Praca doktorska
Miniatura
Pliki
0000-DR-199394-praca.pdf9.39 MB
Aleksandra_Pawlikowska-Gwiazda_DOKTORAT_Tom_II._Plansze_mały.pdf8.71 MB
Licencja
FairUseKorzystanie z tego materiału możliwe jest zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub o innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa. Korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego.
 

Kultura materialna mnichów w Tebach Zachodnich od IV do X wieku n.e.

Uproszczony widok
dc.abstract.plTeby Zachodnie, zlokalizowane na lewym brzegu Nilu naprzeciwko Luksoru w Górnym Egipcie, od wczesnej starożytności funkcjonowały jako nekropola i miejsce kultu. Ich długa historia i wyjątkowe ukształtowanie fascynowały podróżników, poszukiwaczy skarbów i naukowców od wieków. Wykute w skałach grobowce egipskich urzędników i faraońskie świątynie grobowe były niejednokrotnie wtórnie wykorzystywane. Największa przemiana tego miejsca zaszła na przełomie IV i V wieku wraz z pojawieniem się chrześcijańskich mnichów. Na przestrzeni kolejnych dekad miasto umarłych przeistoczyło się w miasto mnichów — grobowce stały się eremami, które z czasem rozrosły się w większe założenia monastyczne. Ramy chronologiczne ujęte w tytule pracy zostały wyznaczone na podstawie dwóch stanowisk: klasztoru św. Fojbamona "Na Skale" i klasztoru Pawła. Pierwszy jest prawdopodobnie najwcześniejszym cenobium założonym na tym terenie, a z kolei drugi klasztor była aktywny jeszcze na początku X wieku. Jednym z najważniejszych dowodów na działalność mnichów na tym obszarze jest kultura materialna, która definiowana jest jako zbiór dóbr materialnych (wytworzonych bądź nabytych) związanych z konkretną grupą społeczną (z mnichami), działających na danym terenie (Teby Zachodnie) w określonym przedziale czasowym (IV-X wiek). Meritum tej pracy jest w istocie paradoksem, ponieważ dotyczy materialności w świecie ludzi, którzy powinni się jej wyzbyć. Niemniej jednak dobra ruchome są kluczem do zrozumienia zwyczajów mnichów żyjących w Tebach Zachodnich. Dzięki danym archeologicznym, popartym tekstami źródłowymi i dokumentami epigraficznymi, mogłam szerzej się przyjrzeć temu środowisku i zgłębić tematykę cyrkulacji dóbr, mniszych kontaktów oraz handlu zarówno wewnątrz Teb Zachodnich, jak i poza nimi. Moja analiza opiera się w dużej mierze na artefaktach pochodzących z klasztoru św. Fojbamona w Deir el-Bahari (jedno z najbardziej znaczących założeń monastycznych z tego terenu datowane na IV-VIII wiek), które miałam okazję studiować podczas wykopalisk w latach 2018-2022.
dc.abstract.plWestern Thebes, located on the left bank of the Nile opposite Luxor in Upper Egypt, has functioned as a necropolis and a place of worship since the early Antiquity. Its long history and unique geography have fascinated travellers, treasure hunters and scientists for centuries. Rock-hewn tombs of Egyptian officials and Pharaonic mortuary temples were repetitively reused. The major transformation of this site occurred in the turn of the 4th and 5th century CE with the advent of Christian anchorites. Throughout the following decades, the city of the dead turned into the city of monks – tombs became hermitages, which then grew into larger monastic settlements like lauras and monasteries. The chronological framework specified in the title was based on two archaeological sites: the monastery of St Phoibammon “On the Rock” and the monastery of Paulos. The first one is probably the earliest cenobium established in this area, whereas the monastery of Paulos was active up to the beginning of the 10th century. One of the most important evidences of the monastic habitation in this area is the material culture, which is defined as a set of material goods (produced or acquired) related to a particular social group (monks) operating in a given territory (Western Thebes) in a specified period (4th–10th century). Therefore, the core of this dissertation is a paradox because it deals with materiality in the world of people who should renounce it. Nevertheless, movable goods are precisely the key to better understanding of the habits of the monks living in the Theban necropolis. Archaeological data combined with literary texts and epigraphical sources gave even a broader perspective of the monastic milieu and allowed me to explore the subject of circulation of goods, monastic network, and trade, both within and outside Western Thebes. My analysis is mainly based on the unpublished artefacts from the monastery of St Phoibammon in Deir el-Bahari – one of the most prominent monastic settlements dated to the 6th–8th century CE – that I studied during excavations between 2018 and 2022.
dc.affiliation.departmentWydział Nauk o Kulturze i Sztuce
dc.contributor.authorPawlikowska-Gwiazda, Aleksandra
dc.date.accessioned2023-11-27T07:26:22Z
dc.date.available2023-11-27T07:26:22Z
dc.date.defence2023-11-22
dc.date.issued2023-11-27
dc.description.promoterDerda, Tomasz
dc.identifier.urihttps://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/4793
dc.language.isopl
dc.rightsFairUse
dc.subject.plmnisi
dc.subject.planachoreci
dc.subject.pleremy
dc.subject.plklasztory
dc.subject.plobiekty metalowe
dc.subject.pllampki oliwne
dc.subject.pldrewno
dc.subject.plceramika
dc.subject.pltekstylia
dc.subject.plchrześcijaństwo
dc.subject.plTeby Zachodnie
dc.subject.plEgipt
dc.subject.plartefakty
dc.subject.plpóźny antyk
dc.subject.plkultura materialny
dc.subject.plmonastycyzm
dc.subject.plmonks
dc.subject.planchorites
dc.subject.plhermitages
dc.subject.plmonasteries
dc.subject.plmetal objects
dc.subject.ploil lamps
dc.subject.plwood
dc.subject.plpottery
dc.subject.pltextiles
dc.subject.plChristianity
dc.subject.plWestern Thebes
dc.subject.plEgypt
dc.subject.plartefacts
dc.subject.pllate antiquity
dc.subject.plmaterial culture
dc.subject.plmonasticism
dc.titleKultura materialna mnichów w Tebach Zachodnich od IV do X wieku n.e.
dc.title.alternativeMaterial Culture of Monks in Western Thebes from the 4th until the 10th century AD
dc.typeDoctoralThesis
dspace.entity.typePublication