Miedzionośność ekwiwalentna mineralizacji polimetalicznej Cu, Ag, Zn, Pb w obszarze perspektywicznym „Sulmierzyce-Odolanów”, północno-wschodnia część monokliny przedsudeckiej

Analizowany w niniejszej pracy obszar badań „Sulmierzyce-Odolanów” stanowi przykład występowania głębokiej cechsztyńskiej mineralizacji metalicznej na monoklinie przedsudeckiej. W przeciwieństwie do eksploatowanych obecnie złóż płytkich, tego typu obszary nie były wcześniej brane pod uwagę pod kątem ewentualnego wydobycia. Jednakże w ostatnich latach, ze względu na rozwój nowoczesnych technologii górniczych, sytuacja ta uległa zmianie i zyskały one status perspektywicznych dla przyszłego dokumentowania złóż. Graniczne parametry wyznaczające złoże, zalecane do stosowania przy przygotowywaniu dokumentacji geologicznej i nieobowiązkowe, ustanowione zostały rozporządzeniem Ministra Środowiska. W przypadku stratoidalnych złóż cechsztyńskich biorą one pod uwagę ekwiwalentną zawartość i zasobność jedynie dwóch metali, tj. miedzi, jako głównego składnika użytecznego, oraz srebra. Prowadzi to do niedoszacowania zasobów rud, w których występują także inne metale, m.in. cynk i ołów, co jest szczególnie niekorzystne w przypadku złóż głębokich, gdzie z ekonomicznego punktu widzenia wskazane jest koncentrowanie się na ich najbogatszych partiach oraz dokumentowanie, a w przyszłości wydobywanie wszystkich użytecznych metali. Rozporządzenie Ministra Środowiska nie uwzględnia także wahań rynkowych cen metali w czasie, które mają istotny wpływ na zawartość i zasobność ekwiwalentną tych pierwiastków w złożu. W niniejszej pracy zaprezentowano autorskie wzory mające na celu obliczanie zawartości i zasobności polimetalicznego ekwiwalentu uwzględniającego udział w rudzie czterech pierwiastków: miedzi, srebra, cynku i ołowiu. Umożliwiają one także oznaczanie tych wartości dla dowolnie wybranych przedziałów czasowych oraz śledzenie ich zmian w czasie. Poza parametrami jakościowymi możliwe jest również obliczenie wartości zasobów kopaliny w złożu wyrażonej w dolarach amerykańskich na metr kwadratowy jego powierzchni dla każdego z wybranych przedziałów czasowych. Do obliczeń wykorzystano wyniki analiz chemicznych archiwalnych rdzeni wiertniczych pochodzących z badanego obszaru. Łącznie przeanalizowano 135 otworów archiwalnych położonych w jego granicach. Na podstawie uzyskanych wyników oszacowano zmienne w czasie zasoby ekwiwalentu polimetalicznego (Cu-Ag-Zn-Pb) oraz ich wartość rynkową wyrażoną w dolarach amerykańskich dla każdego roku w przedziale czasowym 2012-2016. Rezultaty badań opatrzono stosownymi komentarzami i wnioskami oraz przedstawiono graficznie na mapach izolinii zasobności i wartości pieniężnej kopaliny sporządzonych dla poszczególnych lat.

The “Sulmierzyce-Odolanów” study area analysed in the present thesis constitutes an example of the presence of deep Zechstein metallic mineralisation in the Fore-Sudetic Monocline. Unlike the shallow deposits which are being mined nowadays, these types of areas were not previously considered in terms of their possible extraction. However, in the recent years, due to the development of modern mining technologies, this situation has changed and these areas have become prospective for the future documenting of mineral deposits. The threshold parameters delimiting an ore deposit, recommended for use when preparing geological documentation and not compulsory, have been established by the regulation of the Minister of Environment. In the case of stratabound Zechstein deposits they take into account the equivalent percentage and productivity of only two metals, i.e. copper, as the main useful component, and silver. This leads to the underestimation of the resources of ore which also contains other metals, including zinc and lead, which is particularly disadvantageous in the case of deep deposits, where from an economic standpoint it is advisable to focus on their richest parts and to document, and in the future to extract all useful metals. Also, the regulation of the Minister of Environment does not take into account the fluctuations of the market prices of metals over time, whose impact on the equivalent content and productivity of these elements in the deposit is considerable. This thesis presents the author's own formulas intended to calculate polymetallic equivalent content and productivity taking into account the share of four elements in the ore: copper, silver, zinc and lead. They also enable determining these values for arbitrarily selected time intervals and tracing their changes over time. Apart from quality parameters it is also possible to calculate the value of mineral resources in the deposit expressed in American dollars per one square metre of its area for each selected time interval. The calculations used the results of chemical analyses of historical drill cores originating from the studied area. A total of 135 historical holes located within its boundaries were analysed. Based on the obtained figures, the time-varying resources of the polymetallic equivalent (Cu-Ag-Zn-Pb) were estimated along with their market value expressed in American dollars for each year in the time interval of 2012-2016. The research results were accompanied by appropriate commentaries and conclusions and presented graphically on the contour maps of the productivity and financial value of ore prepared for the individual years.