Znaczenie profilaktyki wobec zjawiska samobójstw młodzieży szkolnej w opiniach i doświadczeniach kadry szkół

Prezentowana praca dotyczy działań profilaktycznych skierowanych do młodzieży, prowadzonych w liceach ogólnokształcących. Celem pracy była analiza znaczenia działań profilaktycznych w zapobieganiu samobójstwom młodzieży na podstawie opinii i wiedzy kadry pedagogicznej placówek. Rozdział pierwszy zawiera wyjaśnienie zagadnień terminologicznych związanych z samobójstwami młodzieży, przedstawienie skali samobójstw dzieci i młodzieży w Polsce oraz w innych krajach, a także wyjaśnienie przyczyn występowania zjawiska. Rozdział drugi koncentruje się na teoretycznej analizie zagadnień profilaktyki, identyfikacji czynników ryzyka i czynników ochronnych, dostępnych formach instytucjonalnej pomocy psychologicznej oraz na omówieniu działań profilaktycznych i edukacyjnych realizowanych w szkołach. Część badawcza pracy prezentuje analizę przeprowadzonych wywiadów z pedagogami, pedagogami specjalnymi, psychologami oraz wychowawcami klas. Celem tych wywiadów było zbadanie poziomu wiedzy respondentów na temat samobójstw młodzieży szkolnej oraz ich profilaktyki, a także poznanie ich doświadczeń i opinii dotyczących działań profilaktycznych realizowanych w placówkach oświatowych. Analiza treści programów wychowawczo-profilaktycznych w zakresie występowania i charakterystyki rozwiązań profilaktycznych w placówkach uzupełniła obraz szkolnych działań profilaktycznych. Najważniejszym wnioskiem płynącym z badań jest niedobór rozwiązań profilaktycznych o charakterze programowym w szkołach.

The presented work concerns preventive measures aimed at youth, conducted in general secondary schools. The aim of the study was to analyze the significance of preventive actions in preventing youth suicides based on the opinions and knowledge of the educational staff of these institutions. The first chapter includes an explanation of terminological issues related to youth suicides, an overview of the scale of suicides among children and adolescents in Poland and other countries, as well as an explanation of the causes of this phenomenon. The second chapter focuses on a theoretical analysis of prevention issues, identification of risk and protective factors, available forms of institutional psychological assistance, and a discussion of preventive and educational activities carried out in schools. The research section of the work presents an analysis of conducted interviews with educators, special educators, psychologists, and class tutors. The purpose of these interviews was to examine the respondents' level of knowledge about youth suicides and their prevention, as well as to understand their experiences and opinions regarding preventive measures implemented in educational institutions. An analysis of the content of educational and preventive programs in terms of the presence and characteristics of preventive solutions in the institutions supplemented the picture of school preventive activities. The most important conclusion from the research is the lack of programmatic preventive solutions in schools.