Nowe święto 3 maja. Ustanowienie obchodów rocznicy zniesienia pańszczyzny przez Rusinów galicyjskich

15 maja 1848 roku w trakcie Wiosny Ludów zniesiono obowiązek wykonywania pańszczyzny przez chłopów w Galicji. „Podarunek cesarski” wywołał głębokie zmiany społeczne i gospodarcze na wsi. Z uwagi na strukturę społeczną Rusinów galicyjskich, której podstawę stanowiło chłopstwo, wydarzenie to zaczęło nabierać charakteru wyzwolenia narodowego spod władzy polskich feudałów. Jego pierwsza rocznica została wykorzystana przez ruskie duchowieństwo greckokatolickie do zainicjowania publicznych praktyk upamiętnienia. Zgodnie z używanym przez Cerkiew kalendarzem juliańskim rocznica wypadała w dniu 3 maja, stąd nowa uroczystość zyskała miano „święta 3 maja”. W 1849 roku zorganizowano pierwsze obchody, w trakcie których Naczelna Rada Ruska wyraziła wdzięczność domowi panującemu, a jednocześnie przeprowadziła akcję, mającą na celu narodowe uświadomienie i integrację zgromadzonych mas.