Medycyna i sztuka. Przedstawienia praktyk medycznych Williama Huntera przez brytyjskich artystów w XVIII i XIX wieku.

Przedmiotem niniejszej pracy magisterskiej jest analiza działalności Williama Huntera, jednego z najważniejszych anatomów XVIII-wiecznej Anglii, w kontekście napięć między postępem naukowym a normami moralnymi epoki. Hunter, propagując koncepcję „niezbędnej nieludzkości” w praktyce medycznej, podkreślał konieczność emocjonalnego dystansu wobec cierpienia w celu realizacji działań anatomicznych i chirurgicznych. Jego wieloaspektowa działalność, obejmująca organizację szkoły anatomicznej na Great Windmill Street, opracowanie atlasu Anatomia Uteri Humani Gravidi Tabulis Illustrata oraz zaangażowanie w edukację artystyczną w ramach Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych, ilustruje interdyscyplinarny charakter jego osiągnięć naukowych i dydaktycznych oraz wyzwania etyczne związane z jego praktykami. W pracy przeanalizowano społeczne i moralne reakcje na praktyki anatomiczne Huntera, w tym kontrowersje dotyczące pozyskiwania ciał do sekcji zwłok, co niejednokrotnie wiązało się z działalnością tzw. „zmartwychwstańców”. Te działania, budzące publiczne oburzenie, przyczyniły się do późniejszego uchwalenia Ustawy o Anatomii z 1832 roku. Szczególna uwaga została poświęcona również wykorzystaniu ciał kobiet w ciąży do opracowania atlasu anatomicznego, co mimo przełomowego znaczenia naukowego, wzbudzało liczne dylematy etyczne. William Hunter ukazany został jako postać kluczowa dla rozwoju nauk medycznych XVIII wieku, której działalność, choć niezwykle istotna z perspektywy postępu naukowego, rodziła pytania o granice moralności w badaniach naukowych. Praca podejmuje próbę zrozumienia złożonej relacji między dążeniem do poszerzenia wiedzy medycznej a wyzwaniami etycznymi, jakie towarzyszyły praktykom anatomicznym w epoce oświecenia. Atlas Anatomia Uteri Humani Gravidi Tabulis Illustrata, choć przełomowy naukowo, symbolizuje tę dwoistość, będąc zarówno osiągnięciem naukowym, jak i źródłem pytań o granice moralności w dążeniu do wiedzy.

This master's thesis examines the work of William Hunter, one of the most prominent anatomists of 18th-century England, in the context of the tensions between scientific progress and the moral norms of the era. Hunter, advocating the concept of necessary inhumanity in medical practice, emphasized the importance of emotional detachment from suffering to effectively perform anatomical and surgical procedures. His multifaceted activities, including the establishment of the anatomical school on Great Windmill Street, the creation of the atlas Anatomia Uteri Humani Gravidi Tabulis Illustrata, and his involvement in artistic education within the Royal Academy of Arts, highlight the interdisciplinary nature of his contributions to science and education, as well as the ethical challenges associated with his practices.The thesis analyzes societal and moral responses to Hunter's anatomical practices, including controversies surrounding the acquisition of bodies for dissection, often facilitated by so-called resurrectionists. These actions, which provoked public outrage, contributed to the eventual enactment of the Anatomy Act of 1832. Particular attention is devoted to Hunter's use of the bodies of pregnant women to develop his anatomical atlas, which, despite its groundbreaking scientific significance, raised numerous ethical dilemmas. William Hunter is portrayed as a pivotal figure in the development of 18th-century medical sciences, whose work, while instrumental in advancing knowledge, also elicited profound questions about the moral boundaries of scientific inquiry. This thesis seeks to explore the complex relationship between the pursuit of medical knowledge and the ethical challenges inherent in anatomical practices during the Enlightenment era. The Atlas Anatomia Uteri Humani Gravidi Tabulis Illustrata, though groundbreaking scientifically, symbolizes this duality, serving both as a scientific achievement and as a source of questions about the boundaries of morality in the pursuit of knowledge.