Praca doktorska
Miniatura
Pliki
0000-DR-290019-praca.pdf17.86 MB
VGerasimov_rec_MMielczarek.pdf421.33 KB
VGerasimov_rec_WOssowski.pdf3.02 MB
Licencja
ClosedAccessDostęp zamknięty
 

Подводные археологические объекты Крыма. Проблемы методов исследований и классификации.

Uproszczony widok
dc.abstract.plПредметом диссертационного исследования является изучение влияния различных природных факторов Черноморского шельфа на степень сохранности подводных археологических объектов Крыма. Кроме того, рассмотрена история развития и практика применения методов подводных археологических исследований. В представленной работе составлена классификация подводных археологических объектов в акваториях Крымского полуострова. В основу предложенной классификации положены два основных принципа. Это, во-первых, влияние различных природных факторов черноморского шельфа на уровень сохранности подводных объектов Крыма. Во-вторых, вытекающие из этого, особенности методов их изучения. Классификационные особенности подводных объектов прослежены не столько, исходя из их хронологии, сколько, на основе указанных выше принципов. Объектом исследования являются подводные археологические памятники акватории Крымского полуострова и составление их классификации на основе указанных выше принципов. Диссертация состоит из введения, четырех глав (11 разделов), выводов, списка сокращений, списка использованных источников и литературы и приложений: Таблица подводных археологических объектов Крыма; Таблица Случайных Находок; Каталог подводных археологических объектов Крыма; Каталог Случайных Находок; 12 Карт. В Главе 1 рассмотрены источники для изучения подводных археологических объектов Крыма. История изучения перечисленных объектов, а также влияние трансгрессии, регрессии и абразии на сохранность объектов. Приведены данные географии и гидрогеологии региона. В Главе 2 описаны методы исследования подводных археологических объектов Крыма. Проанализированы методы подводных археологических разведок, методы документирования, картографии и описания исследуемых объектов, а также методы подводных археологических раскопок. В Главе 3 приводится описание, границы и классификация подводных археологических объектов Крыма. Отдельно рассмотрены объекты на шельфе Северо-Западного Крыма, шельфе Юго-Западного Крыма, шельфе Южного Берега Крыма, шельфе Юго-Восточного Берега Крыма, Черноморском шельфе Керченского полуострова, акватории Керченского пролива, Азовском шельфе Керченского полуострова и Крыма. Кроме того, проанализированы археологические объекты во внутренних водоемах Крыма (пресных и соленых), объекты в морских глубинах и случайные находки. В Главе 4 выделены категории подводных археологических объектов Крыма, такие как затопленные части поселений и городищ, затопленные некрополи, портовые сооружения (причалы, молы, эллинги, маяки), якорные стоянки и места кораблекрушений. Выводы представлены в заключительной части работы. Собранные в результате проведенного исследования данные также можно использовать при планировании и проведении инвестиций в акваторияx Крыма. Знание о расположении и ценности подводных археологически объектов позволит лучше иx защищать или планировать охранные археологические исследования.
dc.abstract.plPrzedmiotem badań w niniejszej rozprawie jest analiza wpływu różnych czynników przyrodniczych szelfu czarnomorskiego na stopień zachowania i zagrożenia podwodnych obiektów archeologicznych Krymu. Ponadto prezentowana jest historia rozwoju i praktyka stosowania metod podwodnych badań archeologicznych. W pracy dokonano klasyfikacji podwodnych obiektów archeologicznych na akwenach wokół Półwyspu Krymskiego. Proponowana klasyfikacja opiera się na dwóch głównych zasadach. Przede wszystkim uwzględniono wpływ różnych warunków naturalnych szelfu czarnomorskiego na różnorodny stopień zachowania podwodnych obiektów Krymu. Po drugie, uwzględniono dobór metod badawczych dla stanowisk znajdujących się pod wpływem wyżej wymienionych warunków przyrodniczych. Cechy klasyfikacyjne obiektów podwodnych są śledzone nie tyle na podstawie ich chronologii, ile na podstawie powyższej różnorodności czynników naturalnych i stanu zachowania. Przedmiotem opracowania są podwodne stanowiska archeologiczne Półwyspu Krymskiego oraz opracowanie ich klasyfikacji w oparciu o powyższe zasady. Rozprawa składa się ze wstępu, czterech rozdziałów, wniosków, spisu skrótów, spisu literatury oraz załączników: Tabela podwodnych stanowisk archeologicznych Krymu; Tabela znalezisk przypadkowych; Katalog podwodnych obiektów archeologicznych Krymu; Katalog znalezisk przypadkowych. Dodatkowo 12 map ułatwia dostęp do prezentowanych danych. Rozdział 1 omawia źródła do badań podwodnych stanowisk archeologicznych Krymu. Historię badań tych obiektów, a także wpływ transgresji, regresji i abrazji na stopień zachowania i zagrożenie tych obiektów. Podano dane z zakresu geografii i hydrogeologii regionu. Rozdział 2 opisuje metody badań podwodnych stanowisk archeologicznych na Krymie. Analizowane są metody podwodnych poszukiwań archeologicznych, metody dokumentacji, kartografii i opisu badanych obiektów, a także metody podwodnych wykopalisk archeologicznych. Rozdział 3 zawiera opis podwodnych stanowisk archeologicznych na Krymie, określa ich granice i definiuje ich klasyfikację, Obiekty na szelfie północno-zachodniego Krymu, szelfie południowo-zachodniego Krymu, szelfie południowego wybrzeża Krymu, szelfie południowo-wschodniego wybrzeża Krymu, szelfie czarnomorskim Półwyspu Kerczeńskiego, wody Cieśniny Kerczeńskiej, szelfie azowskim Półwyspu Kerczeńskiego i Krymu są rozpatrywane oddzielnie. Ponadto przeanalizowano obiekty archeologiczne z wód śródlądowych półwyspu (zarówno słodkich jak i słonych), obiekty rozpoznane w głębinach morskich oraz znaleziska przypadkowe. W rozdziale 4 wyróżniono kategorie podwodnych obiektów archeologicznych Krymu, takich jak zatopione części osad i osiedli, zatopione nekropolie, obiekty portowe, takie jak mola, hangary i latarnie morskie, kotwicowiska, a także wraki statków. Wnioski przedstawiono w końcowej części pracy. Zgromadzone dane powinny także posłużyć podczas planowania i prowadzenia przyszłych inwestycji w wodach wokół półwyspu. Wiedza o rozmieszczeniu i wartości podwodnych stanowisk archeologicznych pozwoli je lepiej chronić lub planować wyprzedzające badania archeologiczne.
dc.abstract.plThe subject of the research of the present dissertation is the analysis of the influence of various natural factors of the Black Sea shelf on the degree of preservation and risk exposure of underwater archaeological objects in Crimea. In addition, the work presents the history of development and the practice of use of methods of underwater archaeological research. The work makes a classification of underwater archaeological objects discovered in the waters around the Crimean Peninsula. The proposed classification is based on two main principles. First of all, the influence of various natural conditions of the Black Sea shelf on the varying degree of preservation of Crimean underwater objects was taken into consideration. Secondly, the selection of research methods for sites affected by the aforementioned natural conditions was taken into account. The classification principles worked out for underwater objects consider not so much their chronology but the above-mentioned diversity of natural factors and state of preservation. The underwater archaeological sites of the Crimean Peninsula and the development of their classification based on the aforementioned principles are the main subjects of the study. The dissertation consists of an introduction, four chapters, conclusions, a list of abbreviations, and a list of references and appendices: Table of underwater archaeological sites of Crimea; Random Finds Table; Catalogue of underwater archaeological objects of Crimea; Random Finds Catalogue. In addition, 12 maps facilitate the accessibility of the presented data. Chapter 1 discusses the sources for the study of the underwater archaeological sites of Crimea, the history of research, as well as the impact of transgression, regression and abrasion on the degree of preservation and risk exposure of these objects. Data on the geography and hydrogeology of the region are given. Chapter 2 describes the methods of researching underwater archaeological sites in Crimea. The methods of underwater archaeological exploration, methods of documentation, cartography making and description of the studied objects, as well as methods of underwater archaeological excavations are analyzed. Chapter 3 contains a description of underwater archaeological sites in Crimea, and defines their boundaries and classification. Objects on the North-West Shelf of Crimea, South-West Shelf of Crimea, South-West Shelf of Crimea, South-East Shelf of Crimea, Black Sea Shelf of Kerch Peninsula, Water of Kerch Strait, Azov shelf of Kerch Peninsula and Crimea are considered separately. In addition, archaeological objects from the inland waters of Crimea (both sweet and salty), objects recognized in the sea depths and accidental finds were analyzed. Chapter 4 distinguishes the categories of underwater archaeological objects of Crimea, such as sunken parts of settlements and estates, sunken necropolises, port facilities (such as piers, hangars, and lighthouses), anchorages and shipwrecks. The conclusions are presented at the end of the work. Furthermore, the collected data should also be used for planning and conducting future investments in the waters around the peninsula. The knowledge about the distribution and importance of underwater archaeological sites will allow their better protection and facilitate planning ahead for pre-emptive archaeological research.
dc.affiliation.departmentWydział Nauk o Kulturze i Sztuce
dc.contributor.authorGerasimov, Vyacheslav
dc.date.accessioned2023-10-03T07:56:46Z
dc.date.available2023-10-03T07:56:46Z
dc.date.defence2023-10-13
dc.date.issued2023-10-03
dc.description.promoterKarasiewicz-Szczypiorski, Radosław
dc.identifier.urihttps://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/4689
dc.language.isoru
dc.rightsClosedAccess
dc.subject.plметоды подводных археологических исследований
dc.subject.plклассификация
dc.subject.plподводные археологические объекты
dc.subject.plУкраина
dc.subject.plКрым
dc.subject.plподводная археология
dc.subject.plmetody podwodnych badań archeologicznych
dc.subject.plpodwodne stanowiska archeologiczne
dc.subject.plUkraina
dc.subject.plKrym
dc.subject.plarcheologia podwodna
dc.subject.plmethods of underwater archaeological research
dc.subject.plclassification
dc.subject.plunderwater archaeological sites
dc.subject.plUkraine
dc.subject.plCrimea
dc.subject.plunderwater archeology
dc.titleПодводные археологические объекты Крыма. Проблемы методов исследований и классификации.
dc.title.alternativePodwodne stanowiska archeologiczne Krymu. Metody badań i klasyfikacji.
dc.title.alternativeUnderwater archaeological sites of the Crimea. Methods of research and classification.
dc.typeDoctoralThesis
dspace.entity.typePublication