Moore's Paradox in language and thought: towards a unified strategy of explanation

Ta rozprawa stanowi eksplorację paradoksu Moore’a, który jest filozoficzną zagadką (zauważoną po raz pierwszy przez G.E. Moore’a) postawioną przez zdania o formie „p, ale nie jestem przekonany, że p” i „p, ale jestem przekonany, że ~p”. Dokonanie asercji tych zdań wydaje się pragmatycznie niepoprawne, zaś bycie przekonanym o ich treści nieracjonalne, mimo że są one znaczące i logicznie spójne – dlatego ich niefortunność lub nieracjonalność stanowi filozoficzną zagadkę i zaprasza do teoretyzowania na temat granic racjonalności w języku i myśli. Rozprawa ma na celu ustanowienie teoretycznych rozgałęzień dla rozwiązania paradoksu Moore’a zarówno jako problemu dotyczącego asercji i przekonań, jak i ostatecznie – zasugerowania jednego takiego rozwiązania. Rozprawa jest podzielona na pięć rozdziałów i wnioski: pierwszy rozdział wprowadza niezbędną terminologię i zarysowuje strategię argumentacyjną dalszych rozdziałów; drugi i trzeci rozdział omawiają przypadki Moore’owsko paradoksalnych asercji i innych aktów mowy; czwarty i piąty dotyczą nieracjonalności Moore’owsko paradoksalnych przekonań. Rozdział 1. rozpoczyna się od wprowadzenia niezbędnej terminologii filozoficznej oraz krytycznej dyskusji dwóch historycznie ważnych podejść do paradoksu Moore’a: Moore’a i Wittgensteina. Opierając się na obserwacji wad tych dwóch ujęć, argumentuję, że skuteczne rozwiązanie paradoksu Moore’a musi jednocześnie uwzględniać jego problematyczną naturę zarówno w mowie, jak i w myśli. Dalej formułuję hipotezę przewodnią rozprawy opartą na tezie Shoemakera (1995) o pierwszeństwie przekonań (Priority of Belief thesis), zgodnie z którą skuteczne wyjaśnienie paradoksu Moore’a powinno zostać przedstawione w kategoriach przekonań, podczas gdy niefortunność Moore’owsko paradoksalnych asercji można wyjaśnić, proponując, że asercja jako akt mowy podlega normatywnemu oczekiwaniu, że wyraża racjonalne przekonanie mówcy. Na koniec rozdział omawia także zagadnienia metodologiczne związane z badaniem paradoksu, takie jak uzasadnienie sądów intuicyjnej niepoprawności pragmatycznej i irracjonalności, problemy z adekwatną definicją paradoksalności Moore’a oraz związku zdań z ich treścią propozycjonalną. Rozdział 2. bada współczesne teorie twierdzeń w odniesieniu do ograniczenia racjonalnego przekonania wprowadzonego w rozdziale 1. i ich zdolność do radzenia sobie z danymi o niefortunności Moore’a. Rozdział ten krytykuje różne niedoksastyczne ujęcia asercji proponowane przez teoretyków takich jak Weiner (2005), Douven (2006) i Lackey (2007), uznając je za niewystarczające dla wyjaśnienia niepoprawności Moore’owsko paradoksalnych asercji. Następnie ocenia się alternatywne teorie zaproponowane przez Williamsona (2000), Kvanviga (2009) i Stanleya (2008), które są zgodne z hipotezą, że poprawny akt asercji ograniczony jest przez racjonalne przekonanie mówiącego. Rozdział wprowadza i broni ujęcia asercji, zgodnie z którą jest ona poddana normatywnym oczekiwaniom zależnym od dyskursu, w którym jest dokonywana. Ujęcie to pozwala na wyprowadzenie specyficznych dla konkretnego dyskursu norm asercji i dostarcza wyjaśnienia dla zależnych od dyskursu intuicyjnych sądów poprawności lub niepoprawności Moore’owsko paradoksalnych asercji, jednocześnie integrując spostrzeżenia z różnych perspektyw teoretycznych. Rozdział 3. rozszerza dyskusję na nieasertoryczne akty mowy, badając, czy paradoksalność Moore'a ogranicza się do asercji, czy też objawia się w innych aktach mowy. Wykorzystując taksonomię aktów mowy Kenta Bacha i Roberta Harnisha (1979) oraz pragmatykę Roberta Stalnakera (1974), rozdział ten dowodzi, że można wyjaśnić niepoprawność Moore’owskich nieasertorycznych aktów mowy, proponując, że nieasertoryczne akty mowy można analizować jako propozycje zmiany „wspólnego gruntu” (Common Ground) przyjmowanego przez uczestników konwersacji. Ta analiza wspiera szerszą stosowalność wyjaśnienia opartego na hipotezie o pierwszeństwie przekonań proponowanej w rozdziale 1., zajmując się przypadkami zawierającymi nieasertoryczne akty mowy takie jak obietnice, rozkazy lub przeprosiny. Rozdział 4. koncentruje się na irracjonalności Moore’owsko paradoksalnych przekonań, porównując dwie strategie jej wyjaśnienia: jedną, która identyfikuje jej źródło w naruszeniu warunków racjonalnej samowiedzy (strategia introspekcjonistyczna), i drugą, która widzi ją jako konsekwencję „samoobalającej się” natury owych przekonań (strategia samoobalania). Poprzez formalizowanie minimalnych zobowiązań obu podejść w logice epistemicznej i doksastycznej, rozdział ten pokazuje, że chociaż drugie z tych podejść ma słabsze zobowiązania teoretyczne, nie uwzględnia ono irracjonalności wszystkich Moore’owsko paradoksalnych przekonań. Analiza zawarta w rozdziale ostatecznie faworyzuje podejście introspekcyjne, podkreślając uniwersalność zastosowań zasady BB (zgodnie z którą zawsze można racjonalnie być przekonanym, że jest się przekonanym, że p, jeśli jest się przekonanym, że p) bronionej przez w tym ujęciu. Rozdział 5. zajmuje się filozoficznym uzasadnieniem zasad introspekcji, takich jak BB. W rozdziale broniona jest silniejsza zasada KB (zgodnie z którą, jeśli wierzy się, że p, to jest się w stanie wiedzieć, że wierzy się, że p) przeciw krytyce z perspektywy epistemicznego eksternalizmu, w szczególności przeciw argumentom wysuwanym przez Timothy'ego Williamsona (2000). Rozdział wykorzystuje eksternalistyczne, „przejrzystościowe” (transparency) ujęcie samowiedzy Alexa Byrne'a (2018) i argumentuje, że można zasadnie ograniczyć zakres argumentu Williamsona, utrzymując, że introspekcyjna wiedza o własnych stanach doksastycznych nie podlega bronionym przez niego zasadom wymagającym od wiedzy „marginesu na błąd” (margin for error). Choć ten ruch pozwala na podtrzymanie zasady KB, nie wymaga on również porzucenia eksternalistycznych intuicji dotyczących pojęcia wiedzy i pociąga za sobą odrzucenie zasady KK, zgodnie z którą, jeśli ktoś wie, że p, to jest w stanie wiedzieć, że wie, że p. Podsumowując, ta rozprawa dowodzi, że paradoks Moore’a można skutecznie rozwiązać, integrując normatywne podejście do asercji i innych aktów mowy z introspekcyjnymi ograniczeniami racjonalności przekonań, zarówno poprzez obronę filozoficznych założeń tego podejścia, jak i porównanie go z innymi rozwiązaniami proponowanymi w literaturze.

This dissertation provides an exploration of Moore’s Paradox, which is the philosophical puzzle (noted first by G.E. Moore) posed by sentences of the form “p, but I don’t believe that p” and “p, but I believe that~p”. Such sentences seem infelicitous to assert and irrational to believe, even though they are meaningful and consistent – therefore, their infelicity or irrationality constitutes a philosophical puzzle and invites theorizing concerning the limits of coherent speech and thought. The dissertation aims to establish theoretical ramifications for solving Moore’s Paradox both as a problem concerning assertion and belief and eventually – suggest one such solution. The dissertation is organized into five chapters and a conclusion: the first chapter introduces necessary terminology and outlines the argumentative strategy of the further chapters; the second and third chapters discuss the infelicity of Moorean speech; the fourth and fifth concern irrationality of Moorean beliefs. Chapter 1. starts with introducing the paradox and the necessary philosophical terminology, and a critical discussion of the two historically important approaches to it: Moore’s and Wittgenstein’s. Based on observing the flaws of these two accounts, I argue that a successful solution to Moore’s Paradox needs to simultaneously account for its problematic nature in both speech and thought. Further on, I formulate the guiding hypothesis of the dissertation based on Shoemaker’s (1995) Priority of Belief thesis, according to which a successful explanation of Moore-paradoxicality should be provided in belief terms, while the infelicity of Moorean assertions can be accounted for by proposing that assertion as a speech act is minimally subject to a normative expectation that it expresses a rational belief of a speaker. In the end, the chapter discusses also methodological issues related to the study of the paradox, such as the justification of intuitive infelicity and irrationality judgments, defining Moore paradoxicality and the relationship between sentences and their propositional content. Chapter 2 investigates contemporary theories of assertion in relation to the rational belief constraint introduced in Chapter 1. and their capacity to handle Moorean infelicity data. The chapter critiques various non-doxastic accounts of assertion from theorists such as Weiner (2005), Douven (2006), and Lackey (2007), finding them insufficient in addressing Moorean infelicity. It then evaluates alternative theories proposed by Williamson (2000), Kvanvig (2009), and Stanley (2008), which align with the hypothesis that rational belief constrains assertion. The chapter introduces and defends the discourse-sensitive account of assertoric warrant, which allows the derivation of discourse-specific norms of assertion and provides a robust explanation for the varying infelicity judgments concerning Moorean sentences with respect to the discourse in which they appear while integrating insights from different theoretical perspectives. Chapter 3 extends the discussion to non-assertoric speech acts, examining whether Moore-paradoxicality is confined to assertions or whether it also affects other types of speech acts. By utilizing Kent Bach and Robert Harnish’s speech act taxonomy (1979) and Robert Stalnaker’s approach to pragmatics (1974), the chapter argues that one can explain the infelicity of Moorean non-assertoric acts by proposing that non-assertoric speech acts could be analyzed as proposals to alter the conversational common ground. This analysis supports the broader applicability of the explanation based on the Priority of Belief hypothesis stated in Chapter 1., addressing cases involving non assertoric speech acts such as promises, orders, apologies, or conventional speech acts. Chapter 4 focuses on the irrationality of Moorean beliefs, comparing two strategies of explaining it: one that identifies its source in the violation of self-knowledge constraints (Introspectionist strategy), and another, which sees it as a consequence of their self-defeating nature (Self-Defeat strategy). By formalizing the minimal commitments of the two approaches in epistemic and doxastic logic, the chapter demonstrates that while the Self-Defeat approach has weaker theoretical commitments, it fails to account for the irrationality of all Moore-paradoxical beliefs. The analysis ultimately favors the Introspectionist approach, emphasizing the robustness of the BB principle defended by Introspectionists, according to which one is always in a position to rationally believe that one believes that p if one believes that p. Chapter 5 addresses the philosophical justification for introspection principles like BB. The chapter defends the stronger KB principle, according to which if one believes that p, then one is in a position to know that one believes that p, against externalist critiques, particularly anti-luminosity arguments advanced by Timothy Williamson (2000). The chapter utilizes Alex Byrne’s (2018) externalist transparency account of self-knowledge and argues that one may justifiably restrict the scope of Williamson’s anti-luminosity argument by holding that introspective knowledge of one’s doxastic states is not subject to margin-for-error principles. While this move allows one to uphold the KB principle, it also does not require abandoning externalist intuitions about knowledge and entails the rejection of the KK principle, according to which if one knows that p, then one is in a position to know that one knows that p. In conclusion, this dissertation argues that Moore’s Paradox can be effectively resolved by integrating a normative approach to assertion and other speech acts with robust introspective constraints on rational belief, both by demonstrating the philosophical soundness of this approach and comparing it to other solutions proposed in the literature.