Praca doktorska
Wpływ czynników pozajęzykowych na ewolucję sytuacji socjolingwistycznej Hiszpanii - analiza społeczno-politycznego statusu odmian językowych i polityki językowej kraju
dc.abstract.pl | Niniejsza praca z perspektywy historycznej i współczesnej ukazuje rozwój wybranych odmian językowych w Hiszpanii ze względu na ich społeczne oraz polityczne znaczenie. Rozprawa ma na celu opisanie wpływu czynników pozajęzykowych na postrzeganie różnorodnych etnolektów i wzajemnych relacji między nimi, a w konsekwencji kształtowanie rzeczywistości językowej. Odmiany romańskie w Hiszpanii stanowią część continuum dialektalnego, stąd trudno wyznaczyć ich granice językowe i geograficzne, a problem klasyfikacji językowej i określenia politycznego statusu jest powszechny. Co do odrębności niektórych języków panuje powszechna zgoda, jednak pozycja wielu etnolektów, które są na co dzień w użyciu, jest tematem dyskusyjnym. Na gruncie językoznawstwa nie ma satysfakcjonującej odpowiedzi na pytanie, czy dane dwie odmiany językowe stanowią jeden czy dwa odrębne języki. W pracy badawczej przyjmuję i rozwijam hipotezę, iż w przypadku języków spokrewnionych brak jest czysto lingwistycznych kryteriów, które precyzowałyby definicje i odróżniały język od dialektu. W ustaleniu takiego podziału pomaga analiza kryteriów społecznych i politycznych. Przy czym rozróżnienie na język i dialekt jest kwestią subiektywną oraz zmienną. Przyjęte w rozprawie podejście ma charakter interdyscyplinarny. Opis ewolucji sytuacji językowej z perspektywy socjolingwistycznej oznacza zbadanie społeczno-politycznego kontekstu, w jakim zachodzą akty komunikacji. Podjęte w pracy rozważania rozwijają także koncepcję symbolicznego znaczenia języka, który jest istotnym składnikiem kształtującym tożsamość — indywidualną i zbiorową — oraz często stanowi kluczowy składnik identyfikacji narodowej. Czynniki pozajęzykowe wpływają na społeczny prestiż i polityczny status odmian językowych w Hiszpanii, przez co określają relacje między poszczególnymi etnolektami. Ewolucja sytuacji socjolingwistycznej pokazuje jak siła i zasięg odmian językowych są zmienne. Kastylijski stopniowo odbierał znaczenie polityczne innym wariantom językowym obecnym w Hiszpanii, by ostatecznie zdominować komunikację w sferze publicznej. Pozostałe odmiany językowe zostały zepchnięte do roli środka komunikacji werbalnej oraz narzędzia ekspresji kultury ludowej, kształtując na wielu obszarach długotrwałą sytuację dyglosji i dwujęzyczności. Hiszpańska konstytucja z 1978 r. zapoczątkowała nowe podejście do kwestii językowych w kraju, które wyraża się w prowadzeniu przez wspólnoty autonomiczne polityki normalizacyjnej w celu promocji odmian regionalnych. Działania na rzecz wzrostu prestiżu i liczby użytkowników języka regionalnego, a najczęściej jego wariantu standardowego, opierają się na zwiększaniu jego obecności w publicznych sferach życia społecznego: administracji, edukacji, kulturze i mediach. Przedstawiona w niniejszej pracy analiza sytuacji socjolingwistycznej odmian językowych na terytorium Hiszpanii została przeprowadzona ze szczególnym uwzględnieniem wskaźników rozwoju języka oraz doprowadziła do zidentyfikowania wspólnych przeszkód w prowadzeniu efektywnych działań rewitalizacyjnych. |
dc.abstract.pl | This work shows the evolution of language varieties in Spain as related to their social and political impact. Non-linguistic factors that influence the human perception of various lects and their mutual relations — that is linguistic reality, are presented throughout the thesis. Romance varieties in Spain form part of a dialect continuum, therefore it's difficult to define linguistic and geographical boundaries. Classification of their status is a common problem. There is widespread acceptance of the distinctiveness of some language varieties, whereas the position of many lects, which are in use on a daily basis, is debatable. In linguistics there is no satisfactory answer to the question whether two given varieties constitute one or two separate languages. In my research I propose and develop a hypothesis that in the case of related lects there are no purely linguistic criteria to specify definitions and make the distinction between a dialect and a language. The analysis of social and political factors helps to determine such a division. Nevertheless every classification is subjective and variable. Multidimensional and complex linguistic reality discussed in this work calls for an interdisciplinary approach. Describing the evolution of a linguistic situation from a sociolinguistic perspective means investigating the socio-political context in which communication takes place. The concept of language as an important component of individual and collective identity has also been considered. It often plays a key role in national identification. Extra-linguistic factors influence the social prestige and political status of language varieties in Spain and thus, determine relationships between them. The evolution of the sociolinguistic situation described in this thesis depicts how the strength and range of particular lects are fickle. Castilian gradually deprived other language varieties of their political significance and eventually became a dominant language used in public spheres of social communication. Remaining lects were relegated to a means of a verbal communication and a tool to express folk culture, therefore in many areas a long-term situation of diglossia and bilingualism developed. Spain's Constitution of 1978 initiated a new approach to linguistic affairs. Autonomous communities develop language policy within their territories, which is expressed by a linguistic normalization process that promotes regional varieties. Actions to increase the prestige and numbers of users of the native language, most often its standard, are based on expanding its presence in spheres of public communication: administration, education, culture and media. Conducted analysis of the sociolinguistic situation of selected language varieties in Spain was carried out with particular emphasis on language development indicators and led to the identification of common obstacles to an effective revitalization process. |
dc.affiliation.department | Wydział Neofilologii |
dc.contributor.author | Korsak-Suska, Anna |
dc.date.accessioned | 2023-04-07T05:04:14Z |
dc.date.available | 2023-04-07T05:04:14Z |
dc.date.defence | 2023-04-17 |
dc.date.issued | 2023-04-07 |
dc.description.promoter | Perlin, Jacek |
dc.identifier.uri | https://repozytorium.uw.edu.pl//handle/item/4529 |
dc.language.iso | pl |
dc.rights | ClosedAccess |
dc.subject.pl | czynniki pozajęzykowe |
dc.subject.pl | odmiana językowa |
dc.subject.pl | dialekt |
dc.subject.pl | język |
dc.subject.pl | polityka językowa |
dc.subject.pl | Hiszpania |
dc.subject.pl | socjolingwistyka |
dc.subject.pl | non-linguistics factors |
dc.subject.pl | linguistic variety |
dc.subject.pl | dialect |
dc.subject.pl | language |
dc.subject.pl | language policy |
dc.subject.pl | Spain |
dc.subject.pl | sociolinguistics |
dc.title | Wpływ czynników pozajęzykowych na ewolucję sytuacji socjolingwistycznej Hiszpanii - analiza społeczno-politycznego statusu odmian językowych i polityki językowej kraju |
dc.title.alternative | Influence of non-linguistic factors on the evolution of the sociolunguistic situation in Spain - analysis of the socio-political status of language varieties and the language policy |
dc.type | DoctoralThesis |
dspace.entity.type | Publication |