Analyse de l’état des anglicismes dans le discours sportif du journal l’Équipe appliquée aux articles relatifs aux football, rugby et basketball couvrant les championnats mondiaux respectifs de 2022 et 2023

Niniejsza praca magisterska ma na celu przedstawienie stanu anglicyzmów w języku francuskim w latach 2022-2023 w ujęciu językoznawstwa synchronicznego i diachronicznego. Badanie dotyczy dyskursu dziennikarstwa sportowego i opiera się na analizie artykułów dziennika „l’Équipe”, odnoszących się do ostatnich mistrzostw świata w piłce nożnej, koszykówce i rugby. Praca stara się odpowiedzieć na 3 pytania badawcze, które zawierają takie aspekty, jak: stan anglicyzmów w języku francuskim (w tym zbadanie do jakich kategorii można przyporządkować otrzymane anglicyzmy, które z tych kategorii występują najczęściej oraz w dyskursie którego sportu odnotowano najwięcej anglicyzmów); możliwa zależność między autorem artykułu a użyciem anglicyzmów; możliwa różnica w stosowaniu anglicyzmów pomiędzy narracją dziennikarską a słowami sportowców zacytowanymi w artykułach. W części teoretycznej przedstawiono między innymi międzynarodowy status sportu, cechy dyskursu sportowego, cechy charakterystyczne zapożyczeń językowych, typologię zapożyczeń. Następnie, w części praktycznej, opisano przeprowadzone badanie dotyczące anglicyzmów w języku francuskim: zostały one podzielone na kategorie, według klasyfikacji opracowanej przez, między innymi, Loubier i Vanoudheusden. Analiza korpusu wykazała obecność 6 kategorii anglicyzmów zleksykalizowanych (zapożyczenie całkowite, zapożyczenie hybrydowe, fałszywe zapożyczenie, nazwy drużyn, język sportowy zawierający terminy i język sportowy będący językiem komentarza sportowego) oraz 7 kategorii anglicyzmów niezleksykalizowanych (dodatkowo nazwy własne). Najczęściej występującymi kategoriami okazały się zapożyczenia całkowite i język sportowy – język komentarza sportowego. Najwięcej przykładów odnotowano w dyskursie dotyczącym piłki nożnej, jednak, biorąc pod uwagę liczbę artykułów przeanalizowanych, najwyższy wskaźnik występowania anglicyzmów został zaobserwowany w dyskursie dotyczącym koszykówki. Badanie wykazało, że niektórzy dziennikarze częściej używają anglicyzmów niż inni. Pozostaje jednak nadal pole do badań na przykład w zakresie pochodzenia etnicznego dziennikarzy, które może mieć wpływ na wybór anglicyzmów. W przykładach z korpusu dominuje narracja dziennikarska, co świadczy o znaczącej roli odgrywanej przez dziennikarzy w kontekście rozpowszechniania się anglicyzmów w języku francuskim.

The aim of the present thesis is to characterize the anglicisms in French in synchrony and diachrony in the years 2022-2023. The study is based on the sports journalist discourse: it analyzes articles of the newspaper “l’Équipe” relating to world championships in football, rugby and basketball in 2022, 2023. The study tries to answer three research questions, which consider: condition of anglicisms in French (including categories of anglicisms that emerge, as well as the analysis of which ones are the most productive and in which sport); possible correlation between the author of the article and the use of anglicisms; possible difference in the use of anglicisms between journalistic storytelling and words of sports figures quoted in articles. In the theoretical part, the author of the present thesis describes the international status of sport, the main features of the sports discourse and of the loanwords, and the classification of loanwords. The analytical part provides the analysis of anglicisms in French, according to the classification by Loubier and Vanoudheusden, most of all. Results show that there are 6 categories of lexicalized anglicisms (entire loanwords, hybrid loanwords, false loanwords, team nicknames, sports language including terms, and sports language that is the language of sports commentary) and 7 categories of non-lexicalized anglicisms (including the category of proper names). Among them, the most productive ones are entire loanwords and sports language – the language of sports commentary. The biggest number of examples were observed in football discourse; however, if the number of articles analyzed for each sport is taken into consideration, it turns out that the highest rate of anglicisms occurs in basketball discourse. The research showed that some journalists employ anglicisms more often than others. Nonetheless, there is still a field of research to carry out, regarding for example journalists’ origins, which may have an impact on the choice of anglicisms. In the study corpus, journalistic storytelling is predominant, which indicates the important role of journalists in the diffusion of anglicisms in French.

Ce mémoire vise à présenter l’état des anglicismes en français en synchronie et en diachronie dans les années 2022-2023. La recherche se concentre sur le discours journalistique sportif : il s’agit d’analyser des articles du journal l’« Équipe », qui renvoient aux derniers championnats mondiaux de football, de basket-ball et de rugby. Le mémoire essaye de répondre à trois questions de recherche, qui étudient : l’état des anglicismes en français (y compris les catégories d’anglicismes qui apparaissent, ce qui consiste aussi à voir lesquelles sont les plus productives et lequel de trois sports est le plus représenté) ; une corrélation entre l’auteur de l’article et l’emploi des anglicismes ; et une différence dans l’emploi des anglicismes entre la narration journalistique et les propos de figures sportives cités dans les articles. Après avoir étudié, en premier lieu, le statut international du sport, les traits du discours sportif, les emprunts linguistiques et la typologie d’emprunts, l’auteur du présent travail passe, en second lieu, à l’analyse des anglicismes en français, regroupés selon la typologie de Loubier et Vanoudheusden, entre autres. L’analyse du corpus révèle 6 catégories d’anglicismes lexicalisés (emprunts intégraux, hybrides, faux emprunts, surnoms d’équipes, langue du sport, langue sur le sport) et 7 catégories d’anglicismes non lexicalisés (avec la catégorie de noms propres), dont les plus productives sont les emprunts intégraux et la langue sur le sport. Le plus d’exemples ont été observés dans le discours du football, mais le taux le plus élevé, par rapport au nombre d’articles analysés, s’applique au basket-ball. La recherche a montré que certains journalistes utilisent plus d’anglicismes que d’autres, mais il reste encore l’étude à effectuer quant aux origines des journalistes (un facteur qui peut avoir une influence sur le choix des anglicismes). Dans le corpus, c’est la narration journalistique qui domine, ce qui prouve un rôle important des journalistes dans la diffusion des anglicismes en français.