Praca magisterska
Brak miniatury
Licencja
ClosedAccessDostęp zamknięty
 

Problem gerrymanderingu na tle rasowym w najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych

Uproszczony widok
dc.abstract.plW prawie federalnym Stanów Zjednoczonych istnieją dwie główne regulacje dotyczące wykorzystania kryterium rasy przy wytyczaniu granic okręgów wyborczych. Pierwszą jest ustawa Voting Rights Act, która zabrania osłabiania siły głosu mniejszości rasowych. Na mocy tej ustawy legislatury stanowe w pewnych sytuacjach są zobowiązane do wytyczenia okręgów wyborczych, w których przedstawiciele mniejszości rasowych stanowią większość populacji. Z drugiej strony z orzecznictwa Sądu Najwyższego, opartego na XIV poprawce do konstytucji, wynika zakaz nadmiernego posługiwania się motywacjami rasowymi przy tworzeniu map wyborczych. Ten trudny do pogodzenia dualizm jest charakterystyczną cechą prawnego uregulowania gerrymanderingu na tle rasowym. Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych dość często rozpatruje sprawy dotyczące tego zagadnienia. W latach 2015–2024 wydał sześć wyroków, które go dotyczyły. Analiza tego orzecznictwa pozwala nakreślić najważniejsze problemy, z jakimi mierzą się sędziowie. Pierwszym jest odróżnienie czynnika rasowego i politycznego przy ustalaniu motywacji tworzących mapy wyborcze legislatur stanowych. Kierowanie się motywacjami politycznymi jest bowiem dozwolone, a kierowanie się czynnikami rasowymi jest zabronione. Powiązanie przynależności rasowej z preferencjami politycznymi jest jednak w Stanach Zjednoczonych bardzo silne. Z tego powodu oddzielenie obu tych czynników jest zadaniem karkołomnym. Nie mniejsze trudności sędziowie Sądu Najwyższego mają przy ocenie spraw powiązanych z przepisami VRA, gdy powodowie domagają się, by Sąd nakazał legislaturom wytyczenie większej liczby okręgów zdominowanych przez mniejszości rasowe. Jednak szczególną trudność sprawiają Sądowi Najwyższemu próby pogodzenia dwóch porządków prawnych regulujących gerrymandering na tle rasowym, z których jeden nakazuje podejmować decyzje w oparciu o motywacje rasowe, a drugi tego zabrania. Sąd Najwyższy swoim orzecznictwem jeszcze pogłębia ten chaos. Jest ono bowiem niestałe i nieprzewidywalne, podąża od przypadku do przypadku i pozbawione jest stałych schematów i standardów oceny. Celem pracy jest przedstawienie i analiza najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach dotyczących gerrymanderingu na tle rasowym. Poza nakreśleniem głównych problemów, z jakimi mierzy się Sąd i próbą scharakteryzowania tego orzecznictwa, analiza ma pokazać ewolucję poglądów Sądu Najwyższego i podjąć próbę znalezienia stałych reguł w obszarze, gdzie bardzo ich brakuje. Dalszym celem pracy jest opisanie różnic między poglądami lewicowego i prawicowego skrzydła Sądu Najwyższego, nakreślenie sylwetek poszczególnych sędziów, a także umieszczenie spraw o gerrymandering na tle rasowym w szerszym kontekście całej działalności orzeczniczej Sądu Najwyższego i jej wpływu na kształtowanie procesu politycznego Stanów Zjednoczonych Ameryki. Rozdziały wstępne poświęcone zostały istotnym elementom ustroju Stanów Zjednoczonych, które mają największe znaczenie dla opracowanego tematu. Opisana została pozycja ustrojowa Sądu Najwyższego i doniosła rola, jaką odgrywają sędziowie w nim zasiadający w życiu politycznym tego państwa. Szczególną uwagę zwrócono na charakterystyczną dla Sądu Najwyższego i nietypową dla organu wymiaru sprawiedliwości rolę, jaką pełni on w amerykańskim systemie sprawowania władzy. Następnie przedstawiono charakterystyczne dla Stanów Zjednoczonych zjawisko gerrymanderingu – jego historię, znaczenie ustrojowe i próby walki z nim. Przytoczono też historyczną ewolucję reżimów prawnych, które regulują zagadnienie gerrymanderingu na tle rasowym, czyli Voting Rights Act i orzecznictwa Sądu dotyczącego XIV poprawki. Dalsza część pracy w całości poświęcona jest już najnowszej działalności orzeczniczej Sądu dotyczącej gerrymanderingu na tle rasowym.
dc.affiliationUniwersytet Warszawski
dc.affiliation.departmentWydział Prawa i Administracji
dc.contributor.authorKołodziej, Dominik
dc.date.accessioned2025-01-20T13:56:21Z
dc.date.available2025-01-20T13:56:21Z
dc.date.defence2025-01-16
dc.date.issued2025
dc.date.submitted2025-01-02
dc.description.promoterMoniuszko, Adam
dc.description.reviewerMoniuszko, Adam
dc.description.reviewerPomianowski, Piotr
dc.identifier.apd211104
dc.identifier.urihttps://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/165596
dc.languagepl
dc.language.otheren
dc.publisherUniwersytet Warszawski
dc.rightsClosedAccess
dc.subject.enSupreme Court of the United States
dc.subject.enredistricting
dc.subject.engerrymandering
dc.subject.enracial gerrymandering
dc.subject.enVoting Rights Act
dc.subject.enelectoral law in the United States
dc.subject.plSąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych
dc.subject.plredistricting
dc.subject.plgerrymandering
dc.subject.plgerrymandering na tle rasowym
dc.subject.plVoting Rights Act
dc.subject.plprawo wyborcze Stanów Zjednoczonych
dc.titleProblem gerrymanderingu na tle rasowym w najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych
dc.title.alternativeRacial gerrymandering in the latest rulings of the Supreme Court of the United States
dc.typeMasterThesis
dspace.entity.typePublication