Praca doktorska
Ładowanie...
Koncepcja małżeństwa i rodziny w pismach Antonia Rosminiego (1797-1855)
| dc.abstract.en | From the dawn of history in each of its periods, the literature has focused on the subject of marital and family relations. The threads above can be found in the works of writers and philosophers of all epochs. Antonio Rosmini - an Italian priest, intellectualist, theologian, philosopher, poet, chaplain - is part of the philosophical minds who deal with the subject of marriage and family in his works. One of the most important representatives of Italian Romanticism, the writer Alessandro Manzoni was to say that Rosmini “is one of the six or seven greatest minds of which mankind can be proud of”. The bibliography of the philosopher from Rovereto includes about 100 items, many of that are very extensive works, consisting of several volumes, several hundred pages long each. Rosmini, a faithful son of the Catholic Church, as one of the few, but certainly not the only one in history, has passed a peculiar way of suffering on the paths of his church career. Hugely appreciated by several popes, he was about to be named a cardinal, and then fell into disgrace, ending up with his two works on the infamous Index of Forbidden Books. Almost 160 years after the publication of one of the condemned works: On the Five Wounds of the Church (Delle cinque piaghe della santa Chiesa), he was beatified by the same Church, whose verdict was that his books contained harmful ideas and should not be read by the Catholics. This is an unprecedented event in the history of the Vatican. The notion of “person” is the key to understanding the Rosminian concept of society and community, in which important place takes marriage, understood by the Italian philosopher as “a union between two persons of the opposite sex, for good reason”. The Rosminian vision of a domestic community is based on the concept of a human person endowed with an inviolable dignity. According to Rosmini, it is a person who is the main goal of the formation of human communities and organizations: Church, state or communities of international reach. For this reason, the Rovereto philosopher is often called the father and precursor of the European personalism. The subject of this dissertation is: The concept of marriage and family in the writings of Antonio Rosmini (1797-1855). The basic research problem of the work is contained in question: what image of marriage and family emerges from the analysis of Antonio Rosmini's works? To what extent does the philosophical vision of Italian coincide, and to what extent does it differ, from the way these realities are presented in the literature works of the Italian Romantic period, especially those of two great representatives who are also Rosmini’s friends: Alessandro Manzoni and Niccolò Tommaseo? In an indirect way, the work is to be an answer for the question: to what extent does Rosmini's thought about the marriage and both parental and domestic community have a universal dimension and can be applied in contemporary reality? The sources used in the preparation of the work can be divided into three main groups. The first one are the writings of Antonio Rosmini, the second one is the work on the person and thoughts of the philosopher from Stresa. Also an important source for the work were studies on the theory and history of Italian literature. The work has been divided into 3 chapters, preceded by an introduction containing a discussion of methodological issues. All the work is summarized in the end. The first chapter is entirely devoted directly to Antonio Rosmini and his biography. The second part of the work, consisting of three paragraphs, sets and describes the topic of family in a historical and geopolitical context, with particular emphasis on the Italian State that was formed in the 19th century. This chapter also outlines the picture of marriage and family from the literature, that’s background are the works of two important representatives of Italian Romanticism, who are also closely associated with Rosmini: Alessandro Manzoni and Niccolò Tommaseo. In the case of the first writer, his masterpiece was discussed, i.e. I Promessi sposi (The bethrothed), while among the works of Dalmatian, references to the novel Fede e bellezza (Faith and Beauty) and several of his smaller works were cited. The purpose of the considerations in the second chapter is twofold. The specific goal is to find the common inspirations, motives and perspectives in Rosmini and his friends’ views on family and marriage, and the more general goal is to find the relationship between literature and philosophy. The last chapter of the work describes in detail the concept of marriage and family as a community according to Antonio Rosmini. The introduction to these analyzes is to recall and to describe the sources and inspiration for Rosminian thought dedicated to these realities. A compact structure of the work has been proposed in order to present the synthesis of the concept, developed in great detail by Rosmini, in the most possibly condensed way. |
| dc.abstract.pl | STRESZCZENIE Od zarania dziejów w literaturze, w każdym okresie, popularnością cieszyły się zagadnienia związane z relacjami małżeńskimi i rodzinnymi. Powyższe wątki można odnaleźć w dziełach pisarzy i filozofów wszystkich epok. W poczet umysłów filozoficznych podejmujących w swoich rozprawach problematykę małżeństwa i rodziny wpisuje się swoją twórczością Antonio Rosmini – włoski duchowny, intelektualista, teolog, kanonista, filozof, etyk, teoretyk prawa, politolog, poeta, duszpasterz, zakonodawca, pedagog. Jeden z najważniejszych przedstawicieli włoskiego romantyzmu – pisarz Alessandro Manzoni miał powiedzieć, że Rosmini „jest jednym z sześciu lub siedmiu największych umysłów, którymi może się poszczycić rodzaj ludzki”. Bibliografia filozofa z Rovereto obejmuje ok. stu pozycji, z których wiele to dzieła bardzo obszerne, składające się z kilku tomów, liczących po kilkaset stron każdy. Rosmini, wierny syn Kościoła Katolickiego, jako jeden z nielicznych, jeśli nie jedyny w historii, przebył swoistą drogę przez mękę na ścieżkach kościelnej kariery. Niezwykle ceniony przez kilku papieży, otarł się o nominację kardynalską. Następnie jednak, na skutek ścierania się różnych opcji na dworze papieskim, jego wpływy znacząco osłabły. Dwie książki włoskiego filozofa zostały wpisane na Indeks ksiąg zakazanych. Po prawie 160 latach od ukazania się drukiem jednego z potępionych dzieł Delle cinque piaghe della santa Chiesa (O pięciu ranach Kościoła Świętego) Antonio Rosmini został włączony w poczet błogosławionych Kościoła Katolickiego. Tego samego Kościoła, którego wyrokiem uznano, że jego pisma zawierają szkodliwe idee i nie powinny być czytane przez katolików. W dziejach Watykanu takie wydarzenie nie miało nigdy miejsca. Klucz do zrozumienia rosminiańskiej koncepcji społeczeństwa i wspólnoty stanowi termin „osoba”. W pismach włoskiego filozofa małżeństwo jest definiowane jako związek zawierany pomiędzy dwiema osobami płci odmiennej, dla słusznej racji. Podobnie jego wizja wspólnoty domowej opiera się na koncepcji osoby ludzkiej, wyposażonej w nienaruszalną godność. W ujęciu Rosminiego, to właśnie osoba jawi się jako główny cel powstawania ludzkich społeczności i organizacji: Kościoła, państwa, czy też wspólnot o zasięgu międzynarodowym. Z tego też powodu filozofa z Rovereto określa się często mianem ojca i prekursora europejskiego personalizmu. Temat pracy brzmi: Koncepcja małżeństwa i rodziny w pismach Antonia Rosminiego (1797-1855). Podstawowy problem badawczy pracy zawiera się w pytaniu: jaki obraz małżeństwa i rodziny wyłania się z analizy prac Antonia Rosminiego? Na ile filozoficzna wizja włoskiego uczonego jest zbieżna, a w jakim stopniu różni się od sposobu przedstawienia tych rzeczywistości w utworach literackich epoki włoskiego romantyzmu? Szczegółowej analizie poddano wybrane utwory dwóch wielkich przedstawicieli tej epoki, będących jednocześnie przyjaciółmi włoskiego filozofa: Alessandra Manzoniego i Niccolò Tommasea. W sposób pośredni praca próbuje odpowiedzieć na pytanie: na ile myśl Rosminiego o wspólnocie małżeńskiej, rodzicielskiej i domowej posiada wymiar uniwersalny i może mieć zastosowanie we współczesnej rzeczywistości? Źródła wykorzystane w redagowaniu pracy można podzielić na trzy główne grupy. Pierwsza z nich to pisma Antonio Rosminiego, kolejna to opracowania dotyczące osoby i myśli filozofa ze Stresy. Ważne źródło dla pracy stanowią również pozycje z zakresu teorii i historii literatury włoskiej, socjologii rodziny oraz filozofii. Dysertacja została podzielona na trzy rozdziały, poprzedzone wstępem, zawierającym omówienie kwestii metodologicznych. Całość pracy podsumowano w zakończeniu. Pierwszy z rozdziałów poświęcony jest w całości osobie Antonia Rosminiego i jego biografii. Druga część pracy, składająca się z trzech paragrafów, osadza i opisuje rodzinę w kontekście historycznym i geopolitycznym, ze szczególnym uwzględnieniem tworzącego się w XIX wieku Państwa Włoskiego. W tym rozdziale zarysowano również literacki obraz małżeństwa i rodziny, posługując się dziełami dwóch ważnych przedstawicieli włoskiego romantyzmu, a jednocześnie osób mocno związanych z Rosminim: Alessandra Manzoniego i Niccolò Tommasea. W przypadku pierwszego z pisarzy omówiona została przede wszystkim jego powieść I Promessi sposi (Narzeczeni), natomiast spośród dzieł Dalmaty przywołane zostały odniesienia do powieści Fede e bellezza (Wiara i piękno), a także kilku mniejszych jego utworów. Rozważania i analizy zawarte w drugim rozdziale posiadają podwójny cel. Celem szczegółowym jest ustalenie wspólnych inspiracji, motywów i perspektyw w patrzeniu na rodzinę i małżeństwo u Rosminiego i jego przyjaciół, a cel bardziej ogólny zawiera się w poszukiwaniu zależności pomiędzy literaturą a filozofią. Ostatnia część pracy szczegółowo opisuje koncepcję małżeństwa i rodziny jako wspólnoty w ujęciu Antonia Rosminiego. Wprowadzeniem do tych analiz jest przedstawienie i opisanie źródeł oraz inspiracji poglądów włoskiego filozofa we wspomnianych kwestiach. Chociaż Roveretańczyk podejmowane kwestie niejednokrotnie poddaje szczegółowej analizie, to jednak w celu zaprezentowania omawianych treści w sposób jak najbardziej skondensowany i syntetyczny, zaproponowano zwartą strukturę pracy. |
| dc.affiliation.department | Wydział Lingwistyki Stosowanej |
| dc.contributor.author | Orzeł, Tomasz |
| dc.date.accessioned | 2022-01-14T08:55:59Z |
| dc.date.available | 2022-01-14T08:55:59Z |
| dc.date.defence | 2022-01-25 |
| dc.date.issued | 2022-01-14 |
| dc.description.promoter | Tylusińska-Kowalska, Anna |
| dc.identifier.uri | https://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/4109 |
| dc.language.iso | pl |
| dc.rights | ClosedAccess |
| dc.subject.en | Romanticism |
| dc.subject.en | marriage |
| dc.subject.en | family |
| dc.subject.pl | romantyzm |
| dc.subject.pl | małżeństwo |
| dc.subject.pl | rodzina |
| dc.subject.pl | Antonio Rosmini |
| dc.title | Koncepcja małżeństwa i rodziny w pismach Antonia Rosminiego (1797-1855) |
| dc.title.alternative | The Idea of Marriage and Family in the Writtings of Antonio-Rosmini (1797-1855) |
| dc.type | DoctoralThesis |
| dspace.entity.type | Publication |