Praca doktorska
Ładowanie...
Licencja
Korzystanie z tego materiału możliwe jest zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub o innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa. Korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego.Ewolucja myśli ustrojowej Stronnictwa Demokratycznego
| dc.abstract.en | The Democratic Alliance (Polish ”Stronnictwo Demokratyczne”) is one of the oldest political parties in Poland. It’s roots go back to the last years of the pre-war Polish Republic (II Rzeczpospolita), when a group of liberal and leftist intellectuals founded first the Democratic Clubs (1937) which were, less than six months before the outbreak of WW II, transformed into a political party. After the War, in the so called “People’s Republic of Poland”, the Democratic Alliance (DA) was one of the few (ultimately three) parties functioning as a part the official system. It was also, together with ZSL (United People’s Party), part of a three-party coalition led by the PZPR, which formally ruled Poland between 1945 and 1989. Towards the end of the People’s Republic the DA (as well as ZSL) decided to rally with the democratic opposition of the time, thus paving the road to the formation of a first non-communist government in this part of Europe. From the very beginning the DA focused on the principles of the political system giving them considerable thought in their program documents. This doctoral thesis, written in a chronological order analyses the evolution of the constitutional thought of the party from 1937 until the present times. One must admit that the DA promoted it’s political ideas with assiduity and consequence. The notion of creating a Constitutional Court was submitted before WW II, and was persistently repeated after the War, in a completely different political system, until it was implemented (on constitutional grounds) in 1982. The DA has always been and is still consequently in favour of the State Tribunal, the president as head of state, and of strengthening the legal position of local governments ( in the Peoples Republic the local “national councils” played the role of a sort of local government). Beginning with the eighties of the twentieth century the DA also postulated the creation of the guardian of rights, which, in the second half of the decade brought the nomination of the first ombudsman in Polish history. The DA has devoted a lot of attention (both in the times of the II Republic and now) to the problems of suffrage Never being a first rate political player, the DA has contributed largely to the Polish constitutional thought of the twentieth century. It’s analysis as well as that of the evolution of the party’s views on Poland’s political system against the background of a dynamically changing political scene has never before been the subject of separate research. |
| dc.abstract.pl | Stronnictwo Demokratyczne jest jedną z najdłużej działających partii politycznych w Polsce. Jego korzenie sięgają czasów schyłku II Rzeczypospolitej, kiedy grupa liberalnej i lewicowej inteligencji założyła najpierw (1937) Kluby Demokratyczne, które następnie – ledwie pół roku przez wybuchem II wojny światowej - przekształcono w partię polityczną. Po wojnie, w ramach tzw. „Polski Ludowej”, Stronnictwo Demokratyczne było jedną z nielicznych (ostatecznie jedną z trzech) partii funkcjonujących w oficjalnym systemie partyjnym. Było też, u boku PZPR i wspólnie z ZSL, częścią trójpartyjnej koalicji formalnie sprawującej rządy w Polsce lat 1945-1989. U schyłku Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej SD (podobnie jak ZSL) postanowiło zawrzeć pakt z dotychczasową opozycją demokratyczną, czym utorowało drogę do powstania pierwszego niekomunistycznego rządu w tej części Europy. Od początku swojego istnienia Stronnictwo Demokratyczne sprawy ustrojowe stawiało w centrum swojego zainteresowania poświęcając im wiele miejsca w swoich dokumentach programowych. Rozprawa, napisana w układzie chronologicznym, w kolejnych rozdziałach analizuje ewolucję myśli ustrojowej partii od 1937 roku, aż do czasów współczesnych. Wypada przy tym zauważyć, że SD było w promowaniu swoich koncepcji ustrojowych dosyć konsekwentne i wytrwałe. Postulat utworzenia Trybunału Konstytucyjnego partia zgłosiła jeszcze przed II wojną światową, by po jej zakończeniu, już w zupełnie innych warunkach ustrojowych, propozycję tę ponawiać, aż do jej realizacji (na gruncie konstytucyjnym) w 1982 roku. Stronnictwo było i jest także konsekwentnym zwolennikiem powołania Trybunału Stanu, urzędu prezydenta, a także wzmocnienia pozycji ustrojowej samorządu terytorialnego (w warunkach ustroju PRL rad narodowych, jako quasi samorządu). Od początku lat osiemdziesiątych XX wieku SD głosiło także postulat utworzenia urzędu strażnika praw, co w drugiej połowie dekady zaowocowało powołaniem pierwszego w dziejach Polski ombudsmana. Wiele miejsca, zarówno w czasach II RP, jak i współcześnie poświęca Stronnictwo problematyce prawa wyborczego. Nie będąc nigdy pierwszoplanowym aktorem sceny politycznej Stronnictwo Demokratyczne wniosło jednak poważny wkład w polską myśl konstytucyjną XX wieku. Jego analiza oraz prześledzenie ewolucji ustrojowych poglądów SD na tle dynamicznie zmieniającego się otoczenia politycznego nie było do tej pory przedmiotem osobnych prac badawczych. The Democratic Alliance (Polish ”Stronnictwo Demokratyczne”) is one of the oldest political parties in Poland. It’s roots go back to the last years of the pre-war Polish Republic (II Rzeczpospolita), when a group of liberal and leftist intellectuals founded first the Democratic Clubs (1937) which were, less than six months before the outbreak of WW II, transformed into a political party. After the War, in the so called “People’s Republic of Poland”, the Democratic Alliance (DA) was one of the few (ultimately three) parties functioning as a part the official system. It was also, together with ZSL (United People’s Party), part of a three-party coalition led by the PZPR, which formally ruled Poland between 1945 and 1989. Towards the end of the People’s Republic the DA (as well as ZSL) decided to rally with the democratic opposition of the time, thus paving the road to the formation of a first non-communist government in this part of Europe. From the very beginning the DA focused on the principles of the political system giving them considerable thought in their program documents. This doctoral thesis, written in a chronological order analyses the evolution of the constitutional thought of the party from 1937 until the present times. One must admit that the DA promoted it’s political ideas with assiduity and consequence. The notion of creating a Constitutional Court was submitted before WW II, and was persistently repeated after the War, in a completely different political system, until it was implemented (on constitutional grounds) in 1982. The DA has always been and is still consequently in favour of the State Tribunal, the president as head of state, and of strengthening the legal position of local governments ( in the Peoples Republic the local “national councils” played the role of a sort of local government). Beginning with the eighties of the twentieth century the DA also postulated the creation of the guardian of rights, which, in the second half of the decade brought the nomination of the first ombudsman in Polish history. The DA has devoted a lot of attention (both in the times of the II Republic and now) to the problems of suffrage Never being a first rate political player, the DA has contributed largely to the Polish constitutional thought of the twentieth century. It’s analysis as well as that of the evolution of the party’s views on Poland’s political system against the background of a dynamically changing political scene has never before been the subject of separate research. |
| dc.affiliation | Uniwersytet Warszawski |
| dc.affiliation.department | Wydział Prawa i Administracji |
| dc.contributor.author | Artymowski, Jan |
| dc.date.accessioned | 2023-11-06T14:41:11Z |
| dc.date.available | 2023-11-06T14:41:11Z |
| dc.date.defence | 2024-03-26 |
| dc.date.issued | 2023-11-06 |
| dc.date.submitted | 2023-08-06 |
| dc.description.additional | Link archiwalny https://depotuw.ceon.pl/handle/item/4740 |
| dc.description.promoter | Majchrowski, Jan |
| dc.description.reviewer | Marszał, Maciej |
| dc.description.reviewer | Szmulik, Bogumił |
| dc.identifier.uri | https://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/4740 |
| dc.language | pl |
| dc.language.iso | pl |
| dc.language.other | en |
| dc.rights | FairUse |
| dc.subject.en | The Evolution of Constitutional Ideas of the Democratic Alliance |
| dc.subject.pl | konstytucja |
| dc.subject.pl | ustrój |
| dc.subject.pl | Stronnictwo Demokratyczne |
| dc.title | Ewolucja myśli ustrojowej Stronnictwa Demokratycznego |
| dc.title.alternative | The Evolution of Constitutional Ideas of the Democratic Alliance |
| dc.type | DoctoralThesis |
| dspace.entity.type | Publication |