Praca magisterska
Brak miniatury
Licencja
ClosedAccessDostęp zamknięty
 

Analiza kryminalistyczna spraw o zabójstwa rozpatrywanych w trybie doraźnym przez Sąd Okręgowy w Warszawie w latach 1946-1950

Uproszczony widok
dc.abstract.enAs part of this work, a forensic analysis of cases classified as homicides, considered summarily by the District Court in Warsaw in 1946-1950, was carried out. The main purpose of the study is to analyze the course of individual activities undertaken by law enforcement authorities and to compare them with the expertise and state of the art at that time. It leads to identifying the negligences and shortcomings most often committed by investigators during the preparatory proceedings. The time caesura covers the period of the creation of the so-called new law, i.e. the first five years after the end of World War II. On the one hand, it was a time when many relics of the Second Polish Republic were still in use in the legal order, primarily the pre-war penal code and the code of criminal procedure, on the other hand, the communist authorities actively adopted the justice system to the new socio-political reality. What was important for such a selection of the chronological scope was the degree of development of forensics, which already had an established position as science, developed methodology, and tools. However, the real issue was the collection and cataloging of data, which allowed many perpetrators to avoid responsibility. Additionally, the situation was complicated by the fact that the Citizens' Militia was one of many institutions authorized to conduct preparatory proceedings. A crucial role was played by the changes introduced by the post-war legislator which deprived trained investigative judges of most of their powers and transferred the cases they conducted to prosecutors. The simplified form of proceedings was intended to increase the speed and efficiency of law enforcement activities however minimizing costs and formalities in some cases led to the irretrievable loss of evidence. The source material on which this research was based were the files of criminal proceedings of the District Court in Warsaw, kept in the State Archives in Milanówek. All 66 cases qualified under Article 225 of the penal code from 1932. The greatest informational value was provided by the reports prepared by law enforcement agencies on the activities performed, based on which the procedures used during that period could be reconstructed. Whereas, the method of securing evidence materials is primarily evidenced by depository receipts. The use of technical possibilities by law enforcement authorities in ad hoc proceedings varies significantly. The Investigative Service operating in the capital was in the habit of carefully collecting and securing evidence whereas the work of most provincial units should be assessed negatively. Thanks to the unified protocols attached to case files individual aspects could be summarized and assessed objectively.
dc.abstract.plW ramach niniejszej pracy przeprowadzono analizę kryminalistyczną spraw zakwalifikowanych jako zabójstwa, które zostały rozpatrzone w trybie doraźnym przez Sąd Okręgowy w Warszawie w latach 1946-1950. Podstawowy cel opracowania stanowi analiza przebiegu poszczególnych czynności podjętych przez organy ścigania oraz zestawienie ich z ówczesną wiedzą specjalistyczną oraz stanem techniki. Prowadzi ona do wskazania, jakich zaniedbań i uchybień najczęściej dopuszczali się śledczy w toku postępowania przygotowawczego. Cezura czasowa obejmuje okres tworzenia tzw. nowego prawa, czyli pierwsze pięć lat po zakończeniu II wojny światowej. Z jednej strony jest to czas, gdy w porządku prawnym wciąż funkcjonowało wiele reliktów II Rzeczypospolitej Polskiej, przede wszystkim przedwojenny kodeks karny i kodeks postępowania karnego, z drugiej zaś strony władza komunistyczna aktywnie dostosowywała wymiar sprawiedliwości do nowej rzeczywistości społeczno-politycznej. Dla takiego doboru zakresu chronologicznego istotne znaczenie miał przede wszystkim stopień rozwoju kryminalistyki, która miała już ugruntowaną pozycję jako nauka, wypracowaną metodykę oraz narzędzia. Realny problem stanowiło jednak gromadzenie i katalogowanie danych, co pozwalało wielu sprawcom na unikanie odpowiedzialności. Dodatkowo sytuację komplikował fakt, że Milicja Obywatelska nie była jedyną instytucją uprawnioną do prowadzenia postępowania przygotowawczego. Szczególną rolę odegrały zmiany wprowadzone przez powojennego ustawodawcę, który pozbawił większości uprawnień wyszkolonych sędziów śledczych, zaś prowadzone przez nich sprawy przekazał prokuratorom. Uproszczona forma postępowania miała wpłynąć na szybkość i efektywność w działaniach organów ścigania, jednak minimalizacja kosztów i formalności prowadziła niekiedy do bezpowrotnej utraty dowodów. Materiał źródłowy, na którym oparto niniejsze badania, stanowiły akta postępowań karnych Sądu Okręgowego w Warszawie, przechowywane w Archiwum Państwowym w Milanówku. Przeanalizowano wszystkie 66 spraw zakwalifikowanych z art. 225 kodeksu Makarewicza. Największą wartość informacyjną miały sporządzane przez organy ścigania protokoły z wykonanych czynności, na podstawie których odtworzyć można stosowane procedury. Z kolei o sposobie zabezpieczania materiałów dowodowych świadczą przede wszystkim kwity depozytowe. Wykorzystanie przez organy ścigania możliwości technicznych w postępowaniach prowadzonych w trybie doraźnym charakteryzuje się znacznym zróżnicowaniem. Działająca w stolicy Służba Śledcza z reguły starannie gromadziła i zabezpieczała materiał dowodowy, jednak pracę większości prowincjonalnych jednostek należy ocenić negatywnie. Dzięki załączonym do akt spraw ujednoliconym protokołom możliwe było zestawienie poszczególnych aspektów i ich obiektywna ocena.
dc.affiliationUniwersytet Warszawski
dc.affiliation.departmentWydział Prawa i Administracji
dc.contributor.authorPawlikowska, Eleonora
dc.date.accessioned2025-01-09T11:15:09Z
dc.date.available2025-01-09T11:15:09Z
dc.date.defence2023-12-14
dc.date.issued2023
dc.date.submitted2023-11-28
dc.description.promoterTomaszewski, Tadeusz
dc.description.reviewerTomaszewski, Tadeusz
dc.description.reviewerGirdwoyń, Piotr
dc.identifier.apd180696
dc.identifier.urihttps://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/160794
dc.languagepl
dc.language.otheren
dc.publisherUniwersytet Warszawski
dc.rightsClosedAccess
dc.subject.enCitizens' Militia
dc.subject.endocumentation of activities
dc.subject.enevidentiary material
dc.subject.enexamination of the crime scene
dc.subject.enexpert opinion
dc.subject.enforensic tactics
dc.subject.enmedical examination
dc.subject.enpost-war judiciary
dc.subject.ensecuring traces
dc.subject.pldokumentacja czynności
dc.subject.plmateriał dowodowy
dc.subject.plMilicja Obywatelska
dc.subject.ploględziny lekarskie
dc.subject.ploględziny miejsca zdarzenia
dc.subject.plopinia biegłego
dc.subject.plpowojenne sądownictwo
dc.subject.pltaktyka kryminalistyczna
dc.subject.plzabezpieczanie śladów
dc.titleAnaliza kryminalistyczna spraw o zabójstwa rozpatrywanych w trybie doraźnym przez Sąd Okręgowy w Warszawie w latach 1946-1950
dc.title.alternativeForensic analysis of homicide cases considered in a summary proceeding by the Warsaw Regional Court in the years 1946-1950
dc.typeMasterThesis
dspace.entity.typePublication