An Analysis of the Alleged Contradiction Between Stoicism and Creativity
Abstrakt (PL)
Tematem niniejszej pracy jest przebadanie, czy zachodzi sprzeczność między życiem stoickim, a życiem twórczym. Innymi słowy, staram się odpowiedzieć na pytanie, „czy stoik może być artystą?”. Zaczynam od dyskusji terminologii i pojęć, następnie przedstawiam i dyskutuję metodologię z jakiej korzystam, następnie wykładam i szczegółowo analizuję przyczyny dla których zachodzi podejrzenie, że wymagania etyki stoickiej rozbiegają się z wymaganiami życia twórczego. W głównej części pracy analizuję jeden po drugim różne modele rozumienia twórczości artystycznej, za każdym razem zestawiając je ze stoicyzmem (twórczość uprawiana dla sławy, dla zysku, dla „ocalenia od zapomnienia”, etc.). Wyniki są niejednoznaczne: w niektórych wypadkach zachodzi mniej lub bardziej jednoznaczna sprzeczność między twórczością a stoicyzmem, w niektórych zaś występuje zgodność. Niejednoznaczność ta nie zmienia jednak faktu, że uzyskane przeze mnie wyniki dają się ciekawie interpretować w świetle ogólnej dyskusji o współczesnej aktualności stoicyzmu.
Abstrakt (EN)
The subject matter of the present work is an analysis of a possible contradiction between the Stoic and artistic ideals of life. In other words, I intend to inquire whether the demands of the Stoic ethics do or do not undermine the artistic capabilities of a human. I begin with with a discussion of the terminology, I elaborate on how I understand Stoicism and creativity, and I discuss the methodology I adopt to study this problem. I present arguments which support the hypothesis of a contradiction between the Stoic and artistic models of life. Then I turn to a oneby- one analysis of specific paradigms of understanding of creativity (profit motif, motif of fame, motif of description and preservation, etc.). Each case yields its own partial conclusion: some paradigms turn out to be agreeable with Stoicism, some turn out to be not agreeable. Finally, I provide a brief summation of the achieved results. The results are ambiguous: some approaches to creativity are legitimately Stoic, while others are not. Yet, this ambiguity does not obscure some interesting and far-reaching interpretation of my results, in the context of the overall present validity of Stoicism.