Praca doktorska
The challenges of content acquisition in a CLIL-based chemistry course at the lower secondary school level. A case study
| dc.abstract.pl | Niniejsza praca została napisana przez nauczycielkę języka angielskiego oraz chemii w oddziałach dwujęzycznych (polsko-angielskich) jednego z radomskich gimnazjów. Doświadczenie zawodowe autorki skłoniło ją do przyjęcia założenia, że pomimo powszechnego przekonania, iż uczniowie, którzy uczą się przedmiotu w szkole w języku obcym nie mogą przyswoić sobie treści przedmiotowych w takim samym stopniu jak ich rówieśnicy uczący się w bardziej „konwencjonalny” sposób (Dalton-Puffer, 2007), regularne wdrażanie metody CLIL na zajęciach nie prowadzi do żadnych braków w odniesieniu do nabywanych treści. Jako wieloletni nauczyciel stosujący metodę CLIL, autorka niniejszej pracy zauważa, że udana edukacja dwujęzyczna wymaga nie tylko umiejętności nauczania w języku obcym, lecz także nauczania za pośrednictwem tego języka. Poprzez nauczanie w języku obcym rozumiemy przekazywanie informacji przedmiotowych (np. chemii) w tym właśnie języku, natomiast nauczanie za pośrednictwem języka oznacza zastosowanie metod łączących rozwój treści i języka z umiejętnościami uczenia się. Innymi słowy, dobre nauczanie dwujęzyczne jest połączeniem nauczania zarówno treści, jak i języków obcych. Kwestia wzajemnego związku między przyswajaniem wiedzy przedmiotowej przez uczniów a prowadzeniem zajęć z przedmiotów za pośrednictwem języka obcego wciąż pozostaje nierozwiązana. Niniejsza praca doktorska przedstawia gruntowną analizę badań w zakresie zastosowania metody CLIL w nauczaniu języków obcych oraz treści przedmiotowych. W odniesieniu do nauczanych języków, literatura oceniająca programy CLIL, mimo ich ogólnego sukcesu, zwraca również uwagę na słabości uczniów w odniesieniu do sprawności produktywnych, zarówno mówienia jak i pisania oraz do kompetencji gramatycznych i socjolingwistycznych (Lyster, 2007; Muñoz, 2007; Pérez-Vidal, 2007). Jeśli chodzi o akwizycję treści przedmiotowych, wyniki z krajów zaangażowanych w badania nad CLIL są zróżnicowane i nie tworzą spójnego obrazu sytuacji. Kwestia przyswajania treści przedmiotowych w trakcie zajęć CLIL nie została do tej pory jednoznacznie zamknięta, a zatem pozostaje doskonałym obszarem badawczym dla nauczycieli-naukowców, takich jak autorka niniejszej pracy doktorskiej, którzy znając zarówno teorię, jak i praktykę nauczania metodą CLIL, mogą przyczynić się w pewnym stopniu do pełniejszego rozumienia zintegrowanego kształcenia przedmiotowo-językowego. Celem pracy badawczej było znalezienie odpowiedzi na pytanie: Czy użycie języka obcego w nauczaniu przedmiotu nie-językowego wpływa na przyswajanie treści przedmiotowych? Aby udzielić jednoznacznej odpowiedzi, dokonano porównania wyników testów z zakresu chemii rozwiązanych przez uczniów uczących się chemii w języku angielskim z wynikami uczniów pozostałych klas, którzy uczyli się chemii wyłącznie w języku polskim. Niniejsza praca doktorska została podzielona na pięć rozdziałów, z których trzy poświęcono zagadnieniom teoretycznym, natomiast pozostałe dwa mają na celu zaprezentowanie i analizę badań empirycznych przeprowadzonych na potrzeby pracy. Rozdział pierwszy omawia teoretyczne podstawy nauczania metodą CLIL, opisując podejścia metodyczne silnie odnoszące się do roli treści w nauczaniu języków obcych oraz podkreślając odrębność CLIL w odniesieniu do tych metod (Dalton-Puffer, Nikula i Smit, 2010a; Lasagabaster i Sierra, 2010). Ponadto rozdział koncentruje się na sytuacji CLIL w Europie i polskim systemie edukacji. W pierwszym rozdziale określono również cechy edukacji dwujęzycznej w Polsce w świetle europejskich priorytetów edukacyjnych, koncentrując się na wzroście edukacji dwujęzycznej w polskich szkołach, a także wymaganiach dla nauczycieli CLIL w Polsce (Komorowska, 2007; Pawlak, 2015; Multańska, 2002). Rozdział drugi zgłębia potencjał nauczania metodą CLIL i analizuje możliwe korzyści oferowane przez edukację dwujęzyczną (Perez-Vidal, 2009; Byram, 2010; Richards and Rodgers, 2001; Stern, 1983; Deller-Price, 2007; Dalton-Puffer, 2007). Ponadto rozdział ten prezentuje przegląd literatury dotyczącej wpływu metody CLIL na proces uczenia się języka i treści przedmiotowych. Trwająca debata na temat wpływu modelu CLIL na akwizycję treści przedmiotowych dowodzi, że nadal kwestionuje się stały przyrost wiedzy wśród uczniów uczących się metodą CLIL (Stohler, 2006; Seikkula-Leino, 2012; Jappinen, 2005; Gonzalez, 2015; Hajer, 2000; Qiang, 2000). Rozdział trzeci szczegółowo analizuje metodologię CLIL oraz prezentuje listę przykładowych ćwiczeń językowych charakterystycznych dla tej metody, pogrupowanych według czterech sprawności językowych: czytania, słuchania, mówienia i pisania. Ostatni z rozdziałów teoretycznych pracy wymienia i dogłębnie omawia podstawowe pojęcia silnie związane z metodologią CLIL, takie jak: Taksonomia Bloom’a (1956), Teoria Wielorakich Inteligencji Gardner’a (2010) czy the Zone of Proximal Development (ZPD) Vygotsky’ego (1978). Rozdział czwarty pracy określa cel, pytania badawcze i metodologię badania. Po szczegółowym opisie procedury badawczej następuje prezentacja zestawu przykładowych ćwiczeń, które obrazują sposób regularnego zastosowania metody CLIL w trakcie zajęć prowadzonych przez autorkę pracy. Zestaw ćwiczeń, z założenia, może stanowić praktyczne narzędzie podnoszące poziom świadomości nauczycieli w klasach CLIL, którzy wzorując się na konkretnych przykładach mogą łatwiej planować własne działania w klasach. Intencją autorki było ułatwienie podejmowania decyzji przez nauczycieli CLIL w sposób zaproponowany przez Do Coyle (2005). W rozdziale piątym przedstawiono rezultaty i wnioski płynące z badania empirycznego. Jest on adresowany głównie do wszystkich osób biorących udział w procesie wdrażania CLIL w danej szkole (uczniowie, rodzice uczniów, nauczyciele i władze szkolne). Badanie oparte zostało na wstępnym raporcie na temat skuteczności nauczania metodą CLIL (Gregorczyk, 2012) i umożliwiło wgląd w codzienną praktykę metodą CLIL na poziomie szkoły gimnazjalnej. W szczególności badanie wykazało, że CLIL nie prowadzi do żadnych braków w odniesieniu do akwizycji treści przedmiotowych. Należy zauważyć, że niniejsza rozprawa doktorska została napisana przez nauczyciela regularnie pracującego metodą CLIL. Literatura przeanalizowana na potrzeby omawianej pracy doktorskiej wskazuje, że nauczyciele klas dwujęzycznych (CLIL) postrzegają swoją sytuację zawodową jako ogromne wyzwanie, w której poczucie nie bycia w pełni kompetentnym zbiega się z brakiem odpowiednich materiałów dydaktycznych lub niepokojem ze strony samych uczniów i ich rodziców. Dlatego też intencją autorki było przedstawienie dowodów dowodzących skuteczności nauczania metodą CLIL i zachęcenie innych nauczycieli do praktycznego stosowania tej metody w trakcie swoich zajęć. Autorka pracy jest głęboko przekonana, że wszystkie próby wdrażania metody CLIL na lekcjach powinny być doceniane, niezależnie od początkowych przeszkód, które napotykają wszyscy nauczyciele klas dwujęzycznych. |
| dc.affiliation.department | Instytut Anglistyki |
| dc.contributor.author | Nawrot-Lis, Beata |
| dc.date.accessioned | 2018-02-27T17:26:06Z |
| dc.date.available | 2018-02-27T17:26:06Z |
| dc.date.defence | 2018-03-09 |
| dc.date.issued | 2018-02-27 |
| dc.description.additional | Link archiwalny https://depotuw.ceon.pl/handle/item/2537 |
| dc.description.promoter | Gozdawa-Gołębiowski, Romuald |
| dc.identifier.uri | https://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/2537 |
| dc.language.iso | en |
| dc.rights | ClosedAccess |
| dc.title | The challenges of content acquisition in a CLIL-based chemistry course at the lower secondary school level. A case study |
| dc.type | DoctoralThesis |
| dspace.entity.type | Publication |