Program Rodzina 500 Plus a zasoby rodzin wielodzietnych

Głównym celem mojej pracy jest sprawdzenie, w jaki sposób socjologiczne ujęcia, stawiające w centrum uwagi niezamierzone konsekwencje intencjonalnych działań, mogą być użyteczne w analizie polityk publicznych przy planowaniu, wdrażaniu, monitorowaniu i ewaluowaniu programów publicznych. Analizie poddaję Program Rodzina 500 Plus, ponieważ w najnowszej historii Polski jest to interwencja społeczna o największej dotychczas skali. Program 500+ jest interwencją, która oprócz deklarowanych celów demograficznych stawiała sobie za cel zmniejszenie ubóstwa w rodzinach, a zwłaszcza w rodzinach wielodzietnych. Dodatkowo program miał wspierać rodziców w realizowaniu funkcji wychowawczej. Dużą zmianą w stosunku do wcześniejszych programów skierowanych do rodzin jest to, że 500+ ma charakter powszechny oraz polega na bezpośrednim transferze finansowym do rodzin. Głównym pytaniem badawczym, wokół którego prowadzę rozważania, jest pytanie o to jak świadczenie 500+ interferuje z zasobami już posiadanymi i pozyskiwaniem nowych zasobów? Staram się też odpowiedzieć na pytanie o to, czy 500+ może zmienić kondycję kulturową rodzin i czy możliwa jest dzięki niemu konwersja kapitału ekonomicznego na inne omawiane przeze mnie zasoby lub kapitały. Ponieważ 500+ jest z punktu widzenia rodziny pozyskaniem pewnego zasobu, korzystałam z inspiracji związanej z teorią zachowania zasobów Stevana E. Hobfolla i badałam, w jaki sposób świadczenie wpłynęło na relację między zasobami, z których rodzina już korzystała. Po dwóch latach od wprowadzenia świadczenia przeprowadziłam wywiady pogłębione z rodzicami wielodzietnymi oraz obserwacje ich codziennego życia. Dwa lata funkcjonowania programu to czas, w którym mogły utrwalić się wzorce związane z gospodarowaniem dodatkowymi zasobami i możliwe jest ich uchwycenie. W wyniku badań opisałam szerzej zjawisko harmonizacji i równowagi zasobów, jako kluczowych czynników, które wzmacniają pozytywny wpływ interwencji publicznych a tym samym mogą być wskazówką w realizacji programów publicznych.

The main objective of my thesis is to check in what manner does the sociological approach which places in the centre the unintended consequences of intentional actions may be helpful in the analysis of public policies during planning, implementation, monitoring and evaluation of public programmes. I analyze the Programme “Family 500 Plus” (Rodzina 500 Plus +) since in the newest history of Poland it is the social intervention of the biggest scale so far. The Programme Family 500 Plus is an intervention that, apart from the declared demographic objectives, is aimed at diminishing poverty in families, especially in families with many children. Additionally, the programme is to support parents in their mission of raising children. The big change in comparison with the previous programmes addressed to families, amounted to the fact, that The Programme 500 Plus is of universal character and consists of immediate financial transfers to families. The main research question I focus my deliberations on is how does the 500 Plus benefit interfere with the already obtained resources and raising new resources. I also try to answer the question, of whether 500 Plus may change the cultural condition of families or whether thanks to the benefit the conversion of economic capital into other discussed here resources and capitals is possible. Since 500 Plus constitutes raising new resources from the family’s point of view, I used inspirations connected with Stevan E. Hobfoll's Conservation of resources theory and I checked how the benefit influenced the relation between resources used by the family so far. After two years from the introduction of the benefit, I conducted in-depth interviews with parents of families with many children and observations of their everyday lives. Two years of functioning of the programme is the time when the patterns connected with the management of additional resources have consolidated and it is possible to capture them. As a result of my research I described in detail the concept of harmonization and balance of resources as key factors strengthening the positive influence of public interventions, and at the same time, may constitute a guideline in the realization of public programmes.