The practice of education and politics of culture: Richard Rorty’s pragmatic and cultural landscapes

Rozprawa doktorska The Practice of Education and the Politics of Culture: Richard Rorty’s Pragmatic and Cultural Landscapes podejmuje dyskusję z kulturowym i edukacyjnym rozumieniem przez Rorty’ego kondycji człowieka ponowoczesnego. Jako pragmatyk Rorty pojmuje edukację jako proces socjalizacji i indywidualizacji. Socjalizacja odbywa się na niższym stopniu edukacji, indywidualizacja w szkolnictwie wyższym. To rozróżnienie jest motywowane rolą, jaką odgrywa edukacja w rozwoju jednostki i społeczeństwa. Szkolnictwo niższe skupia się na kształceniu uczniów jako szlachetnych i poważanych obywateli, Szkolnictwo wyższe zaś na rozwijaniu studentów dobrze poinformowanych i otwartych na postęp demokratyczny oraz wyzwania kulturowe. Akulturacja jako proces zmierzający ku edyfikacji odbywa się poprzez komunikację. Edyfikacja wspiera biegłość w sztuce konwersacji. Imperatywem edukacji jest wolność osobista i głęboka troska o siebie oraz Innego. Komunikacja w procesie edyfikacji wymaga języka, który tworzy słownictwo bez reguł i ograniczeń. Rorty przypisuje istotną rolę ironii. Ironiści rozumieją siebie jako byty przygodne. Rzeczywistość pozwala im na coraz to nowe podejście do istotnych elementów swojej tożsamości osobistej oraz społecznej. Komunikacja ma kluczowe znaczenie dla reewaluacji i odtworzenia słownictwa. Ironiści są świadomi przygodności i kruchości swojego słownika. Świadomość ta prowadzi ich ku uświadomieniu własnej kruchości. Dzięki tej wiedzy szanują język i sposoby wyrażania Innych. To sprawia, że są otwarci na uczenie się od nich. Podstawową rolą edukacji nie jest odkrywanie prawdy, ani określanie metafizycznej natury świata, ale tworzenie harmonijnego, solidarnego i współpracującego ze sobą „społeczeństwa komunikacyjnego”. Neopragmatyczne podejście Rorty'ego pomaga zrozumieć różnorodność kulturową we współczesnym świecie i inspiruje do poszukiwania międzykulturowego imperatywu. To międzykulturowe podejście opiera się na demokracji, która dąży do stworzenia lepszego i bardziej przyjaznego świata, w którym różnice nie są przeszkodą, ale szansą dla współistnieniu różnorodnych społeczności żyjących w harmonii i pokoju. Międzykulturowa oraz wewnątrzkulturowa dyskusja przyczynia się do życia w harmonii. Zdolność do dialogu odzwierciedla rozumienie „racjonalności” jako najlepszej odpowiedzi na niezwykle podzielony i antagonistyczny świat o tendencjach nacjonalistycznych i szowinistycznych. Wymaga to bycia racjonalnym człowiekiem, zdolnym do demokratycznego współżycia i nieustannego nawiązywania dialogu. Nawet jeśli jest to utopijne życzenie, sięganie ku wyżynom ludzkich możliwości umożliwia bardziej integralny rozwój człowieka. Ze względu na komunikatywny charakter życia społecznego, praktykowanie solidarności rozwija poczucie odpowiedzialności wobec Innych. Zastępując rozum skoncentrowany na przedmiocie poznania racjonalnością komunikacyjną, umożliwia się prawdzie wyłanianie się ze swobodnej i twórczej rozmowy. Wiedza jest osiągana przez konsensus. Porzucając filozofię analityczną, Rorty rezygnuje również z tradycyjnych ram, których filozofia używała do poznania prawdy i rzeczywistości. Rorty proponuje hermeneutykę jako lepszy i skuteczniejszy model nowej filozofii. Nie jest to zwykłe zastąpienie tradycyjnej epistemologii hermeneutyką. Hermeneutyka koncentruje się na rozumieniu, a nie zgodzie na ustalenie prawdy lub ujęcia rzeczywistości. Skutkuje to osłabieniem konfrontacji i wzmocnieniem znaczenia rozmowy. Platoński model edukacji ascetycznej jako drogi do prawdziwego „ja” może być zastąpiony krytyką społeczną. To, co prawica polityczna uważa za triumf rozumu, lewica traktuje jako osiągnięcie akulturacji. Wyeliminowanie obsesyjnej troski o prawdę z edukacji uwalnia ją od negatywnych zależności od polityki i socjoekonomii.

The doctoral dissertation, The Practice of Education and the Politics of Culture: Richard Rorty’s Pragmatic and Cultural Landscapes, explores and evaluates Rorty’s unique view on the cultural and educational landscape. As a pragmatist, Rorty understands education as the process of socialization and individualization. The socialization takes place in lower, individualization in higher education. This distinction is motivated by the role education plays in the development of an individual and society. Lower education needs to concentrate on educating proud and respectful citizens, and higher education on developing well-informed and open to democratic progress and cultural challenges students. Acculturation, as the process toward an edification, happens through communication. Edification supports fluency in the art of conversation. Therefore, the imperative of education is personal freedom and dedicated care of oneself and the Other. Communication in the edification process requires a value-free language, which creates the vocabulary without rules and restrictions. Rorty assigns a vital role to irony. The ironists see themself as living in the constant contingency that allows them to readdress their personal and social identity. Communication is crucial in achieving the redescription and recreating their vocabulary. Ironists are aware of the contingency and fragility of their vocabularies. This awareness leads them to realize their fragility. With that knowledge, they respect other vocabularies, which makes them open to learning from others. The primary role of education is not to find the truth or determine the intrinsic nature of the world but to create a harmonious, solidarity, and cooperating “communicative society.” Rorty’s neo-pragmatic approach helps understand the cultural diversity of communities worldwide and seeks an intercultural imperative. This intercultural approach is based on democracy to build a more livable world where differences are not stumbling blocks but stepping stones in the coexistence of people and diverse communities living harmoniously and peacefully. The cross-cultural and inter-cultural conversation contributes to living in harmony. The capability of dialogue reflects the understanding of “rationality.” The best response to the very divided and antagonistic world with nationalistic and chauvinistic tendencies is to be a rational human being able to coexist and enter the dialogue. Even if this is a utopian wish, reaching higher makes it possible to achieve more. Because of the communicative character of social life, we grow into obligations toward various groups by practicing solidarity. By replacing subject-centered reason with communicative rationality, truth emerges from a free and imaginative conversation. Knowledge is achieved by consensus. With abandoning analytic philosophy, Rorty also gives up on the traditional frameworks that philosophy used to find truth and reality. Instead, Rorty brings hermeneutics as a better and more effective model for a new philosophy. It is not a mere replacement of epistemology with hermeneutics. Its focus is on understanding rather than agreement to set truth or realities, resulting in less confrontation and more conversation. The Platonic ascetic education as the journey toward the true self can be substituted with social criticism. What the political right considers the triumph of reason, the left describes as the accomplishment of acculturation. Eliminating the truth from education makes it free from the obstruction from politics and socioeconomics.