The impact of European energy packages on the scope of public law regulation of the electricity sector

W realiach XXI wieku energia elektryczna staje się jednym z kluczowych (strategicznych) determinant poziomie rozwoju gospodarczego każdego kraju. Dostęp do nieprzerwanych dostaw energii elektrycznej po akceptowalnej cenie stabilizuje stosunki społeczno-gospodarcze, zarówno na poziomie krajowym jak i globalnym. Wśród czynników zachęcających państwo do wejścia, pozostania i wzmacniania swojej pozycji w sektorze energetycznym wymienić można charakter usług energetycznych (usługi świadczone przez przedsiębiorstwa energetyczne postrzegane są jako istotne dla społeczeństwa, co determinuje państwowy wpływ na cenę energii elektrycznej), strategiczne znaczenie sektora energetycznego dla całej gospodarki, lub kapitałochłonność i wysoki stopień złożoności technicznej inwestycji w sektorze energetycznym. Taka sytuacja powoduje szczególne zainteresowanie państwa sektorem energetycznym .Zainteresowanie to jest odzwierciedlone poprzez dostępność instrumentów prawnych właściwych dla tego sektora branży. Mając na uwadze te ustalenia, zauważyłem potrzebę rozważenia i przeanalizowania niektórych podstawowych kwestii związanych z europejskim sektorem energetycznym. Ująć je można w ramach następujących pytań: (i) jaki charakter ma obecności państwa w sektorze energii elektrycznej? Jaką przybiera formę prawną, jak się zmienia? Gdzie w tym zakresie można znaleźć miejsce dla regulacji publicznoprawnej? Jaki stosunek ma ona względem innych sposobów oddziaływania państwa na rynku energii? (ii) w jaki sposób można zdefiniować regulację publicznoprawną? Jakie są jej podstawowe elementy? Jaki jest jej zakres? W jaki sposób można sklasyfikować to pojęcie? (iii) jakie środki prawne są wykorzystywane w ramach Unii Europejskiej w celu ustalenia kształtu sektora energetycznego? Jaka jest w tym rola pakietów legislacyjnych? Jak można zdefiniować pakiet legislacyjny? (iv) jak pakiety legislacyjne UE wpływają na regulację publicznoprawną danego państwa członkowskiego? Jaki jest ich wpływ na krajowe organy regulacyjne? Jakie są ich cele i zadania? (v) jaką rolę w regulacji energetyki w Europie pełni Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki? Jaki jest jej status prawny? Czy można określić ją mianem regulatora energetyki? (vi) czy model regulacji europejskiego rynku energii jest modelem kompletnym? Czy model ten będzie dalej funkcjonował w Unii Europejskiej? Czy nastąpi przyjęcie nowych aktów prawnych determinujących wymiar regulacji publicznoprawnej na poziomie państw członkowskich? Jeśli tak, to czy przybierze ono formę pakietu legislacyjnego – czwartego pakietu energetycznego? Przedstawione uwarunkowania stały się podstawą do podjęcia przez autora rozprawy zagadnienia analizy prawnej problemu wpływu europejskich aktów prawnych ujętych w ramy pakietów legislacyjnych na zakres regulacji publicznoprawnej sektora elektroenergetycznego.

In the reality of the twenty-first century, electricity has become one of the key (strategic) determinants of the level of economic development of every country. Access to an uninterrupted supply of electricity at an acceptable price stabilises socio-economic relations, both at the national level and global level. Among factors encouraging the state to enter, remain or develop a position within the energy sector there is a nature of energy services (services provided by energy companies seen as essential to society, what is followed by state control over electricity prices), the strategic importance of the energy sector for the whole economy, or capital intensity and a high degree of technical complexity of investment in the energy sector. This situation results in the particular interest of the state towards the energy sector. The interest is reflected by the existence of available legal instruments dedicated to the sector. Bearing in mind these considerations, I noticed the need to reflect on and analyse some of the primary issues related to the European energy sector. I address them in the framework of the following questions: (i) What is a nature of the state’s presence in the electricity sector? Which legal form has it, and how does it change? Where is the place for public law regulation? How it is positioned with respect to the other ways of the state’s impact on the energy market? (ii) How can public law regulation be defined? What are its essential elements? What is its range? How can this concept be classified? (iii) What legal measures are used by the EU to determine the shape of the energy sector? What is the role of the legislative packages? How can the idea of legislative package be defined? (iv) How the EU’s legislative packages influence the Member State’s public regulation? What is their impact on the national regulatory authorities? What are their aims and direction? (v) What is the role of the Agency for the Cooperation of Energy Regulators for energy regulation in Europe? What is its legal status? Can it be qualified as an energy regulator? (vi) Is the regulatory model of the European internal energy market complete? Will it be in the further EU’s? Would this result in an adoption of the new legal acts determining the dimension of public law regulation of the Member States? If so, will it take the form of a legislative package, i.e. the Fourth Energy Package? The aforementioned conditions were the basis for conducting be me a legal analysis of the issue of the impact of the European legislation – included in the framework of the legislative packages – on the scope of public law regulation of the electricity sector.