Praca doktorska
Ładowanie...
Odpowiedzialność deliktowa za szkodę wyrządzoną przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych zastosowaniem sztucznej inteligencji
| dc.abstract.pl | Przedmiotem pracy jest analiza wpływu wykorzystania sztucznej inteligencji (AI) w procesie leczniczym na indemnizację szkód medycznych. AI przypisuje się potencjał do zrewolucjonizowania medycyny. Jednocześnie specyfika tej technologii powoduje poważne zagrożeniami dla dóbr osobistych i praw pacjentów, a także wyzwania w zakresie kompensacji szkód przez nich doznanych. Głównym celem pracy było udzielenie odpowiedzi na wiodące pytanie badawcze, czy de lege lata szkody pacjentów zaistniałe przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zastosowaniem AI mogą być skutecznie naprawiane ex delicto. Ponadto równolegle analizowano, jakie podmioty i na jakich zasadach powinny odpowiadać za tego rodzaju szkody, mając na względzie swoistość AI. Realizacja tak postawionych celów nastąpiła przy użyciu czterech metod badawczych. W przeważającej mierze posłużono się metodą formalno-dogmatyczną, a wspierająco – metodami: historyczną, prawnoporównawczą oraz empiryczną. Rozprawa składa się ze wstępu, czterech rozdziałów oraz wniosków końcowych. Rozdział pierwszy poświęcono przybliżeniu pojęcia AI, jej specyfiki, zastosowań w medycynie oraz zagrożeń, jakie generuje ona dla dóbr osobistych i praw pacjentów. Kolejno zidentyfikowano bariery w kompensacji szkód medycznych wywołanych przez AI. Te występują na dwóch poziomach: (1) winy jako zasady odpowiedzialności deliktowej oraz (2) dowodzenia przesłanek tej odpowiedzialności. W rozdziale drugim po pierwsze skupiono się na uchwyceniu w perspektywie prawnoporównawczej wyzwań przy naprawianiu ex delicto szkód medycznych wywołanych przez AI, koncentrując się na modelach francuskim i niemieckim. W toku analiz zaobserwowano zbieżność barier ujawniających się na gruncie prawa cywilnego wielu państw europejskich. Trend ten warunkuje (1) wciąż wiodącą w kręgu europejskim rola winy jako zasady odpowiedzialności ex delicto oraz (2) podobieństwo przesłanek tej odpowiedzialności. Po drugie w rozdziale tym pochylono się nad unijnymi postulatami de lege ferenda mającymi stanowić odpowiedź na problemy związane z kompensacją szkód spowodowanych przez AI. Postulaty te zakładają dostosowanie odpowiedzialności za produkt niebezpieczny tak, aby możliwe było w jej ramach naprawianie szkód wywołanych przez AI oraz wprowadzenie ułatwień dowodowych przy ustalaniu odpowiedzialności za AI w oparciu o podstawy bazujące na zasadzie winy. Ponadto przewiduje się w przyszłości potrzebę dalszej obiektywizacji odpowiedzialności za AI. Rozdziały trzeci i czwarty poświęcono analizom dogmatycznym na gruncie polskiego prawa cywilnego. W rozdziale trzecim rozpatrzono podstawy odpowiedzialności ex delicto bazujące na zasadzie winy. W toku analiz skonstatowano, że w oparciu o nie obciążenie lekarza lub podmiotu wykonującego działalność leczniczą odpowiedzialnością za skutki błędów systemów AI może być utrudnione lub nawet niemożliwe. Ustalono bowiem, że podmiotom tym nie sposób postawić zarzutu winy, jeśli szkodę spowodowało wyłącznie autonomiczne działanie systemu AI. Ponadto swoistość AI, w tym jej nieprzejrzystość czy złożoność, przekłada się na bariery w dowodzeniu przesłanek tej odpowiedzialności. Rozdział czwarty traktuje o podstawach odpowiedzialności za skutek. Również na ich tle zidentyfikowano de lege lata istotne wyzwania w zakresie naprawiania szkód medycznych wywołanych przez AI. Przejawiają się one na poziomie barier dowodowych oraz wynikają ze specyfiki tych podstaw odpowiedzialności, w tym z ich zakresu podmiotowo-przedmiotowego. W wieńczących rozprawę wnioskach końcowych zaprezentowano konkluzje z dokonanych analiz i postulaty de lege ferenda stanowiące ich wynikową. Postulaty te zmierzają do oparcia na zasadzie ryzyka odpowiedzialności ex delicto za szkody medyczne wyrządzone zastosowaniem AI. |
| dc.abstract.pl | The subject of this dissertation is to analyse the use of artificial intelligence (AI) in the treating process in terms of compensation of medical damages. AI is credited with a potential to revolutionise medicine. At the same time specific nature of this technology poses serious threats to the personal rights of patients, as well as significant challenges in redress of the suffered damage. The main aim of the thesis was to answer the central research question regarding whether currently patient’s damage incurred in course of providing medical services using the AI systems can be effectively compensated in tort regime. Given the peculiar features of AI, the dissertation was additionally focused on determining which parties and on what terms should be liable for medical damage caused by AI. The research objectives were achieved by applying four research methods: historical, comparative, empirical and formal-dogmatic method, which was dominantly. The dissertation consists of an introduction, four chapters and final conclusions. The first chapter was devoted to presenting the concept of AI, its distinctive features and applications in medicine as well as the threats it poses to the patient’s personal rights. In this chapter there were also identified challenges in redress of medical damages induced by AI systems. They concern (1) the notion of fault in fault-based tort liability and (2) burden of proving tort liability conditions. The first part of second chapter was focused on assessment of challenges in compensation of medical damages caused by AI on the ground of tort liability regimes of European countries, especially concerning French and German models. This analysis proved the convergence of the indemnification barriers resulting from dominant role of fault-based tort liability among European legal systems and similarity of tort liability conditions. The second part of this chapter was centred on EU de lege ferenda postulates which were supposed to be Union’s response to the issues with civil liability for AI. These postulates are aiming at basing tort liability for AI on strict liability for defective products and introducing new rules on burden of proof in the case of non-contractual fault-based civil liability for AI. Furthermore, EU anticipates the possible need to enlarge the scope of strict liability for AI in near future. Chapters third and fourth cover the detailed, dogmatic analysis based on Polish civil law provisions. In the third chapter fault-based tort liability for medical damages was examined. It was concluded it may be difficult or even impossible to hold a physician or medical facility liable for AI system errors. In the course of analyses, it was found that (1) meeting the burden of proof may encounter serious evidentiary barriers resulting from the peculiarity of AI, in particular its opacity and complexity. Furthermore (2) a physican or medical facility cannot be attributed with fault if the damage was solely due to the autonomous operation of the AI system. The fourth chapter deals with the strict liability. The conducted research led to the conclusion of significant limitations in redressing medical damage caused by the use of the AI based on applicable provisions. As the sources of these problems there were identified (1) burden of proof challenges and (2) the structure of strict liability provisions applicable to compensation of medical damages, such as scope of this liability. The dissertation ends with presentation of the final conclusions and de lege ferenda postulates laid down in line with research results. These postulates are aimed at creating new provisions on tort liability for damages caused in course of providing medical services with use of AI based on a strict liability. |
| dc.affiliation.department | Wydział Prawa i Administracji |
| dc.contributor.author | Gąska-Caruk, Magdalena |
| dc.date.accessioned | 2023-12-01T06:47:45Z |
| dc.date.available | 2023-12-01T06:47:45Z |
| dc.date.defence | 2023-12-11 |
| dc.date.issued | 2023-12-01 |
| dc.description.additional | Link archiwalny https://depotuw.ceon.pl/handle/item/4806 |
| dc.description.promoter | Bosek, Leszek |
| dc.identifier.uri | https://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/4806 |
| dc.language.iso | pl |
| dc.rights | ClosedAccess |
| dc.subject.pl | przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej |
| dc.subject.pl | odpowiedzialność na zasadzie ryzyka |
| dc.subject.pl | odpowiedzialność na zasadzie winy |
| dc.subject.pl | szkoda medyczna |
| dc.subject.pl | sztuczna inteligencja |
| dc.subject.pl | odpowiedzialność deliktowa |
| dc.subject.pl | burden of proof |
| dc.subject.pl | strict liability |
| dc.subject.pl | fault-based liability |
| dc.subject.pl | medical damage |
| dc.subject.pl | artificial intelligence |
| dc.subject.pl | tort liability |
| dc.title | Odpowiedzialność deliktowa za szkodę wyrządzoną przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych zastosowaniem sztucznej inteligencji |
| dc.title.alternative | Tort liability for damage caused in course of providing medical services with use of artificial intelligence |
| dc.type | DoctoralThesis |
| dspace.entity.type | Publication |