Licencja
Gypsum tumuli and phenomena of gypsum swelling in karst landscapes of Poland and Ukraine
Abstrakt (PL)
Unikatowe kopułowate formy rzeźby zwane tumulusami gipsowymi pojawiają się w krajobrazach krasowych w odsłonięciach mioceńskich (badeńskich) gipsów południowej Polski i zachodniej Ukrainy. Widoczne w reliefie kopuły gipsowe mają od ok. 1 m do kilku metrów średnicy i do 0,6 m wysokości. We wnętrzach kopuł występują puste komory w kształcie soczew, od kilku do kilkudziesięciu centymetrów wysokości, utworzone przez podniesioną ku górze i wypaczoną powierzchniową warstwę gipsu o grubości od kilku do 40 cm.
Abstrakt (EN)
Unique domed relief forms called gypsum tumuli appear in karst landscapes in exposures of Miocene (Badenian) gypsum of southern Poland and western Ukraine. Visible in relief, the gypsum domes range from about 1 m to several meters in diameter and up to 0.6 m in height. In the interiors of the domes there are hollow lens-shaped chambers, from a few to several tens of centimeters high, formed by an upward-lifted and warped surface layer of gypsum several to 40 centimeters thick.