Unlikely brothers in arms: South Asians of the British Indian Army as depicted in Polish World War II memoirs

Głównym celem naukowym niniejszej pracy jest przedstawienie wizerunku Indusów i Nepalczyków Armii Brytyjsko-Indyjskiej w polskich pamiętnikach z drugiej wojny światowej w oparciu o teorię postkolonialną i wpływ brytyjskiego dyskursu kolonialnego na wzajemne relacje obu grup. Zwracam w niej uwagę na obecność Indusów i Nepalczyków w polskiej literaturze autobiograficznej, tym bardziej że udział wojsk kolonialnych w dwóch wojnach światowych nie był dotychczas w Polsce analizowany. Moim celem jest zbadanie dynamiki władzy stojącej za spotkaniami Polski i Azji Południowej z perspektywy postkolonialnej, przez pryzmat hegemonii, tożsamości oraz Inności, wraz z pojęciem orientalizmu w rozumieniu Edwarda Saida. Terminologia użyta w pracy uwzględnia polską specyfikę dyskursu postkolonialnego; pozwala na analizę przypadków uprzedzeń, stereotypów i uogólnień poprzez specyficznie narodowy, polski kontekst. Rozprawa wniesie wkład w dorobek dyscypliny poprzez dodanie polskiej perspektywy do istniejących badań nad doświadczeniem wojennym wojsk kolonialnych, a także do polskiego dyskursu dzięki analizie relacji z „egzotycznym” Innym w kontekście jednego z największych konfliktów XX wieku. Rozprawa składa się z czterech rozdziałów. Rozdział pierwszy przedstawia weteranów Sił Zbrojnych RP, których wspomnienia stanowią trzon analizy. Koncentruje się na ich wojennych podróżach i wpływie powojennego porządku świata na ich życia prywatne. Ponadto, przyglądam się polskiemu doświadczeniu Innego na Bliskim Wschodzie i w Egipcie, aby przedstawić wojnę jako podróż. W ostatniej części rozdziału skupiam się na wspomnieniach wojennych jako gatunku literackim, przyglądając się różnym wpływom, które go kształtują. Rozdział drugi pokazuje, że Indie i Nepal, tj. kraje, w których rekrutowano żołnierzy Armii Brytyjsko-Indyjskiej, były odmiennie zależne od imperium. Przedstawiając ich postkolonialność, skupiam się na istotnej roli armii w kształtowaniu polityki i społeczeństwa. Następnie pytam o miejsce Polski w dyskursie postkolonialnym, śledząc historyczne relacje Polaków z Orientem, badając koncepcję orientalizmu leżącą u podstaw myśli postkolonialnej. Rozdział trzeci omawia kwestię męskości, szczególnie w odniesieniu jej do wojska. Analizę rozpoczynam od prześledzenia rozwoju armii Indii brytyjskich i jej praktyk werbunkowych opartych o imperialną teorię ras wojowniczych. Aby nadać kontekst badaniom wspomnień wojennych, przedstawiam kalendarium zmieniających się polskich modeli męskości, by ustalić, które z nich mogły mieć wpływ na sposób postrzegania południowoazjatyckiego Innego napotkanego przez weteranów. Na koniec poddaję analizie obecność Indian i Azjatów w polskim dyskursie prasowym, aby ustalić, jak imperializm wpłynął na postrzeganie Indian i Gurkhów w pierwszej połowie XX wieku. Rozdział czwarty omawia obecność Azjatów z Azji Południowej w pamiętnikach i jest podzielony na trzy części. Pierwsza z nich przestawia obyczaje i wygląd mieszkańców Azji Południowej z punktu widzenia autorów pamiętników. Część druga podejmuje analizę stosunków władzy pomiędzy Brytyjczykami, mieszkańcami Półwyspu Indyjskiego i Polakami, w celu uchwycenia wzajemnych zależności. Część trzecia poświęcona jest tożsamości polskiego żołnierza kształtowanej w czasie współpracy z aliantami i konfrontacji z brytyjskim imperializmem.

The objective of this dissertation is to study the representation of Indians and Gurkhas of the British Indian Army in Polish Second World War memoirs. I aim to explore the power dynamics behind Polish-South Asian encounters using the postcolonial lens concerned with hierarchies and representation of Otherness, with particular attention to the concept of Orientalism as defined by Edward W. Said. I trace instances of prejudice, stereotyping, and generalisations in the narratives and filter them through the specifically national Polish context. I underscore the relevance of postcolonial theory for the study of Central Eastern European literature in an effort to add yet another dimension to European war memory. The dissertation consists of four chapters. Chapter One introduces the Polish Armed Forces veterans whose memoirs constitute the core of this analysis. It focuses on their wartime journeys and the consequences of the post-war world order on their private lives. Also, I look into the Polish wartime experience of the Middle Eastern Other encountered in Iran, Palestine, and Egypt, for experiencing other cultures was among the most significant impulses that made the veterans write. Lastly, I focus on war memoirs as a literary genre, looking at the various influences that shape it. Chapter Two shows that India and Nepal, the countries which supplied the British Indian Army with manpower, had each a different relations with the Empire. While presenting their postcolonial condition, I concentrate on the prominent role of the army in shaping South Asian politics and society. Next, I inquire about the position of Poland in postcolonial discourse by tracing Poles’ historical relations with the Orient. Finally, I investigate the relevance of the theory for Poland, emphasising its ambiguous position of the coloniser and the colonised. Chapter Three elaborates on the question of masculinity, particularly in its relation to the military. I start my analysis by tracing the development of the British Indian Army and its prejudicial recruiting practices based on the principles of the imperial martial race theory. Also, I provide a timeline of the changing Polish models of masculinity to establish what ideals might have influenced the veterans’ perception of the South Asian soldiers they encountered. Finally, I discuss the representation of the Indians and the South Asians in the Polish press discourse to determine how imperialism affected the perception of the Indians and Gurkhas in the first half of the twentieth century. Chapter Four discusses the presence of the South Asians in the memoirs and is divided into three sections. The first part is concerned with the representation of the manners, customs, and appearance of South Asians, as seen by the authors. The second part of the fourth chapter studies the relations of power between the British, the South Asians, and the Poles. It tries to capture the persistent presence of hierarchies at play in the army and pinpoint their consequences for groups and individuals. In particular, it highlights the British approach to the colonial army and the Poles’ varied responses to that unexpected challenge. The last section of the chapter is dedicated to the soldier’s identity, for it shows the collaborative dimension of wartime encounters and their effect on individuals.