Optoelektroniczne detektory fotometryczne do oznaczania jonów żelaza w przepływowych systemach analitycznych

Poziom żelaza we krwi jest niezwykle ważnym parametrem w diagnostyce medycznej, pomocnym w szybkiej diagnostyce wielu schorzeń np. anemii, hemochromatozy i atransferrynemii. Żelazo w surowicy można znaleźć w kompleksach z transferryną - białkiem regulującym jego poziom i odpowiedzialnym za jego transport. Parametry takie jak żelazo w surowicy (SI), Utajona zdolność wiązania żelaza (UIBC) i Całkowita zdolność wiązania żelaza (TIBC) są podstawą diagnostyki metabolizmu żelaza. W niniejszej rozprawie przedstawiono detektory dedykowane do fotometrycznego oznaczania jonów żelaza za pomocą trzech różnych metod: 1,10-fenantroliny, ferrozyny i ferenu s. Dla każdej z metod opracowano detektory optoelektroniczne typu PEDD (ang. Paired Emitter Detector Diode), które wykorzystano do konstrukcji układu przepływowego typu MCFA (ang. MultiCommutated Flow Analysis). Przydatność opracowanych systemów PEDD-MCFA została zademonstrowana poprzez analizę próbek rzeczywistych – farmaceutyków oraz surowic krwi.

The level of iron in the blood is an extremely important parameter in medical diagnostics, helpful in the quick diagnosis of many diseases like anaemia, hemochromatosis and atransferrinemia. Iron in serum can be found in complexes with transferrin, a protein regulating its level and responsible for its transport. Parameters such as Serum Iron (SI), Unsaturated Iron Binding Capacity (UIBC) and Total Iron Binding Capacity (TIBC) are fundamental for diagnostics of iron metabolism. This dissertation presents detectors dedicated to the photometric determination of iron ions with the use of three different chromogens: 1,10-phenantroline, ferrozine and ferene s. The developed optoelectronic detectors operating according to Paired Emitter Detector diode (PEDD) principle have been adapted for use under flow analysis conditions. Several multicommutated flow analysis (MCFA) systems for a variety of uses have been arranged and optimized. The utility of the developed PEDD-MCFA systems for analysis of pharmaceutical iron supplements as well as for estimation of iron homeostasis parameters has been demonstrated.