The Nomadic Subject in the Works of Mina Loy and Adrienne Rich

Celem niniejszej rozprawy doktorskiej jest ukazanie, że teoria nomadyczna Rosi Braidotti pozwala na nowe odczytanie dzieł północnoamerykańskich poetek Miny Loy i Adrienne Rich, oraz że poetyka zmiany, którą, jak staram się dowieść, stworzyły obie poetki, ucieleśnia idee nowego materializmu. Jak argumentuję w tejże pracy, filozofia neo-materialistyczna, postulująca wyjście poza sztywne ramy kategoryzacji -- określane również jako „klasyfiksacje” (van der Tuin 2014) -- inspiruje do przemyślenia na nowo rozróżnienia między poezją awangardową, z definicji opierającą się na eksperymencie językowym, a poezją „nie-awangardową,” tradycyjnie ugruntowaną w polityce tożsamości i osobistym doświadczeniu.

In my dissertation I look at the works of Mina Loy and Adrienne Rich through the lens of Rosi Braidotti’s nomadic theory in order to demonstrate that both poets developed what I consider a poetics of change, which is akin to “poetics searching for transformative meaning on the shoreline of what can now be thought or said” (Rich Poetry and Commitment 35-36), and which constitutes an expression of what Braidotti calls “becoming nomadic” (“Nomadic Ethics” 346). Inspired by the new materialist philosophy, I rethink the concept of newness away from the rigid definitions of the avant-garde poetics as opposed to the poetics of personal experience, grounded in identity politics, and explore the possibilities of a shared, cross-generational conversation between these two, differently located, poets. I argue that the poetics of change developed by Loy and Rich emerges as new not only in its formal innovativeness, but also in its capacity to flow away from the habituated – whether it is the conflict between the roles of woman and artist, fossilized misrepresentations of femininity and masculinity, or the silence around lesbian experience. It also overcomes content/form bifurcation, emphasizing instead the organic relationship between “what can now be thought or said” and how it becomes rendered in verse. Last but not least, it problematizes the mind/body dichotomy, offering a nuanced perspective on how to probe flows and interconnections between concepts “A” and “B” rather than become fixated on the disconnect. I propose to read Loy’s and Rich’s poetics of change – irreducible to aesthetics – as an expression of profound shifts in consciousness. These “nomadic shifts” – to use Braidotti’s nomenclature – consist in moving away from “the socially coded modes of thought and behavior” (Nomadic Subjects 35-36) and “of letting go of that to which one has always held on…” (Mackenzie 2). Significantly, for both Loy and Rich a move towards new consciousness was by no means an attempt to develop a new kind of disembodied consciousness. On the contrary, both brought the question of bodily materiality to the forefront and anticipated a new materialist call to re-think “bodily roots of the subjectivity” (Nomadic Subjects 24-25). Like new materialists, Loy and Rich endeavored, although not always successfully, to overcome the split between thinking mind and sensing body. In their writings corporeality often emerges as “a point of overlap between the physical, the symbolic, and the sociological” (New Materialism 33). The four main chapters of my dissertation discuss different aspects of Loy’s and Rich’s poetics of change in relation to Braidotti’s nomadic theory. Chapter One traces how Loy’s nomadic consciousness, aimed at self-exploration and instigating changes, was gradually evolving and manifesting itself in her work. It demonstrates that Loy’s poetics of change at the time entailed deconstructing the existing gender paradigms, which enabled her to “[resist] assimilation or homologation into dominant ways of representing the self” and facilitated her “progressive metamorphoses away from the program set up in the phallogocentric format” (Briadotti Nomadic Subjects 12-60). Chapter Two examines Rich’s early works of self-exploration and transition. Focusing primarily on the poems spanning the years 1951-1973, it attempts to show that during that period Rich was going through a complex, and often painful, process of disidentification, theorized by Braidotti as “disengagement from the dominant institutions and representations of femininity and masculinity” (79). Chapter Three shows that the nomadic subject in Loy’s works is always embodied and sexually differentiated. Looking at Loy’s early and later works, it argues that she shifts from rendering the specificity of the female body to a more general question of how to think materiality in relation to consciousness. Chapter Four probes the interrelations between Rich’s poetics of change and the concept of politics of location, which Braidotti revisits in her nomadic theory, and demonstrates how the body emerges in Rich’s writing as a “geography closest in” – a primary form of the subject’s locatedness (Blood Bread 212). In the Coda I propose to look at Braidotti’s nomadic framework as conducive to developing dynamic modes of criticism that would probe poetic flows rather than reproduce canonized bifurcations and bring into a shared conversation those poets who are differently located not only in terms of aesthetics, but also gender, race or ethnicity.Celem niniejszej rozprawy doktorskiej jest ukazanie, że teoria nomadyczna Rosi Braidotti pozwala na nowe odczytanie dzieł północnoamerykańskich poetek Miny Loy i Adrienne Rich, oraz że poetyka zmiany, którą, jak staram się dowieść, stworzyły obie poetki, ucieleśnia idee nowego materializmu. Jak argumentuję w tejże pracy, filozofia neo-materialistyczna, postulująca wyjście poza sztywne ramy kategoryzacji -- określane również jako „klasyfiksacje” (van der Tuin 2014) -- inspiruje do przemyślenia na nowo rozróżnienia między poezją awangardową, z definicji opierającą się na eksperymencie językowym, a poezją „nie-awangardową,” tradycyjnie ugruntowaną w polityce tożsamości i osobistym doświadczeniu. Zestawiając ze sobą poetki uchodzące za przedstawicielki powyższych nurtów, w swojej pracy staram się nie redukować innowacyjności do tego, co w danym kontekście historycznoliterackim uchodzi za awangardowe na poziomie formy, lecz dążę do redefinicji tego, co „nowe” posługując się kategoriami nomadyczności i zmiany. Poetyka Rich i Loy jest bliska „poetyce poszukującej znaczenia, które niosłoby ze sobą potencjał zmiany i umiejscowionej u progu tego, co może teraz zostać pomyślane lub wypowiedziane” (Rich Poetry and Commitment 34-35). Źródeł innowacyjności w pracach Loy i Rich upatruję, po pierwsze, w ich „stawaniu się nomadą,” czyli, podążając za Braidotti, w procesie przełamywania utrwalonych kulturowo schematów myślenia i zachowania („Nomadic Ethics” 346), odnoszących się chociażby do roli kobiety i artystki; tego co, „kobiece” w opozycji do tego, co „męskie,” czy też miłości lesbijskiej. Nieredukowalną do formy poetykę zmiany można w związku z tym traktować jako wyraz głębokich przemian świadomościowych. Po drugie, obie poetki dążą do stworzenia nowego języka procesów i relacji, kładąc nacisk na organiczny związek między tym, „co może teraz zostać pomyślane lub wypowiedziane” a tym, w jaki sposób zostaje to wyrażone. Po trzecie, na różnych etapach swojej twórczości Loy i Rich podejmują kwestię złożonych związków umysłu z korporalną materialnością, antycypując neo-materialistyczny postulat, aby przemyśleć na nowo cielesne korzenie podmiotowości nie wpadając jednocześnie w pułapkę esencjalizmu (Braidotti Nomadic Subjects 24-25). Podobnie jak nowi materialiści, podejmują próbę -- choć należy zaznaczyć, że nie zawsze jednakowo udaną -- wyjścia poza opozycję między sferą świadomości a materialnym ciałem. W ich dziełach cielesność często wyłania się jako „punkt, w którym krzyżuje się to, co fizyczne, to, co symboliczne i to, co socjologiczne” (New Materialism 33). Niniejsza dysertacja składa się z czterech rozdziałów, z których każdy omawia określone aspekty poetyki zmiany Loy i Rich w relacji do teorii nomadycznej Braidotti. Rozdział I ma na celu zobrazowanie, w jaki sposób nieustannie ewoluująca nomadyczna świadomość znajduje swoje odzwierciedlenie we wczesnej twórczości Loy. Staram się dowieść, iż u Loy poetyka zmiany obejmowała w tamtym okresie dekonstrukcję paradygmatów płci, stanowiącą „sprzeciw wobec przymusu dostosowywania własnego ja do dominujących form reprezentacji [podmiotu kobiecego],” oraz umożliwiającą „progresywną metamorfozę z dala od fallogocentrycznych wyobrażeń [o „kobiecości”]” (Briadotti Nomadic Subjects 12-60 ). Rozdział II stanowi analizę wierszy Rich z lat 1951-1973, w których dążyła ona do zrozumienie źródeł konfliktu między rolą kobiety i poetki oraz poddawała krytyce „zasadniczą niezgodność patriarchalnych założeń o kobiecości z egzystencjalną rzeczywistością kobiecego życia i myśli” (Podmioty Nomadyczne 154). Argumentuję, iż ten okres w twórczości Rich można lepiej zrozumieć patrząc na niego przez pryzmat złożonego, oraz często bolesnego procesu, jaki Braidotti określa mianem disidentification, czyli najogólniej rzecz ujmując, dystansowania się od głęboko zakorzenionego dualizmu ról płciowych. Rozdział III obrazuje, iż chociaż podmiot nomadyczny w twórczości Loy jest zawsze ucieleśniony, jej konceptualizacje relacji ciało-umysł dynamicznie się zmieniają na przestrzeni dekad. Podczas gdy we wczesnych pracach poetka skupia się głównie na specyfice korporalnego doświadczenia kobiety, w dziełach z lat czterdziestych i pięćdziesiątych przechodzi ona już do bardziej ogólnych rozważań nad powiązaniami materii, świadomości i językową reprezentacji. Rozdział IV z kolei bada relację między poetyką zmiany a polityką umiejscowienia wypracowaną przez Rich i zredefiniowaną przez Braidotti. Śledzę w jaki sposób w „nowej poezji” Rich kobiece ciało -- co ważne w pełni zintegrowane z umysłem -- wyłania się jako to, „co geograficznie najbliższe” (Zapiski 33). W zakończeniu proponuję potraktować czytanie „poprzez nomadyzm” jako nową, dynamiczną formę krytyki literackiej, która nie reprodukuje utartego rozumienia eksperymentu w poezji, pozwalając tym samym na dialog pomiędzy odmiennie usytuowanymi autorami; dialog ponad „klasyfiksacjami.”