Charakterystyka geologiczno-złożowa współczesnych osadów przybrzeżnomorskich z Regencji Jayapura (indonezyjska część Nowej Gwinei)

Wyczerpywanie się światowych zasobów lądowych złóż kopalin jako źródeł surowców mineralnych stwarza potrzebę nowych poszukiwań surowców na obszarach morskich. Perspektywicznym obszarem o wysokim potencjale złożowym jest Azja Południowo – Wschodnia oraz Oceania, w tym Nowa Gwinea. W regionie prowadzone są szerokie badania, w tym z udziałem polskich geologów (Szamałek et al. 2013, 2015a, 2015b). W 2009 roku rozpoczęto projekt prospekcyjno – eksploracyjny na obszarze północnego wybrzeża Nowej Gwinei – w regionie Jayapura. Prace poszukiwawczo – prospekcyjne miały na celu: określenie i wytypowanie obszarów o potencjalnym znaczeniu złożowym, obszarów alimentacji, wstępnej oceny przydatności kopaliny oraz oceny ekonomicznej. W czasie trwania projektu prospekcyjnego „Jayapura” dokonano eksploracji osadów płytkomorskich (do głębokości 60 m p.p.m.). Z powierzchni dna oceanu wydobyto 59 próbek osadów okruchowych. Dokonano analiz mineralogiczno – petrograficznych badanej kopaliny. Przy użyciu mikroskopii optycznej oraz skaningowej (BSE) określono obecność spektrum minerałów ciężkich: płonnych oraz kruszcowych. Głównym minerałem złożowym jest chromit. Dokonano mappingu oraz punktowych analiz geochemicznych ziaren chromitów, oliwinów oraz piroksenów przy użyciu mikrosondy Cameca SXFiveFe, w celu ustalenia występowania metali grupy platyny (PGE). Przy użyciu metod analitycznych AAS oraz ICP – OES wykonano analizy geochemiczne osadów okruchowych. Badania wskazują na podwyższone wartości Pt, Cr, Co oraz Ni, we wschodniej oraz zachodniej części wybrzeża. Na podstawie uzyskanych wyników wyznaczono subprowincje mineralno – geochemiczne. Wyniki analiz mineralogiczno – geochemicznych umożliwiły wydzielenie dwóch bloków prospekcyjnych o potencjalnym znaczeniu złożowym. Projekt „Jayapura” wymaga dalszych systematycznych badań mających na celu szczegółowe rozpoznanie potencjału złożowego osadów okruchowych północnego wybrzeża Jayapury. Badaniami powinny być objęte wydzielone perspektywiczne bloki, które charakteryzują się wysoką koncentracją minerałów kruszcowych oraz podwyższonym tłem geochemicznym pierwiastków Pt – Cr – Co oraz Ni.

The depletion of the world’s land-base mineral deposits as the source of mineral resources creates a need of new raw materials research in marine areas. The perspective area of high reserve potential is South – East Asia and Oceania, including New Guinea. Extensive research with participation of Polish geologists is carried out in this area (Szamałek et al. 2013, 2015a, 2015b). In 2009, the project of geological exploration in the northern costal of New Guinea area – a region Jayapura was started. The main purpose of prospecting works was to: identify and determine potential reserve sites, alimentations areas, initial assessment of the usefulness of minerals and economic assessment. During of the prospecting „Jayapura” project exploration of the shallow marine deposits (to a depth of 60 m below sea level) was made. Fifty – nine samples of clastic sediments were extracted from the ocean’s surface. Mineralogical – petrographic study of minerals has been made there. Using an optical microscopy and scanning electron microscopy (BSE) the presence of the spectrum of heavy minerals was identified: gangue and ore. The main mineral reserve is chromite. Mapping and point geochemical analyzes of chromites grains have been made, olivine and pyroxene - using a microprobe CAMEC SXFiveFe, in order to determine the occurrence of platinum group elements (PGE). Using analytical methods: AAS and ICP – OES geochemical clastic sediments analyzes were performed. The research shows an increased value of Pt, Cr, Co, and Ni, in the eastern and western coast. Based on the research results mineralogical – geochemical subprovinces were marked. The results of the mineralogical - geochemical analyzes allowed to separate the two prospecting blocks of potential reserve sites. The „Jayapura” project requires further systematic studies for detailed identification of the reservoir clastic sediments potential of the northern coast of Jayapura. The study should cover a separate prospective blocks, which are characterized by high concentration of ore minerals and increased geochemical background elements Pt - Cr - Co and Ni.