Religijne funkcje niewidomych szamanek (itako) w Japonii

Autorka przedstawia praktykę religijną niewidomych szamanek „itako”, które komunikują się z bóstwami i duchami zmarłych. Omawia w zarysie historie szamanizmu na wyspach japońskich ze szczególnym uwzględnieniem przykładów szamanek opisanych w kronikach japońskich (bogini Ame no Uzume i cesarzowa Jingū) oraz w chińskich i koreańskich (władczyni Himiko). Opisuje utensylia, którymi posługują się szamanki „itako” oraz takie rytuały jak „kuchiyose” – nawiedzenie przez ducha osoby zmarłej czy „oshirasama asobase”, czyli przywołanie bóstwa przy pomocy dwóch kukiełek o nazwie „oshirasama”. Wyjaśnia przebieg interakcji „itako” z klientami w trakcie święta „Itako Taisai” na górze Osorezan. Ostatnia część pracy poświęcona jest obecności „itako” w kulturze współczesnej na przykładzie mangi pt. „Król Szamanów” autorstwa Hiroyuki Takei’a”, sesji fotograficznej „Ba-ba Bakuhatsu” Naitō Masatoshi’ego, oraz „Itako Nakamura Take, czyli nagrania rytuałów „itako” na CD i DVD.

The author presents the religious practice of blind itako shamans, who communicate with deities and spirits of the dead. She outlines the history of shamanism on the Japanese islands, with particular emphasis on examples of shamans described in Japanese chronicles (goddess Ame no Uzume and Empress Jingū) and in Chinese and Korean chronicles (ruler Himiko). Describes the utensils used by itako shamans and such rituals as kuchiyose, the haunting by the spirit of a deceased person, and oshirasama asobase the invocation of a deity using two puppets called oshirasama. She explains the course of itako's interaction with customers during the 'Itako Taisai festival on Mount Osorezan.The last part of the paper is devoted to the presence of itako in modern culture using the example of the manga, titled Shaman King by Hiroyuki Takei, Naitō Masatoshi's Ba-ba Bakuhatsu photo shoot, and itako Nakamura Take, a recording of itako rituals on CD and DVD.