Pojęcie "wojny hybrydowej" w świetle prawa międzynarodowego

Uproszczony widok
dc.abstract.enThe concept of "hybrid war (-fare)" emerged only at the turn of the 21st century, but is now increasingly used by military specialists, politicians, and journalists. However, consideration and analysis of this concept from the point of view of international law becomes increasingly important, as this allows to develop civilized legal methods of reacting, preventing, and combating the negative consequences of this phenomenon, and to establishing legal responsibility for the damage caused by hybrid actions. The choice of the research topic was mainly determined by the fact that hybrid strategies can occur as a part of a real war or preparation for it, or a hybrid war in the narrow sense may transform into a traditional war. The current Russian-Ukrainian war, partially analyzed in the thesis, may serve as an example. The structure of the thesis is subordinated to the main research objective, which is to identify and analyze the features of the concept of hybrid war (-fare), its interrelationship with other concepts and mutual institutions of international law. The work consists of an introduction, six chapters, a conclusion, and a list of source materials (bibliography). Chapters II, III, IV and VI contain subchapters. The first chapter is introductory and includes a presentation of the historical background to the subject of the work. Chapter two explains the key elements of hybrid war (-fare) and provides its definition. In particular, considering that the concept itself originated in American literature, much attention was paid to establishing the meaning of the terms "hybrid" and "war" in English, tracing the differences between the terms "war" and "warfare." To present the essence of hybrid war (-fare) in more detail, examples of the use of its features were analyzed in the theoretical work co-authored by Russian Army General S. Surovikin, and in practice - during the current migration crisis on the border of Belarus with some EU countries and in the activities of private military companies. The third chapter of the work is devoted to the analysis of the concept of "hybrid war (-fare)" in relation to some other key categories of international humanitarian law: "aggression," "use of force," "armed attack," "intervention" and "self-defense." Inter alia, it was concluded that to some extent it was the general legal prohibition of use of force and aggressive war in international relations which forced aggressors to engage in hybrid actions. In the next chapter, the concept of " hybrid war (-fare)" is considered in relation to the concept of "unfriendly actions." Using the knowledge and professional experience in working with the legal acts of Belarus and Russia, an analysis of the regulations of these states regarding "unfriendliness" was made. Inter alia, it was found that the concept of "unfriendliness" is used as one of the tools of hybrid warfare. In chapter five, when presenting retorsion and reprisals in the context of hybrid war (-fare), a further analysis of the provisions of Russian law is carried out. The situation was considered when countermeasures trigger the use of countermeasures as a reaction to the countermeasures previously taken, and such a situation can also be described as a hybrid war. Moreover, the importance of retorsions and reprisals as such in developing effective methods of response and coercive measures that can be taken individually by affected states, including hybrid attacks, is emphasized. The last chapter of the thesis is devoted to the issue of responsibility for violations of international humanitarian law of armed conflicts when conducting a hybrid war (-fare). Some important aspects of responsibility were considered using the example of the consequences of the shooting down civilian passenger planes in Iran in 2020 and over Donbas in 2014. The thesis concludes with a summary of the research, formulates conclusions, and offers the author's definition of the term "hybrid war."
dc.abstract.plPojęcie „wojny hybrydowej” pojawiło się dopiero na przełomie XX i XXI wieku, jednak obecnie jest coraz częściej wykorzystywane przez specjalistów wojskowych, polityków i dziennikarzy. Aczkolwiek nabiera na znaczeniu rozpatrzenie i analiza tego pojęcia z punktu widzenia prawa międzynarodowego, ponieważ dzięki temu można wypracować cywilizowane legalne metody reakcji, zapobiegania i walki z negatywnymi konsekwencjami tego zjawiska, ustalić odpowiedzialność prawną za szkodę wyrządzoną wskutek działań hybrydowych. Wybór tematu badawczego został głównie zdeterminowany przez to, że strategie hybrydowe mogą występować jako część wojny realnej lub przygotowania do niej, lub może nastąpić przekształcenie się wojny hybrydowej w wąskim sensie w wojnę tradycyjną. Jako przykład służyć może obecna wojna rosyjsko-ukraińska, częściowo przeanalizowana w rozprawie. Struktura rozprawy jest podporządkowana głównemu celowi badawczemu, którym jest określenie i analiza cech pojęcia wojny hybrydowej, jej relacji wzajemnych z innymi pojęciami i wzajemnych instytucjami prawa międzynarodowego. Praca składa się ze wstępu, sześciu rozdziałów, zakończenia i wykazu materiałów źródłowych (bibliografii). Rozdziały II, III, IV i VI zawierają podrozdziały. Pierwszy rozdział ma charakter wprowadzający i zawiera przedstawienie tła historycznego dla przedmiotu pracy. W rozdziale drugim wyjaśniono kluczowe elementy wojny hybrydowej i sformułowano jej definicję. W szczególności, zważywszy, że samo to pojęcie powstało w literaturze amerykańskiej, dużo uwagi poświęcono ustaleniu znaczenia pojęć „hybrydowy” oraz „wojna” w języku angielskim, prześledzono różnice pomiędzy pojęciami „war” a „warfare”. W celu dokładniejszego przedstawienia istoty wojny hybrydowej przeanalizowano przykłady wykorzystywania jej cech w pracy teoretycznej współautorstwa generała armii rosyjskiej S. Surowikina, oraz w praktyce — podczas obecnego kryzysu migracyjnego na granicy Białorusi z niektórymi krajami UE oraz w działalności prywatnych przedsiębiorstw wojskowych. Trzeci rozdział pracy poświęcony jest analizie pojęcia „wojny hybrydowej” w stosunku do niektórych innych kluczowych kategorii międzynarodowego prawa humanitarnego: „agresji”, „użycia siły”, „zbrojnej napaści”, „interwencji” i „samoobrony”. M.in. zawnioskowano, że w pewnym stopniu to generalny prawny zakaz użycia siły i wojny agresywnej w stosunkach międzypaństwowych wymusza agresorów do działań hybrydowych. W kolejnym rozdziale pojęcie „wojny hybrydowej” rozpatruje się w odniesieniu do pojęcia „działania nieprzyjazne”. Korzystając z wiedzy i doświadczenia zawodowego przy pracy z aktami prawnymi Białorusi i Rosji, dokonano analizy przepisów tych krajów dotyczących „nieprzyjazności”. M.in. stwierdzono, że pojęcie „nieprzyjazności” jest wykorzystywane jako jedno z narzędzi wojny hybrydowej. W rozdziale piątym, przy omówieniu retorsji i represaliów w kontekście wojny hybrydowej, jest przeprowadzona dalsza analiza przepisów prawa rosyjskiego. Rozpatrzona została sytuacja, kiedy środki odwetowe wywołują stosowanie środków odwetowych jako reakcji na podjęte środki odwetowe, przy czym taką sytuacją również można określić jako wojnę hybrydową. Ponadto, podkreślone jest znaczenie retorsji i represaliów jako takich do wypracowania efektywnych sposobów reakcji i środków przymusu, które mogą być podejmowane indywidualnie przez państwa, dotknięte atakami, w tym o naturze hybrydowej. Ostatni rozdział rozprawy poświęcony został kwestii odpowiedzialności za naruszenia międzynarodowego prawa humanitarnego konfliktów zbrojnych przy prowadzeniu wojny hybrydowej. Niektóre ważne aspekty odpowiedzialności rozpatrzono na przykładzie konsekwencji zastrzelenia cywilnych samolotów pasażerskich w Iranie w 2020 roku i nad Donbasem w 2014 roku. W zakończeniu pracy zawarto podsumowanie badania, sformułowano wnioski oraz zaproponowano autorską definicję pojęcia „wojna hybrydowa”.
dc.affiliationUniwersytet Warszawski
dc.affiliation.departmentWydział Prawa i Administracji
dc.contributor.authorZiółkowska, Viktoryia
dc.date.accessioned2025-02-26T09:52:18Z
dc.date.available2025-02-26T09:52:18Z
dc.date.defence2025-03-10
dc.date.issued2025-02-26
dc.date.submitted2024-01-29
dc.description.promoterKarski, Karol
dc.description.reviewerBugajski, Dariusz
dc.description.reviewerKuźniak, Brygida
dc.description.reviewerŁaszewska-Hellriegel, Martyna
dc.description.versionfinal_author
dc.identifier.apd209652
dc.identifier.orcid0009-0008-5271-7552
dc.identifier.urihttps://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/166172
dc.languagepl
dc.language.otheren
dc.rightsClosedAccess
dc.subject.enjustice
dc.subject.enhybrid war
dc.subject.enhybrid warfare
dc.subject.enlaw
dc.subject.eninternational
dc.subject.enwar
dc.subject.enconflict
dc.subject.enuse of force
dc.subject.enaggression
dc.subject.enhybridity
dc.subject.enasymmetry
dc.subject.enlawfare
dc.subject.eninformation warfare
dc.subject.enwar on terror
dc.subject.enirregular warfare
dc.subject.enattack
dc.subject.enmigrants
dc.subject.enborder
dc.subject.enprivate military company
dc.subject.enmercenary
dc.subject.enlegalization
dc.subject.enarmed attack
dc.subject.enintervention
dc.subject.enself-defence
dc.subject.enretorsion
dc.subject.enreprisals
dc.subject.enfriendship
dc.subject.enunfriendliness
dc.subject.enresponsibility
dc.subject.enRussia
dc.subject.enUkraine
dc.subject.enthe EU
dc.subject.enthe USA
dc.subject.enBelarus
dc.subject.enGeorgia
dc.subject.enIran
dc.subject.enCrimea
dc.subject.enDonbas
dc.subject.enpresident
dc.subject.encountermeasures
dc.subject.ensanctions
dc.subject.encountersanctions
dc.subject.enMH17
dc.subject.enBoeing 737
dc.subject.encourt
dc.subject.entribunal
dc.subject.enUnited Nations
dc.subject.enCharter
dc.subject.enStatute
dc.subject.enLeague of Nations
dc.subject.enNATO
dc.subject.plsprawiedliwość
dc.subject.plwojna hybrydowa
dc.subject.plprawo
dc.subject.plmiędzynarodowy
dc.subject.plwojna
dc.subject.plkonflikt
dc.subject.plużycie siły
dc.subject.plagresja
dc.subject.plhybrydowość
dc.subject.plasymetria
dc.subject.plrywalizacja prawna
dc.subject.plwojna informacyjna
dc.subject.plwojna z terroryzmem
dc.subject.pldziałania nieregularne
dc.subject.platak
dc.subject.plmigranci
dc.subject.plgranica
dc.subject.plprywatne przedsiębiorstwo wojskowe
dc.subject.plnajemnictwo
dc.subject.pllegalizacja
dc.subject.plnapaść zbrojna
dc.subject.plinterwencja
dc.subject.plsamoobrona
dc.subject.plretorsje
dc.subject.plrepresalia
dc.subject.plprzyjaźń
dc.subject.plnieprzyjazność
dc.subject.plodpowiedzialność
dc.subject.plRosja
dc.subject.plUkraina
dc.subject.plUE
dc.subject.plUSA
dc.subject.plBiałoruś
dc.subject.plGruzja
dc.subject.plIran
dc.subject.plKrym
dc.subject.plDonbas
dc.subject.plprezydent
dc.subject.plśrodki zaradcze
dc.subject.plsankcje
dc.subject.plkontrsankcje
dc.subject.plMH17
dc.subject.plBoeing 737
dc.subject.plsąd
dc.subject.pltrybunał
dc.subject.plONZ
dc.subject.plKarta
dc.subject.plStatut
dc.subject.plLiga Narodów
dc.subject.plNATO
dc.titlePojęcie "wojny hybrydowej" w świetle prawa międzynarodowego
dc.title.alternativeThe concept of "hybrid warfare" in the light of international law
dc.typeDoctoralThesis
dspace.entity.typePublication