Praca doktorska
Rozwój profesjonalny lektora języka polskiego jako obcego. Wpływ biografii i doświadczeń dydaktycznych na proces kształtowania się tożsamości zawodowej.
| dc.abstract.pl | Przedmiotem niniejszej rozprawy doktorskiej jest rozwój profesjonalny lektorów języka polskiego jako obcego (jpjo). W pracy podjęto także kwestię wpływu biografii zawodowej i doświadczeń dydaktycznych na proces kształtowania się tożsamości zawodowej tej grupy nauczycieli. W pracy przedstawiono rozważania na temat miejsca badań pedeutologicznych w kontekście pedagogiki i glottodydaktyki, ze szczególnym uwzględnieniem glottodydaktyki polonistycznej. Praca zawiera także rozważania teoretyczne na temat zagadnieniu rozwoju zawodowego i tożsamości zawodowej. Rozwój zawodowy jest rozumiany tutaj jako dynamiczny proces, który polega na równoległej i powiązanej ze sobą ewolucji kompetencji praktyczno-moralnych i technicznych. Proces ten przebiega od stadium wchodzenia w rolę zawodową, poprzez pełną adaptację do tej roli, ku fazie twórczego jej przekraczania i zastępowania przepisu roli własną tożsamością osobową, rozumianą jako świadomość siebie i własnych powinności. Jest to proces ukierunkowany na zdobywanie niezależności człowieka, zmianę rozwojową, przynoszącą wzrost autonomii jednostki. Punktem odniesienia dla poszukiwań badawczych są trzy etapy rozwoju tożsamości zawodowej: tożsamość anomijna (naturalna), tożsamość roli i tożsamość autonomicznego „Ja”. Ważnym kontekstem rozważań o tożsamości zawodowej nauczycieli języka polskiego jako obcego są wyodrębnione przez Jamesa Marcię statusy tożsamości: rozproszona, nadana, moratoryjna, osiągnięta. Głównym celem zaprezentowanych w niniejszej pracy badań była próba opisania rozwoju zawodowego lektorów języka polskiego jako obcego w kontekście ich biografii i doświadczeń zawodowych. Zakładając, że biografia zawodowa i doświadczenia dydaktyczne mają wpływ na kształtowanie się tożsamości zawodowej nauczyciela języka polskiego jako obcego (lektora) sformułowano następujące pytanie badawcze: w jaki sposób ww. czynniki wpływają na kształtowanie się jego tożsamości? Szczegółowe cele badawcze obejmowały m.in. zaprezentowanie subiektywnych wizji własnego zawodu i rozwoju zawodowego badanych, określenie punktów znaczących ich kariery zawodowej (tzw. „kamieni milowych”), określenie etapu rozwoju zawodowego badanych, określenie poziomu ich motywacji do rozwoju, rozpoznanie warunków pracy i form zatrudnienia lektorów w Polsce i za granicą, rozpoznanie stanu świadomości tożsamości zawodowej badanych, określenie uwarunkowań rozwoju zawodowego lektorów i wskazanie tych kluczowych. Ze względu na specyfikę tematu i wielowymiarowość badanych problemów przeprowadzenie projektu badawczego wymagało podejścia hybrydowego (mieszanego). Metodą najbardziej odpowiednią okazała się w tym przypadku metoda triangulacji czyli łączenia ilościowych metod badawczych z jakościowymi. Jako technikę pozyskania danych wykorzystano ankietę, którą wypełniło 90 osób. Spośród badanych, którzy wypełnili kwestionariusz wytypowano osoby, które wzięły udział w drugiej części badania. Polegało ono na analizie wypowiedzi eseistycznych nauczycieli (lektorów) jpjo na temat: „Ja jako lektor/lektorka języka polskiego jako obcego. W pracy przedstawiono wyniki ankiet oraz wnioski na temat rozwoju zawodowego badanych nauczycieli jpjo. Praca zawiera analizę odpowiedzi na poszczególne pytania kwestionariusza dotyczące m.in. motywacji do podjęcia pracy w charakterze lektora jpjo, zalet i wad takiej pracy, wizji własnego rozwoju profesjonalnego badanych, jego uwarunkowań, czynników ułatwiających i hamujących ten rozwój, a także jego efektów i deficytów. Materiał badawczy (wypowiedzi eseistyczne) przeanalizowano także pod kątem reprezentowanych przez badanych statusów tożsamości. Omówiono ujawnione w esejach elementy biografii profesjonalnej i ich wpływ na budowanie tożsamości zawodowej. |
| dc.abstract.pl | The subject of this doctoral dissertation is the professional development of teachers of Polish as a foreign language. The work also addresses the issue of the impact of professional biography and teaching experience on the process of shaping the professional identity of this group of teachers. The paper presents considerations on the place of pedeutological research in the context of pedagogy and glottodidactics, with particular emphasis on Polish glottodidactics. The dissertation presents the issue of professional development and professional identity. Professional development is understood here as a dynamic process that consists of parallel and interconnected evolutions of practical-moral and technical competencies. It is a process aimed at gaining human independence, developmental change, and bringing an increase in the autonomy of the individual. The reference point for the research is three stages of professional identity development: anomic (natural) identity, role identity, and the identity of the autonomous "I". An important context for considerations of the professional identity of teachers of Polish as a foreign language is the identity status distinguished by James Marcia: Identity Achievement, Foreclosure, Identity Diffusion, Moratorium. The main objective of the research presented in this dissertation was to attempt to describe the professional development of teachers of Polish as a foreign language in the context of their biographies and professional experiences. Assuming that the professional biography and teaching experience have an impact on the formation of the professional identity of a teacher of Polish as a foreign language, the following research question was formulated: how do the factors mentioned above influence the formation of their identity? The research goals were also defined in more detail, e.g. presenting the subjects' individual visions of their own profession and professional development, identifying significant points in their professional careers (the so-called "milestones"), determining the stage of the respondents' professional development, determining the level of their motivation for development, researching the working conditions and forms of employment of teachers in Poland and abroad, researching the state of awareness of the professional identity of the respondents, determining the conditions for the professional development of teachers and identifying the key ones. Due to the specificity of the subject and the multidimensionality of the problems under study, conducting the research project required a hybrid (mixed) approach - combining quantitative research methods with qualitative ones. As a data acquisition technique, a questionnaire was used, which was completed by 90 people. The second part of the research consisted in creating an essay on the subject: Me as a teacher of Polish as a foreign language. An autobiographical view. The dissertation presents the results of the surveys and conclusions on the professional development of the surveyed teachers. The work contains an analysis of the responses to the questions in the questionnaire regarding, among others, motivation to work as a teacher of Polish as a foreign language, advantages, and disadvantages of such work, the vision of the respondents' own professional development, its conditions, factors facilitating and inhibiting this development, as well as its effects and deficits. The research material (essay writings) was also analyzed in terms of identity statuses represented by the respondents. The work contains a discussion of the elements of the respondents’ professional biography revealed in the essays and their impact on building professional identity. |
| dc.affiliation.department | Wydział Polonistyki |
| dc.contributor.author | Czech, Mariusz |
| dc.date.accessioned | 2023-10-03T09:56:26Z |
| dc.date.available | 2023-10-03T09:56:26Z |
| dc.date.defence | 2023-10-17 |
| dc.date.issued | 2023-10-03 |
| dc.description.additional | Link archiwalny https://depotuw.ceon.pl/handle/item/4693 |
| dc.description.promoter | Gębal, Przemysław |
| dc.identifier.uri | https://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/4693 |
| dc.language.iso | pl |
| dc.rights | ClosedAccess |
| dc.subject.pl | nauczanie języka polskiego jako obcego |
| dc.subject.pl | glottodydaktyka polonistyczna |
| dc.subject.pl | pedeutologia polonistyczna |
| dc.subject.pl | tożsamość zawodowa nauczyciela |
| dc.subject.pl | rozwój zawodowy nauczyciela |
| dc.subject.pl | nauczyciel (lektor) języka polskiego jako obcego |
| dc.subject.pl | teaching Polish as a foreign language |
| dc.subject.pl | pedeutology |
| dc.subject.pl | Polish glottodidactics |
| dc.subject.pl | professional identity of teacher |
| dc.subject.pl | professional development of teacher |
| dc.subject.pl | teacher of Polish as a foreign language |
| dc.title | Rozwój profesjonalny lektora języka polskiego jako obcego. Wpływ biografii i doświadczeń dydaktycznych na proces kształtowania się tożsamości zawodowej. |
| dc.title.alternative | Professional development of teacher of Polish as a foreign language. The impact of biography and teaching experience on the process of shaping professional identity |
| dc.type | DoctoralThesis |
| dspace.entity.type | Publication |