Aspiracje mocarstwowe w polityce zagranicznej Egiptu

Celem niniejszej rozprawy doktorskiej, która jest studium politologicznym i mieści się w subdyscyplinie „Stosunki Międzynarodowe”, jest przedstawienie i analiza aspiracji mocarstwowych w polityce zagranicznej Egiptu, wpływu i znaczenia przywództwa Gamala Abdela Nasera, ideologii panarabizmu i naseryzmu, jak również tożsamości międzynarodowej Egiptu dla narodzin i ewolucji tychże aspiracji. Jest nim również przyczynienie się poprzez rezultaty badawcze do wypełnienia luki w dotychczasowych badaniach i pracach politologicznych w Polsce, poszerzenia obszaru badań ze względu na brak kompleksowego opracowania, monografii nt. aspiracji mocarstwowych w polityce zagranicznej Egiptu. Oprócz rekonstrukcji kluczowych wydarzeń w polityce wewnętrznej i zagranicznej Egiptu odnoszących się do przedmiotu badań i przedstawienia ich analizy, celem autorki rozprawy jest prezentacja i analiza percepcji aspiracji mocarstwowych Egiptu zarówno w świecie arabskim, z uwzględnieniem rywalizacji o wpływy w regionie Bliskiego Wschodu, jak i w globalnym środowisku międzynarodowym z analizą znaczenia Egiptu dla względnej stabilności w regionie, bezpieczeństwa ontologicznego Izraela, walki z islamskim ekstremizmem i fundamentalizmem. Praca ma także ambicje przedstawienia predyktywnego aspektu aspiracji mocarstwowych tego państwa w odniesieniu do kwestii uzyskania przez nie statusu mocarstwa regionalnego w przyszłości. W rozprawie dokonano porównania polityki i aspiracji mocarstwowych Egiptu realizowanych przez pięciu kolejnych egipskich prezydentów: Gamala Abdela Nasera, Anwara as-Sadata, Hosniego Mubaraka, Muhammada Mursiego i Abd al-Fattaha as-Sisiego. Jednym z głównych celów dysertacji jest także pokazanie kim byli/są egipscy przywódcy, jakie były źródła ich inspiracji, na jakich wzorcach Egipt się opierał w budowaniu silnego państwa i dążeniu do przewodzenia państwom arabskim, kto był inspiracją dla Nasera. Autorka pracy podjęła próbę zaprezentowania doświadczenia egipskich polityków i wiedzy przez nich wykorzystanej w budowaniu silnego państwa. Odnośnie do cezur czasowych, badania, których rezultaty są zaprezentowane w rozprawie, obejmują swym zakresem kluczowy dla Egiptu i jego aspiracji mocarstwowych okres rozpoczynający się w 1952 roku, a kończą się na aktualnych wydarzeniach w polityce zagranicznej i ich implikacjach dla tych aspiracji. Dla całościowego ukazania tematu koniecznym było również przeprowadzenie badań uwarunkowań historycznych procesu narodzin państwowości Egiptu w latach 1805-1922, a także uwarunkowań politycznych, sytuacji społecznej i politycznej w Egipcie do roku 1952. Okres rozpoczynający się w 1952 roku jest kluczowy, gdyż po raz pierwszy od ponad dwóch tysięcy lat, od czasów faraonów, Egipt zaczął być rządzony przez Egipcjan. Wiek XIX jest także ważny dla przedmiotu badań ze względu na kształtowanie się nowoczesnej tożsamości etnicznej mieszkańców kraju. W Egipcie zaczęto zdawać sobie sprawę z 5 tys. lat cywilizacji i historii oraz z ich wkładu w cywilizację ludzką.

The aim of this doctoral dissertation, which is a political science study belonging in the sub-discipline "International Relations", is the presentation and analysis of the power aspirations in Egypt's foreign policy: the influence and meaning of Gamal Abdel Nasser's leadership, the ideology of pan-Arabism and Nasserism, as well as the international identity of Egypt for the birth and evolution of these aspirations. The purpose of the dissertation is also to contribute through the research results to filling the gap in current research and political science in Poland, expanding the research area due to the lack of a comprehensive study, a monograph on power aspirations in Egypt's foreign policy. In addition to the reconstruction of key events in Egypt's internal and foreign policy relating to the subject of research and the presentation of their analysis, the author's aim is to present and analyze the perception of Egypt's power aspirations both in the Arab world, including competition for influence in the Middle East region, and in the global environment with an analysis of the significance of Egypt for a relative stability in the region, Israel's ontological security and the struggle against Islamic extremism and fundamentalism. The thesis also has the ambition to present a predictive aspect of Egypt’s power aspirations with regard to the issue of obtaining the status of a regional power in the future. In the dissertation, the author carried out a comparative analysis of the Egyptian foreign policy and power aspirations pursued by five successive Egyptian presidents: Gamal Abdel Nasser, Anwar as Sadat, Hosni Mubarak, Muhammad Mursi and Abd al-Fattah as-Sisi. One of the main goals of the dissertation is also to show who the Egyptian leaders were/are, what were the sources of their inspiration, on what models Egypt was based in building a strong state and striving to lead the Arab states, who was the inspiration for Nasser. The author of the thesis attempted to present the experience of Egyptian politicians and knowledge used by them in building a strong state With regard to the caesura of historical events, research, the results of which are presented in the dissertation, cover the key for Egypt and its power aspirations, the period beginning in 1952, and ending with current events in foreign policy and their implications for these aspirations. For the overall presentation of the subject, it was also necessary to conduct research on the historical conditions of the birth of Egyptian statehood between 1805-1922, as well as political conditions and social and political situation in Egypt until 1952. The period beginning in 1952 is crucial because for the first time since over two thousand years, from the time of the Pharaohs, Egypt began to be ruled by the Egyptians. The 19th century is also important for the subject of research due to the shaping of modern ethnic identity of the inhabitants of the country. In Egypt, people began to be aware of 5,000 years of civilization and history and their contribution to human civilization.