WYBRANE ZAGADNIENIA WYWŁASZCZENIA NIERUCHOMOŚCI

Praca magisterska porusza temat wywłaszczenia nieruchomości w świetle ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przedstawia i analizuje wybrane zagadnienia procedury wywłaszczenia nieruchomości w kontekście ograniczenia i granic prawa własności. Rozdział pierwszy porusza temat istoty i granic prawa własności, a także to jak instytucja wywłaszczenia nierozerwalnie wiąże się z instytucją własności. Omówione w nim zostały kwestie interpretacji własności w ramach polskiego systemu prawnego. Rozdział drugi wyjaśnia pojęcie oraz podstawę prawną wywłaszczenia, uwzględniając zarówno pojęcie Konstytucyjne jak i ustawowe. Wywłaszczenie jest jedną z najdalej idących form ingerencji państwa w sferę stosunków własnościowych w społeczeństwie. W związku z tym instytucja ta musi charakteryzować się większym rygorem do wywłaszczenia może dojść jedynie na cele publiczne i gdy nie można go wykonać w inny sposób. Wywłaszczenie wiąże się z przeniesieniem prawa własności a jego dodatkowym koniecznym elementem jest odszkodowanie. Instytucja wywłaszczenia została zawarta w najwyższym rangą akcie prawnym w Polsce tj. w Konstytucji, która stworzyła ramy prawne dając możliwość ustawodawcy do doprecyzowania tej procedury w ustawach. Najważniejszą z tych ustaw jest Ustawa o Gospodarce Nieruchomościami, szczegółowo przedstawiona w przedmiotowej pracy. W rozdziale trzecim autor omawia przedmiot wywłaszczenia, dokonując analizy aktów prawnych, dochodząc do konkluzji, iż przedmiotem wywłaszczenia są prawa rzeczowe przysługujące do nieruchomości. Wynika z tego brak możliwości wywłaszczenia rzeczy ruchomych. Do praw rzeczowych podlegających wywłaszczeniu zaliczamy: własność, użytkowanie wieczyste, a także ograniczone prawa rzeczowe. Konsekwencją wywłaszczenia jest przeniesienie prawa rzeczowego na rzecz Skarbu Państwa lub Jednostki Samorządu Terytorialnego, ewentualnie jego wygaśnięcie, jak ma to miejsce w przypadku użytkowania wieczystego. Dalej w tym rozdziale autor dogłębnie opisał pojęcie celów publicznych, uzasadniających wywłaszczenie. Omówił także specyficzną sytuację, w której wywłaszczona może zostać część nieruchomości. Rozdział czwarty poświęcony został podmiotom wywłaszczenia tj. jego beneficjentom oraz podmiotom wywłaszczanym. Omówione zostało, kto może zostać wywłaszczony a także na rzecz kogo, oraz szczególna sytuacja Skarbu Państwa w obrębie tej instytucji. Autor poruszył także kwestie starosty jako organu właściwego do wydania decyzji o wywłaszczeniu. W rozdziale piątym zostało opisane postępowanie wywłaszczeniowe, autor skupił się na przesłankach dopuszczalności takiego postępowania, sposobach jego wszczęcia oraz rozprawie administracyjnej jako kolejnego jego etapu. Rozdział szósty w całości poświęcony został odszkodowaniu. Opisane zostały w nim ramy prawne w Konstytucji oraz Ustawy o Gospodarce Nieruchomościami, podmioty, którym ono przysługuje, sposoby jego ustalenia, a także formy, jakie może przybierać. Poruszony został również temat odszkodowania w kontekście wywłaszczenia prawa użytkowania wieczystego.