Praca doktorska
Miniatura
Pliki
AUTOREFERAT_Wojtyniak.pdf160.12 KB
0000-DR-109593-praca.pdf1.62 MB
WOJTYNIAK_rec_HANUSIEWICZ_LAVALLEE.pdf1.42 MB
recenzja_Wojtyniak.pdf4.06 MB
Licencja
ClosedAccessDostęp zamknięty
 

Diego de Saavedra y Fajardo a problemy kultury europejskiej wieku siedemnastego

Uproszczony widok
dc.abstract.plRozprawa poświęcona jest dziełu siedemnastowiecznego hiszpańskiego dyplomaty i pisarza Diega Saavedry Fajarda (1584-1648) zatytułowanemu Idea de un príncipe político-cristiano en cien empresas representada, zwanemu również Empresas políticas. Ten mozaikowy tekst pedagogiczny, wydany po raz pierwszy w Monachium w 1640 roku, jest emblematycznym zwierciadłem władcy (speculum principis), które szybko zdobyło niezwykłą popularność w całej Europie, w tym w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W pracy dowodzę, że Empresas políticas dają nam możliwość głębszego poznania kultury hiszpańskiego Złotego Wieku, zwłaszcza w jej wymiarze polityczno-społecznym. Możliwość ta wszakże otwiera się dopiero wtedy, gdy tej formie wypowiedzi literackiej, która częstokroć zbyt pospiesznie sprowadzana jest do gatunku emblematycznego, przywróci się wymiar filozoficzno-polityczny. Empresas políticas są dziełem myśliciela chrześcijańskiego, tworzącego rodzaj perswazyjnej summy politycznej dla władcy. Poprzez opowiedziane w niej historie, przykłady oraz analizy Saavedra podejmuje próbę ocalenia wartości, których upadek obserwuje wszędzie wokół siebie jako aktywny dyplomata czasów wojny trzydziestoletniej. Lektura dzieła pozwala zmierzyć się z jednym z centralnych problemów hiszpańskiej myśli siedemnastowiecznej, jakim było sformułowanie moralnie akceptowalnej teorii skutecznego rządzenia w reakcji na koncepcję propagowaną przez Księcia Niccola Machiavellego. Do odczytania myśli Machiavellego oraz polemiki z nią, podjętej w Empresas, używam między innymi narzędzi dwudziestowiecznej psychologii. Staram się również dowieść, że Saavedra interpretował koncepcje Florentczyka z niezwykłą wnikliwością oraz zrozumieniem, z którego nie zawsze mógł zdać relację w swoich pismach. Istotnymi elementami zastosowanej w pracy procedury interpretacyjnej są: sporządzony po raz pierwszy w literaturze polskiej kompletny przegląd badań nad Saavedrą i Empresas, rekonstrukcja biografii i tła kulturowego.
dc.abstract.plThe dissertation deals with the work of the seventeenth-century Spanish diplomat and writer Diego Saavedra Fajardo (1584-1648) Idea de un príncipe político-cristiano en cien empresas representada, also known as Empresas políticas. This pedagogical mosaic-like text is an emblematic mirror of the ruler (speculum principis) published for the first time in Munich in 1640, which enjoyed extraordinary popularity throughout Europe, including the Polish-Lithuanian Commonwealth. In my work, I argue that Empresas políticas gives us privileged access to the culture of the Spanish Golden Age in its political and social dimensions, but it becomes visible only when the form of literary expression chosen by Saavedra, which is often too hastily reduced to the emblematic genre, is restored to a philosophical-political dimension. Empresas políticas is the work of a Christian thinker who creates a kind of persuasive political summa for the ruler and, through stories and examples, wants to save the world of values, the collapse of which he observes everywhere around him. From the reading of Empresas políticas, one of the central problems of seventeenth-century Spanish thought emerges, which was the formulation of a morally acceptable theory of effective governance in response to the conception emerging from Niccolò Machiavelli’s Il Principe. For the reading of Machiavelli’s thought and of Saavedra’s polemics with it contained in his Empresas, I use, among others, the tools of twentieth-century psychology. I also try to prove that Saavedra interpreted the Florentine’s ideas with extraordinary insight and understanding, which he could not always openly manifest in his writings. The essential elements of the interpretive procedure used in the dissertation are: a complete review of the research on Saavedra and his Empresas, carried out for the first time in Polish literature, and the reconstruction of the biographical and cultural background.
dc.affiliation.departmentWydział „Artes Liberales”
dc.contributor.authorWojtyniak, Małgorzata
dc.date.accessioned2023-09-25T13:04:43Z
dc.date.available2023-09-25T13:04:43Z
dc.date.defence2023-10-05
dc.date.issued2023-09-25
dc.description.additionalLink archiwalny https://depotuw.ceon.pl/handle/item/4667
dc.description.promoterStępień, Paweł
dc.description.promoterKieniewicz, Jan
dc.identifier.urihttps://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/4667
dc.language.isopl
dc.rightsClosedAccess
dc.subject.plkultura barokowa
dc.subject.plmakiawelizm
dc.subject.plliteratura hiszpańska XVII wieku
dc.subject.plmonarchia hiszpańska
dc.subject.plwiek XVII
dc.subject.plEmpresas políticas
dc.subject.plSaavedra Fajardo
dc.subject.plBarroque Culture
dc.subject.plMachiavellianism
dc.subject.pl17th cent. Spanish Literature
dc.subject.plHispanic Monarchy
dc.subject.pl17th Century
dc.subject.plEmpresas políticas
dc.subject.plSaavedra Fajardo
dc.titleDiego de Saavedra y Fajardo a problemy kultury europejskiej wieku siedemnastego
dc.title.alternativeDiego de Saavedra y Fajardo and the problems of European culture in the seventeenth century
dc.typeDoctoralThesis
dspace.entity.typePublication