Podstawa opodatkowania w podatku od niektórych instytucji finansowych

Podatek od niektórych instytucji finansowych, określany potocznie (i nie do końca poprawnie) mianem podatku bankowego to stosunkowo nowa konstrukcja podatkowa w polskim prawie, wywołująca sporo kontrowersji, tak o sam cel wprowadzenia daniny jak i o jej kształt oraz wątpliwości co do stosowania prawa. Chociaż sama ustawa jest stosunkowo krótka a schemat funkcjonowania podatku dość prosty, problemów niestety nie brakuje. Jednym z nich jest zagadnienie konstrukcji podstawy opodatkowania i celem niniejszego opracowania jest charakterystyka tego problemu. Analiza została podzielona na dwie zasadnicze części – pierwszą obejmującą problematykę podstawy opodatkowania banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, a także drugą dotyczącą podstawy opodatkowania w przypadku zakładów ubezpieczeń oraz instytucji pożyczkowych. Przedstawiony został szeroki kontekst legislacyjny oraz istotne problemy praktyczne wyrosłe ze stosowania przepisów ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych, z odwołaniem do orzecznictwa oraz interpretacji podatkowych. Opracowanie wieńczy podsumowanie zawierające postulaty de lege ferenda.

Tax on certain financial institutions, colloquially (and rather not entirely correctly) referred to as a ‘bank tax’, constitutes a relatively new tax structure in Polish law, causing a lot of controversy, both about the purpose of introducing the tribute and its shape and doubts as to the application of the law. Although the act itself is relatively short and the scheme of the tax operation is quite simple, unfortunately still many problems occur. One of them is the construction of the tax base and the purpose of this study is to characterize this problem. The analysis was segmented into two main parts - the first one covering the issues of the tax base of banks and credit unions, and the second one concerning the tax base in the case of insurance companies and loan institutions. A broad legislative context is presented, as well as significant practical problems arising from the application of the provisions of the tax on certain financial institutions act, with reference to jurisprudence and tax interpretations. The study ends with a summary containing de lege ferenda postulates.