Praca magisterska
Brak miniatury
Licencja
ClosedAccessDostęp zamknięty
 

Fragmenty z przeszłości: praktyka używania spoliów wobec recepcji architektury polskiej XX w.

Uproszczony widok
dc.abstract.enThe master’s thesis “Fragments from the Past: the Practice of Using Spolia towards the Reception of Polish Architecture of the 20th century” was written as a result of researches on transformations in architecture after 2000, consisting in demolishing or destructive conversions of the 20th c. buildings and – afterwards – making reference to them in a new building by the use of spolia. The majority of buildings described herein represent the post-war modernism, and for this reason a significant part of theoretical reflections focuses on this period in Polish architecture. Chapter 1 elucidates the varying attitudes towards the architecture originated in the Polish People's Republic, in particular through equating it with past historical époque, its’ political system, authorities and the society’s standard of living. There has also been indicated an issue of searching for criteria of evaluation this architecture and of defining its’ modernity. Another question presented in Chapter 1 is an evolving approach to the post-war architecture within different groups: architects, cultural property protection organs, common architecture lovers and post-transformative investors and developers, whose language and communication methods were analysed individually. Chapter 2 focuses on spolia’s concept, origin and theoretical aspects of practice. There are presented both the earliest (ancient) examples of spoliation and the 20th-century European tendencies. The key plots accompanying that part of discourse are: ideological programme, persuasive power and intentions standing behind the use of spolia. Chapter 3 presents four eminent – in the author’s view – examples of demolished buildings, now present only by spolia, which are: “Leningrad” cinema in Gdańsk, the market hall and the railway station in Katowice and “Emilia” furniture store in Warsaw. The present master’s thesis is concluded with an attempt to sum up the research problem and the ethical side of the examined practice.
dc.abstract.plPraca magisterska Fragmenty z przeszłości: praktyka używania spoliów wobec recepcji architektury polskiej XX w. powstała w wyniku badań nad przekształceniami architektonicznymi po roku 2000, polegającymi na wyburzeniu bądź niszczącej przebudowie XX-wiecznych budynków i następnie – za pomocą spoliów – nawiązaniu do nich w nowym, wzniesionym w miejsce poprzednika obiekcie. Opisane w pracy przykłady w większości reprezentują powojenny modernizm; znacząca część wywodu poświęcona została więc temu okresowi w architekturze. W rozdziale 1 przeanalizowany został stosunek do architektury PRL, a w szczególności utożsamianie jej z zamkniętą już epoką historyczną, jej ustrojem, władzami i warunkami życia społeczeństwa. Poszerzeniu rozważań służyć miało zasygnalizowanie problemu poszukiwania kryteriów wartościowania architektury ubiegłego wieku, a także sposobów rozumienia jej nowoczesności. Następnie omówiona została ewolucja postrzegania powojennej architektury przez różne grupy odbiorców: architektów, osoby pracujące w organach ochrony zabytków, zwykłych miłośników architektury oraz potransformacyjnych inwestorów i deweloperów, których język i metody komunikacji poddano osobnej refleksji. Pojęcie i geneza spoliów oraz rozważania teoretyczne na temat ich używania omówiono w rozdziale 2. Przedstawione tu zostały zarówno najwcześniejsze – starożytne – przykłady tej praktyki, jak i tendencje obecne w XX-wiecznej Europie. Kluczowymi wątkami, które towarzyszyły tym omówieniom, są programowość, strona motywacyjna stosowania spoliów, jak też ich siła perswazyjna; zagadnienia te obecne są także w rozdziale 3, na który złożyły się omówienia czterech – ocenionych przez autorkę jako szczególnie interesujące historycznie i formalnie – zniszczonych budynków, obecnych już tylko poprzez spolia: kina Leningrad w Gdańsku, Hali targowej i Dworca PKP w Katowicach oraz domu meblowego Emilia w Warszawie. Pracę kończy próba syntetycznego podsumowania problemu badawczego i refleksji nad etyczną stroną opisanych działań.
dc.affiliationUniwersytet Warszawski
dc.affiliation.departmentInstytut Historii Sztuki
dc.contributor.authorCiukszo, Barbara
dc.date.accessioned2025-01-09T12:50:34Z
dc.date.available2025-01-09T12:50:34Z
dc.date.defence2024-09-30
dc.date.issued2024
dc.date.submitted2024-09-23
dc.description.promoterLachowski, Marcin
dc.description.reviewerCzapelski, Marek
dc.description.reviewerLachowski, Marcin
dc.identifier.apd236777
dc.identifier.urihttps://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/165520
dc.languagepl
dc.language.otheren
dc.publisherUniwersytet Warszawski
dc.rightsClosedAccess
dc.subject.enspolium
dc.subject.enspolia
dc.subject.enarchitecture
dc.subject.enpost-war
dc.subject.enmodernism
dc.subject.enpast
dc.subject.enheritage
dc.subject.enreception
dc.subject.enmodernity
dc.subject.entransformation
dc.subject.plspolium
dc.subject.plspolia
dc.subject.plarchitektura
dc.subject.plpowojenny
dc.subject.plmodernizm
dc.subject.plprzeszłość
dc.subject.pldziedzictwo
dc.subject.plrecepcja
dc.subject.plnowoczesność
dc.subject.pltransformacja
dc.titleFragmenty z przeszłości: praktyka używania spoliów wobec recepcji architektury polskiej XX w.
dc.title.alternativeFragments from the Past: the Practice of Using Spolia towards the Reception of Polish Architecture of the 20th Century
dc.typeMasterThesis
dspace.entity.typePublication