Praca doktorska
Ładowanie...
Architektura mieszkalna w Ptolemais od I wieku p.n.e. do V wieku n.e.
| dc.abstract.pl | Przedmiotem rozprawy jest analiza architektury mieszkalnej na terenie antycznej Ptolemais: odtworzenie procesu powstawania domów w okresie hellenistycznym i ukazanie rozwoju tego typu architektury w okresie rzymskim, zbadanie zmian zachodzących w tamtejszych budynkach mieszkalnych w okresie późnorzymskim, oraz określenie końca aktywności budowlanej w Ptolemais. Wybór tematu przeprowadzonych badań podyktowany został koniecznością stworzenia kompletnego opracowania chronologicznego, architektonicznego i funkcjonalnego budynków mieszkalnych w Ptolemais. Zagadnienie to zostało rozpatrzone w kontekście sytuacji historycznej, klimatycznej, gospodarczej i społecznej regionu. W pracy doktorskiej zastosowano metodę wielowarstwową. Podstawą badań były odsłonięte w ramach działań Polskiej Misji Archeologicznej budynki we wschodniej części Ptolemais. Kolejnym źródłem były wyniki wykopalisk misji włoskich, brytyjskich i amerykańskich. Informacje te uzupełnione zostały nielicznymi antycznymi tekstami oraz analogiami z innych obszarów Morza Śródziemnego. Proces kształtowania się architektury mieszkalnej w Ptolemais, jej rozwoju i upadku zależny był od tendencji powszechnych w basenie Morza Śródziemnego, takich jak moda na perystylowe budynki mieszkalne, popularne motywy dekoracyjne, budowa reprezentacyjnych rezydencji dla lokalnej elity w okresie późnorzymskim. Należy jednak podkreślić, że wszelkie czerpane z innych ośrodków wzorce były dostosowywane przez budowniczych do lokalnych warunków naturalnych, gospodarczych i politycznych panujących w Cyrenajce. Rozprawa podzielona została na pięć rozdziałów. Rozdział pierwszy poświęcony jest prezentacji antycznego miasta Ptolemais w kontekście jego położenia w północno-wschodniej Libii. Rozdział drugi został podzielony na dwie główne części. W pierwszej przeprowadzono analizę literatury, która dotyczy architektury w antycznej Ptolemais. Druga część rozdziału to opis badań archeologicznych nad architekturą mieszkalną, prowadzonych w Ptolemais od 1. połowy XIX wieku do końca 2010 roku. W trzeciej części zaprezentowano w jaki sposób zmieniał się warsztat badawczy antycznej architektury mieszkalnej z biegiem wieków wraz z rozwojem takich dziedzin nauki, jak semiotyka, strukturalizm, hermenautyka, historia sztuki, antykwarystyka, filologia, archeologia. W dalszej części opisano zespoły metod analitycznych: podejście holistyczno – kontekstualne, space syntax, access analysis, podejście integracyjne. W kolejnym rozdziale zawarta została typologia budynków mieszkalnych w Cyrenajce od okresu hellenistycznego do późnorzymskiego. Następnie przedstawiono katalog domów znanych z terenu antycznego miasta Ptolemais. W tej części pracy znalazła się także analiza map geofizycznych terenu antycznej Ptolemais. W rozdziale piątym przedstawiono ewolucję budynków mieszkalnych w Ptolemais na tle trendów i tendencji panujących w architekturze mieszkalnej innych regionów świata antycznego. Wskazano analogie zachodzące pomiędzy domami z Ptolemais a tymi z pozostałych miast Cyrenajki oraz budowlami z terenów Trypolitanii, Egiptu, Grecji, Cypru i Azji Mniejszej. Wnioski płynące z przedstawionych spostrzeżeń zawarte zostały w końcowej części dysertacji. |
| dc.abstract.pl | The subject of this dissertation was the analysis of residential architecture in the area of ancient Ptolemais. The main aims were to: recreate the process of house construction in the Hellenistic period; describe the development of this type of architecture in the Roman period; examine the changes visible in the residential buildings in the late Roman period; explore the characteristics of residential architecture in Ptolemais; determine the factors which caused the changes in the construction of the houses in Ptolemais; and determine the end of construction activity in Ptolemais. The project methodology involved the analysis of the excavation works conducted in Ptolemais between 1935 and 2010. Studies on the ancient sources, mainly those mentioning Ptolemais and the region of Cyrenaica, were first conducted. The findings were then confronted with the archaeological material. The next stage was the analysis of geophysical maps of Ptolemais, collected using MapGuide. The project also relied on the comparative method — residential buildings in Ptolemais were presented in their regional and inter-regional context. The thesis made original contributions to knowledge by verifying that the process of shaping residential architecture in Ptolemais, its development and decline was dependent on trends common in the Mediterranean basin. However, it should be emphasized that all the patterns drawn from the other ancient centers were adapted by the builders to the local natural, economic and political conditions. The dissertation is divided into five chapters. In the first chapter, the information on the ancient city of Ptolemais in the context of its location in north-eastern Libya was presented. Part 1 of the second chapter presents the literature review of residential architecture in Cyrenaica. The second part of this chapter is dedicated to archaeological research on residential architecture, conducted in Ptolemais between the first half of the 19th century and the end of 2010. The third chapter presents how the methodology of the studies of the ancient residential architecture has changed over the centuries. The subsequent part of this chapter is devoted to presenting the research methods used in the dissertation. Part 4 of the dissertation contains the typology of residential buildings in Cyrenaica from the Hellenistic period to the late Roman period. Then, a catalogue of the houses from the area of the ancient city of Ptolemais was presented. In the fifth chapter, the aanalogies between houses from Ptolemais and those from other cities of Cyrenaica and buildings from Tripolitania, Egypt, Greece, Cyprus and Asia Minor were provided. Conclusions from the presented observations are included in the final part of the dissertation. |
| dc.affiliation.department | Wydział Nauk o Kulturze i Sztuce |
| dc.contributor.author | Mikocka, Julia |
| dc.date.accessioned | 2023-06-15T12:01:43Z |
| dc.date.available | 2023-06-15T12:01:43Z |
| dc.date.defence | 2023-06-19 |
| dc.date.issued | 2023-06-15 |
| dc.description.promoter | Dyczek, Piotr |
| dc.identifier.uri | https://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/4616 |
| dc.language.iso | pl |
| dc.rights | ClosedAccess |
| dc.subject.pl | analogie |
| dc.subject.pl | dekoracje architektoniczne |
| dc.subject.pl | rezydencja |
| dc.subject.pl | dom |
| dc.subject.pl | architektura mieszkalna |
| dc.subject.pl | Libia |
| dc.subject.pl | Cyrenajka |
| dc.subject.pl | Ptolemais |
| dc.subject.pl | analogies |
| dc.subject.pl | architectural decorations |
| dc.subject.pl | residence |
| dc.subject.pl | house |
| dc.subject.pl | residential architecture |
| dc.subject.pl | Cyrenaica |
| dc.title | Architektura mieszkalna w Ptolemais od I wieku p.n.e. do V wieku n.e. |
| dc.title.alternative | Residential architecture in Ptolemais, between 1st century B.C. and 5th century A.D. |
| dc.type | DoctoralThesis |
| dspace.entity.type | Publication |