Praca doktorska
Interakcje w rozproszonych systemach poznawczych a indywidualizm metodologiczny
| dc.abstract.en | In my dissertation, I argue for the validity of the simple, but – in my opinion – basic heuristic, which underlies the concept of distributed cognition and generally the research tradition referred to as cognitive ecology, and thus the research usefulness of approaches based on it. This heuristic sets the direction "from culture to brain" in cognitive sciences. The culture manifests itself in the form of cultural cognitive ecosystems, which include physical objects, mental models and cultural practices. These ecosystems are the human agent's environment, inseparable from his/her biological environment. In this context, the general hypothesis of the dissertation is: The agent's environment has to be taken into account at the very beginning of the study on a cognitive phenomenon, and not only at a later stage. My auxiliary hypotheses are related to the above statement: (1) Cognitive activities are often based on cultural practices and artifacts. (2) Research on distributed cognitive systems is the most representative for studies on wide cognition. (3) Distributed cognition approach can be defended against internalist criticism more effectively than the concepts of extended mind or extended cognition. (4) The concept of affordance is a useful theoretical tool in describing cognitive interactions in a distributed system. (5) The mechanistic model of explanation can provide a sufficient criterion to distinguish components of a distributed cognitive system from contextual conditions. In the first chapter of my dissertation, I present the tradition in which research on wide cognition operates. I refer to this tradition as "cultural cognitive ecology" or simply "cognitive ecology", distinguishing this concept from the concept of "cognitive ecology" in biology. In this chapter, I also introduce the research on wide cognition. I focus on the concept of distributed cognition. It allows me to identify universal research heuristics in cognitive ecology. The second chapter is devoted to the relationships and differences between the concept of distributed cognition and assumptions functioning in traditional cognitive science and philosophy of mind. Here, I am analyzing the criticism aimed at the concept of wide cognition, showing to what extent the objections against the distributed cognition framework are unsuccessful, as they result from the confusion of an extended mind with a distributed cognitive system. I also show connections between the distributed cognition approach and mechanistic explanation in cognitive sciences. In chapter three, I present how wide cognitive interactions are studied. I focus on using the concept of affordance as an important theoretical tool in cognitive ecology. In using this concept, I go beyond the Gibson tradition, supplementing it with the tradition of design research, which serves the analysis of the cultural dimension of human-environment systems better than traditional ecological psychology. The next, fourth chapter includes original examples of distributed cognitive systems that I analyzed using theoretical tools of cognitive ecology, with an emphasis on the concept of affordances along the lines of studies on design. These are: analysis of the socio-cognitive dimension of human–artifacts interaction, study on the pickpocket using non-canonical affordances, ecological approach to gender-senstive cognition, as well as a very preliminary study on film perception from the affordance-based perspective. In chapter five, I draw further conclusions from the mechanistic account of distributed cognition approach. The most important consequence here is appropriate criterion for fixing the boundaries of distributed cognitive mechanisms: the mutual manipulability account. This criterion, treated only as epistemic, is neutral in relation to conceptual disputes, and is therefore not determined by cognitive individualism or the metaphysical distinction between constitutive and causal factors in cognition. At the same time, this criterion is consistent with the universal heuristics of cognitive ecology. I show this on the examples of the previously presented case studies. |
| dc.abstract.pl | W swojej rozprawie chciałbym sprawdzić słuszność prostej, lecz moim zdaniem podstawowej i brzemiennej w konsekwencje heurystyki koncepcji poznania rozproszonego i ogólnie tradycji badawczej określanej jako ekologia poznawcza, a tym samym przydatność badawczą opartych na niej podejść. Heurystyka ta wyznacza badaniom kierunek „od kultury do mózgu”. Kultura przejawia się w postaci kulturowych ekosystemów poznawczych, na które składają się obiekty fizyczne, modele umysłowe i praktyki kulturowe. Ekosystemy te są środowiskiem podmiotu, nieodłącznym przy tym od środowiska biologicznego. W tym kontekście ogólna hipoteza rozprawy brzmi: środowisko podmiotu należy uwzględnić na samym początku badania zjawiska poznawczego, a nie dopiero na dalszym jego etapie. Hipotezy pomocnicze są następujące: (1) Czynności poznawcze często opierają się na praktykach kulturowych i artefaktach. (2) Dla badań nad poznaniem szerokim najbardziej reprezentatywne są badania nad rozproszonymi systemami poznawczymi. (3) Koncepcja poznania rozproszonego daje się obronić przed krytyką internalistyczną skuteczniej niż koncepcje poznania lub umysłu rozszerzonego. (4) Pojęcie afordancji jest przydatnym narzędziem teoretycznym w opisie interakcji poznawczych w systemie rozproszonym. (5) Mechanistyczny model wyjaśniania może dostarczyć dostatecznego kryterium odróżniania komponentów rozproszonego systemu poznawczego od warunków kontekstowych. W pierwszym rozdziale rozprawy przedstawiam tradycję, w której funkcjonują badania nad poznaniem szerokim. Określam tę tradycję mianem „kulturowej ekologii poznawczej” lub po prostu „ekologii poznawczej”. W rozdziale tym wprowadzam również do badań nad poznaniem szerokim. Koncentruję się na koncepcji poznania rozproszonego, która pozwala mi ona na zidentyfikowanie uniwersalnej heurystyki badawczej w ekologii poznawczej. Drugi rozdział poświęcony jest związkom i różnicom między koncepcją poznania rozproszonego a założeniami funkcjonującymi w tradycyjnym nurcie kognitywistyki i związanej z nim filozofii umysłu. Analizuję tutaj krytykę wymierzoną w koncepcje poznania szerokiego, pokazując, do jakiego stopnia zarzuty wobec koncepcji poznania rozproszonego są nietrafione. Przedstawiam też związki koncepcji poznania rozproszonego z powszechnym w kognitywistyce wyjaśnianiem za pomocą mechanizmów. W rozdziale trzecim pokazuję, w jaki sposób badane są interakcje poznawcze w szerokich systemach. Koncentruję się na wykorzystaniu pojęcia afordancji jako ważnego narzędzia teoretycznego w badaniach interakcji na poziomie systemowym, wykraczając poza tradycję gibsonowską: uzupełnia ją w mojej rozprawie tradycja badań nad dizajnem, co lepiej służy analizom kulturowego wymiaru systemów podmiot–otoczenie. Kolejny, czwarty rozdział obejmuje oryginalne przykłady rozszerzonych systemów poznawczych, które przeanalizowałem za pomocą narzędzi teoretycznych ekologii poznawczej, z naciskiem na pojęcie afordancji bliskiej tradycji użycia w dizajnie. Są to: analiza poznawczego wymiaru produktów dizajnu w społecznościach z perspektywy normatywności rozszerzonej, studium kieszonkowca wykorzystującego afordancje niekanoniczne, ekologiczne ujęcie relacji poznawczych związanych z płcią kulturową, a także bardzo wstępna próba eksploracji percepcji filmowej z perspektywy projektowania interakcji poznawczych. W rozdziale piątym wyciągam dalsze wnioski z mechanistycznego ujęcia koncepcji poznania rozproszonego. Najważniejszą konsekwencją jest tutaj dobór odpowiedniego kryterium ustalania granic rozproszonych procesów poznawczych, którym okazuje się zasada wzajemnej manipulowalności. Zasada ta, potraktowana wyłącznie jako epistemiczna, jest neutralna wobec sporów pojęciowych, a więc niezdeterminowana indywidualizmem poznawczym ani metafizycznym rozróżnieniem na konstytutywne i przyczynowe czynniki w poznaniu. Jednocześnie kryterium to współgra z uniwersalną heurystyką badań nad poznaniem szerokim. Pokazuję to na przykładzie wcześniej przywołanych studiów przypadków |
| dc.affiliation.department | Instytut Filozofii |
| dc.contributor.author | Wachowski, Witold |
| dc.date.accessioned | 2020-09-17T15:12:02Z |
| dc.date.available | 2020-09-17T15:12:02Z |
| dc.date.defence | 2020-09-29 |
| dc.date.issued | 2020-09-17 |
| dc.description.additional | Link archiwalny https://depotuw.ceon.pl/handle/item/3741 |
| dc.description.promoter | Miłkowski, Marcin |
| dc.description.promoter | Pokropski, Marek |
| dc.identifier.uri | https://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/3741 |
| dc.language.iso | pl |
| dc.rights | ClosedAccess |
| dc.subject.en | culture |
| dc.subject.en | affordance |
| dc.subject.en | heuristic |
| dc.subject.en | mechanism |
| dc.subject.en | distributed cognition |
| dc.subject.en | cognitive system |
| dc.subject.en | cognitive ecology |
| dc.subject.en | methodological individualism |
| dc.subject.en | philosophy of science |
| dc.subject.en | cognitive science |
| dc.subject.pl | kultura |
| dc.subject.pl | afordancja |
| dc.subject.pl | heurystyka |
| dc.subject.pl | mechanizm |
| dc.subject.pl | poznanie rozproszone |
| dc.subject.pl | system poznawczy |
| dc.subject.pl | ekologia poznawcza |
| dc.subject.pl | indywidualizm metodologiczny |
| dc.subject.pl | filozofia nauki |
| dc.subject.pl | kognitywistyka |
| dc.title | Interakcje w rozproszonych systemach poznawczych a indywidualizm metodologiczny |
| dc.title.alternative | Interactions in distributed cognitive systems and methodological individualism |
| dc.type | DoctoralThesis |
| dspace.entity.type | Publication |