Praca doktorska
Ładowanie...
Licencja
Dostęp zamkniętyWpływ Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. na system źródeł prawa wyznaniowego
| dc.abstract.pl | Wpływ konstytucji na system źródeł prawa wyznaniowego stanowi wypadkową trzech czynników (mechanizmów, aspektów). Pierwszym, co oczywiste, jest konstytucyjna koncepcja systemu źródeł prawa. Podsystem – jako część składowa systemu – ex definitione podlega regułom ustanowionym (aprobowanym) przez ustrojodawcę, które określają jego elementy (na mocy przyjętych reguł walidacyjnych) oraz strukturę, czyli relacje pomiędzy tymi elementami. Drugim jest odwołanie się bezpośrednio w przepisach wyznaniowych konstytucji do konkretnych przedmiotowych źródeł prawa, za pomocą których prawodawca ma regulować wybrane kwestie z zakresu prawa wyznaniowego. Trzecim czynnikiem jest konstytucyjne ujęcie stosunków państwo–kościół, czyli określenie naczelnych zasad prawa wyznaniowego (zwłaszcza instytucjonalnego). Ustrojodawca definiując status prawny związków religijnych, określając gwarancje wolności sumienia i religii oraz wyrażając przy tym pewne wartości, immanentnie oddziałuje na system źródeł prawa wyznaniowego, w ramach którego realizowane są wspomniane zasady i wartości. Tak wyeksplikowany wpływ ustawy zasadniczej na system źródeł prawa wyznaniowego odnosi się przede wszystkim do Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. Niemniej dostrzeżone implikacje można zaobserwować również pod rządzami Konstytucji z 22 lipca 1952 r., zarówno jako Konstytucji PRL, jak i Konstytucji RP (p.u.m.). Przed wejściem w życie Konstytucji z 1997 r. podsystem źródeł prawa wyznaniowego w ramach nadal „otwartego od góry i od dołu” systemu źródeł prawa wyróżniał się dwiema charakterystycznymi cechami: 1) ustawami partykularnymi (dotyczącymi stosunków państwa z konkretnym związkiem religijnym) oraz 2) porozumieniami, umowami i innymi formami konsensualnymi będącymi sposobem regulacji spraw i kształtowania stosunków prawnowyznaniowych. Akty konsensualne posiadały różną naturę normatywną: albo pełniły funkcje aktów wykonawczych par excellence, albo były aktami stosowania prawa, jako źródła zobowiązań lub czynności prawne związane z procesem stanowienia aktów prawa powszechnie obowiązującego z zakresu prawa wyznaniowego. Na tak ukształtowany system źródeł prawa wyznaniowego wpływ trójaspektowo zaczęła wywierać Konstytucja z 1997 r. Zamysł ustrojodawcy, by uporządkować system źródeł prawa, generalnie znalazł wyraz w analizowanym podsystemie. Aktualnie największe zastrzeżenia budzi właściwy podział materii regulowanej między ustawę a rozporządzenie, spełnianie standardów określonych w art. 92 Konstytucji przez upoważnienia ustawowe (szczególnie w ustawach partykularnych), a także dalsze obowiązywanie kilku zarządzeń jako aktów prawa powszechnie obowiązującego (głównie na mocy art. 241 ust. 6 Konstytucji). Przykładem wpływu Konstytucji na system źródeł prawa wyznaniowego w drugim aspekcie jest przede wszystkim konstytucjonalizacja ustawy partykularnej, która zgodnie z art. 25 ust. 5 Konstytucji musi być poprzedzona umową Rady Ministrów z właściwymi przedstawicielami zainteresowanego kościoła lub związku wyznaniowego. Odrębność trybu pre- i legislacyjnego nie ma wpływu na moc prawną ustawy partykularnej jako ustawy. Wreszcie trzeci aspekt wpływu Konstytucji z 1997 r. na system źródeł prawa wyznaniowego to implikacje wynikające z (treści materialnoprawnej) naczelnych zasad prawa wyznaniowego (instytucjonalnego). Największe oddziaływanie wydaje się posiadać zasada współdziałania państwa i związków religijnych na rzecz dobra człowieka i dobra wspólnego (art. 25 ust. 3 in fine Konstytucji), której nieodzowną formą realizacji jest zawieranie umów i porozumień między państwem a związkami religijnymi (innych niż umowa wspomniana w art. 25 ust. 5 Konstytucji). W bieżącej praktyce stosowania prawa mogą one mieć charakter aktów stosowania prawa, aktów prawa wewnętrznie obowiązującego (np. dotyczących duszpasterstwa w policji) albo aktów prawa powszechnie obowiązującego. Ten ostatni przypadek budzi bardzo poważne wątpliwości, ponieważ w przedmiotowym katalogu źródeł prawa powszechnie obowiązującego brak jest umów i porozumień tego rodzaju. |
| dc.affiliation.department | Wydział Prawa i Administracji |
| dc.contributor.author | Olszówka, Marcin |
| dc.date.accessioned | 2016-12-14T13:40:09Z |
| dc.date.available | 2016-12-14T13:40:09Z |
| dc.date.defence | 2016-11-07 |
| dc.date.issued | 2016-12-14 |
| dc.description.additional | Link archiwalny https://depotuw.ceon.pl/handle/item/1845 |
| dc.description.promoter | Pietrzak, Michał |
| dc.identifier.uri | https://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/1845 |
| dc.language.iso | pl |
| dc.rights | ClosedAccess |
| dc.subject.pl | konkordat |
| dc.subject.pl | prawo wyznaniowe |
| dc.subject.pl | źródła prawa wyznaniowego |
| dc.subject.pl | system źródeł prawa |
| dc.subject.pl | konstytucja |
| dc.title | Wpływ Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. na system źródeł prawa wyznaniowego |
| dc.type | DoctoralThesis |
| dspace.entity.type | Publication |