Praca doktorska
Ładowanie...
Charakterystyka dyskursu lewicy w Polsce w latach 2010-2020 na przykładzie tekstów deklaratywnie lewicowych („Dziennik Trybuna”, kwartalniki: „Krytyka Polityczna”, „Przegląd Socjalistyczny”, „Nowy Obywatel”)
| dc.abstract.pl | W mojej pracy podejmuję próbę opisania dyskursu lewicy w Polsce w latach 2010-2020 na przykładzie lewicowej prasy. Lewica to środowisko doświadczone, które od dawna ma wypracowaną własną ideologię. Uczestniczyło w sprawowaniu władzy, ma ośrodki prasowe i media, które służą przedstawianiu tej ideologii i umacnianiu środowiska politycznego. Przyjmuję, że analiza dyskursu pozwala opisać język w jego funkcjonalnym aspekcie użycia, uwzględnia sytuację komunikacyjną, cel komunikacji oraz relację nadawcy i odbiorcy. Praca składa się z siedmiu rozdziałów. W rozdziale I przedstawiam stan badań nad językiem polityki i dyskursem publicznym w Polsce. Przywołuję najważniejsze publikacje, które omawiały język polityki pod względem jego cech, funkcji oraz określały jego status i cel. Wspominam o publikacjach, które skupiły się na języku charakterystycznym dla określonej orientacji politycznej. Wskazuję wątpliwości badawcze związane z zagadnieniami „pisomowy” i „neonowomowy”. Refleksje na temat tych językowych zjawisk prowadzą do wniosku, że pewne cechy języka są typowe dla różnych ugrupowań politycznych, które wypracowały własną ideologię i używają języka do walki politycznej. Następnie omawiam, czym jest język polityki. W rozdziale II przedstawiam przedmiot i cel moich badań. Podstawowym problemem pracy jest określenie charakteru dyskursu lewicy. W dalszej części rozdziału opisuję materiał badawczy. Podaję trzy kryteria, którymi kierowałam się przy wyborze czasopism. Za najważniejsze uznaję deklarowaną lewicowość, politologiczne kryteria lewicowości oraz skład osobowy redakcji. Następnie charakteryzuję czasopisma. Kolejno opisuję periodyki: „Nowy Obywatel”, „Przegląd Socjalistyczny”, „Dziennik Trybuna”, „Krytykę Polityczną”, „Politykę” oraz „Newsweek”. W opisie każdego czasopisma wskazuję deklarowany profil ideologiczny, ustalam cechy lewicowości zgodnie z kryteriami politologicznymi, przytaczam założenia redakcyjne i wymieniam przykładowy skład redakcji. Zaznaczam także czas ukazywania się periodyków i ich nakład. Te dane potwierdzają zakres wpływu czasopism na budowanie środowiska lewicowego, rolę w kształtowaniu dyskursu lewicowego oraz świadczą o medialnej pozycji. W dalszej części rozdziału wskazuję podstawę przyjętej metodologii, która wynika ze specyfiki dyskursu. Aby scharakteryzować dyskurs lewicy, zdecydowałam się na przyjęcie pięciu kategorii opisu stałych komponentów dyskursu. W rozdziale III przyjmuję, że dyskurs badanych periodyków jest ukształtowany pod wpływem przyjętej przez lewicowe środowisko ideologii, a więc może być zarówno ideologiczny, jak i zideologizowany. Zakładam jednak, że ideologia nie jest zjawiskiem negatywnym społecznie czy językowo. Negatywne konsekwencje powoduje dopiero zideologizowanie komunikacji. Przywołuję ustalenia badaczy, dotyczące języka ideologicznego i zideologizowanego. Na tej podstawie podaję cechy dyskursu ideologicznego i zideologizowanego. W drugiej części rozdziału wymieniam i omawiam kategorie, które umożliwiają charakterystykę materiału badawczego. Kategorie składają się na dyskurs ideologiczny i pozwalają określić stopień jego zideologizowania. Przyjęte kategorie to: obraz świata i jego właściwości, pozycja retoryczna, hierarchia problemów, rodzaj perswazji, sposób opisywania konkurenta politycznego i przeciwnika w sporze oraz prezentowane wartości. Rozdziały IV, V i VI stanowią analizę materiału badawczego zgodnie z przyjętymi kategoriami. Na podstawie wybranych tekstów zamieszczonych w periodykach staram się odpowiedzieć na pytanie, jaki charakter ma dyskurs lewicowy. Periodyki zostały podzielone ze względu na podobieństwo poruszanych zagadnień i sposób ich prezentowania. Rozdział IV to analiza „Nowego Obywatela” i „Przeglądu Socjalistycznego”. W rozdziale V są omówione „Dziennik Trybuna” i „Krytyka Polityczna”. Rozdział VI przedstawia analizę „Newsweeka” i „Polityki”. Na końcu każdego rozdziału podaję krótkie podsumowanie analizowanego materiału i przedstawiam wnioski dotyczące charakteru języka. Z analizy wynika, że „Nowy Obywatel” i „Przegląd Socjalistyczny” prowadzą dyskurs ideologiczny. „Krytyka Polityczna” i „Dziennik Trybuna” realizują dwa typy dyskursu – dyskurs ideologiczny w kwestiach socjalnych i dyskurs zideologizowany w kwestiach politycznych. Dyskurs tygodników „Polityka” i „Newsweek” jest zideologizowany. Rozdział VII stanowi podsumowanie części analitycznej. Wskazuję w nim podobieństwa i różnice pomiędzy periodykami. Na podstawie analizy wyróżniam dwa typy dyskursu i podaję jego cechy. Staram się również określić rolę społeczną periodyków w polskim dyskursie publicznym. |
| dc.abstract.pl | This paper makes an attempt to describe discourse of the Left in Poland in the years 2010-2020 on the example of the leftist press. The Left is an experienced political environment with its own ideology that was developed long ago. They participated in ruling the country; they have their press and media centres that aim at picturing their ideology and strengthening their political environment. It is assumed that discourse analysis allows describing the language in its functional aspect of use, taking into account the communicative situation, its goal, and the relation between sender and receiver. The work is divided into seven chapters. Chapter I presents the current state of research on the language of politics and public discourse in Poland. The most important publications that discussed the language of politics, taking into account its features, functions, as well as defining its status and goal, are cited in this part. It also casts research doubts connected with the issues of “pisomowa” (Law and Justice Party speech) and “neo-new speech”. The thoughts on such linguistic phenomena lead to the conclusion, that some linguistic features are typical for various political groups which have developed their own ideology, and use language as a tool in their political fight. Last but not least, the concept of the language of politics is defined. The second chapter of the dissertation discusses the subject matter and the objectives of the research. The main issue of this paper is to define the characteristics of the discourse of the Left. In the further part of the chapter, the research material is described, and three criteria are given, according to which the periodicals were selected. The most important are: a declared leftism, the criteria of leftism defined by political science, and the personal composition of an editorial board. Next, the periodicals are described in the following order: „Nowy Obywatel”, „Przegląd Socjalistyczny”, daily „Dziennik Trybuna”, „Krytyka Polityczna”, „Polityka” and „Newsweek”. The description of each of them includes the declared ideological profile, leftist features that are set according to the political science criteria, reference to editorial board’s objectives and its sample composition. Their publishing period and volume are also mentioned. Such data confirm the scope of press impact on building the leftist environment, the role in forming the leftist discourse and depict their position in the media. The further part of the chapter discusses the background of the applied methodology that results from discourse specifics. In order to characterize the discourse of the Left, five categories of core discourse components description were taken into account. In Chapter III, it is claimed that the discourse of the researched press is shaped under the influence of the ideology adopted by the leftists, that’s why it can be both ideological or politicized. However, it is assumed that ideology is not a negative phenomenon, either socially or linguistically. Negative consequences are only caused by politicizing communication. The author of the thesis referred to the findings concerning ideological and politicized language. They constitute the base for defining the features of both ideological and politicized discourse. The second part of the chapter enlists and describes the categories which enable the characteristics of the research material. All of them constitute the ideological discourse and make it possible to define to what extent it is politicized. The assumed categories include: the world view and its features, rhetorical position, hierarchy of problems, types of persuasion, the way of describing a political competitor and an opponent in a dispute, as well as presented values. Chapter IV, V and VI constitute the analysis of the research material conducted according to the assumed categories. The selected articles in the periodicals are the basis to find out what the characteristics of the leftist discourse is. The periodicals were divided into groups, regarding the similarity of the discussed issues and the way of their presentation. Chapter IV is the analysis of “Nowy Obywatel” and “Przegląd Socjalistyczny”. Chapter V examines daily “Dziennik Trybuna” and quarterly “Krytyka Polityczna”. “Newsweek” and “Polityka” are researched in Chapter VI. At the end of each chapter, there is a short summary of the analysed material and the conclusions concerning the characteristics of language. The analysis shows that in both “Nowy Obywatel” and “Przegląd Socjalistyczny” the discourse is ideological. “Krytyka Polityczna” and daily “Dziennik Trybuna” follow two types of discourse - ideological referring to social issues, and politicized, as to political matters. The discourse of both “Polityka” and “Newsweek” is politicized. Chapter VII constitutes the summary of the analytical part. Is describes similarities and differences between periodicals. On the basis of such analysis, two types of discourse are defined, and their features enumerated. There is also an attempt to define the social role of periodicals in the Polish public discourse. |
| dc.affiliation.department | Wydział Polonistyki |
| dc.contributor.author | Jastrzębska, Agnieszka |
| dc.date.accessioned | 2023-11-27T09:12:16Z |
| dc.date.available | 2023-11-27T09:12:16Z |
| dc.date.defence | 2023-12-19 |
| dc.date.issued | 2023-11-27 |
| dc.description.promoter | Cegieła, Anna |
| dc.identifier.uri | https://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/4794 |
| dc.language.iso | pl |
| dc.rights | ClosedAccess |
| dc.subject.pl | lewicowe periodyki |
| dc.subject.pl | analiza dyskursu |
| dc.subject.pl | ideologizacja języka |
| dc.subject.pl | dyskurs ideologiczny |
| dc.subject.pl | dyskurs zideologizowany |
| dc.subject.pl | dyskurs lewicy |
| dc.subject.pl | język lewicy |
| dc.subject.pl | leftist press |
| dc.subject.pl | discourse analysis |
| dc.subject.pl | ideological discourse |
| dc.subject.pl | politicizing communication |
| dc.subject.pl | politicized discourse |
| dc.subject.pl | language of the Left |
| dc.subject.pl | discourse of the Left |
| dc.title | Charakterystyka dyskursu lewicy w Polsce w latach 2010-2020 na przykładzie tekstów deklaratywnie lewicowych („Dziennik Trybuna”, kwartalniki: „Krytyka Polityczna”, „Przegląd Socjalistyczny”, „Nowy Obywatel”) |
| dc.title.alternative | The characteristics of the discourse of the Left in Poland in the years 2010-2020 on the basis of declared leftist texts. („Dziennik Trybuna” daily newspaper, quarterly newspapers: „Krytyka Polityczna”, „Przegląd Socjalistyczny”, „Nowy Obywatel”) |
| dc.type | DoctoralThesis |
| dspace.entity.type | Publication |