Einfluss der Bildungsreformen auf die Entwicklung der deutschen Schulterminologie im 19. Jahrhundert

Niniejsza praca doktorska wpisuje się w tematykę badań leksykologicznych. Analizę leksyki zawęziłem do terenu Prus, dotyczyła ona nazw szkół podstawowych i średnich, przedmiotów szkolnych, nauczycieli i uczniów, związanych z powstawaniem, rozwojem, funkcjonowaniem i przekształcaniem szkół różnego typu – prywatnych (głównie kościelnych) i państwowych. Materiału badawczego dostarczyły mi teksty zachowane w bibliotekach i archiwach – programy nauczania, rozporządzenia ministerialne, literatura przedmiotu, publicystyka, wewnętrzne dokumenty szkolne. W mojej pracy omówiłem na wstępie historię szkolnictwa na terenie niemieckiego obszaru językowego, skupiając się następnie na przedstawieniu wyników badań empirycznych, dotyczących rozwoju języka szkolnego na przestrzeni dynamicznego dziewiętnastego wieku. Praca doktorska zawiera opis przeobrażeń semantycznych w kontekście zmian językowych spowodowanych zmianami historycznymi, w tym zmianami w polityce, ekonomii i życiu społecznym.

Das Thema dieser Untersuchung ist die Entwicklung der deutschen Schulterminologie zwischen 1800 und 1900, wie sie in den deutschen Staaten erfolgte. Der angesprochene Vorgang ist bislang noch nicht seiner Bedeutung gemäß berücksichtigt worden. Die Entwicklung der Schulterminologie ist ein reizvolles Forschungsfeld, die Komplexität gesellschaftlicher Organisation und der Kampf verschiedener politischer und philosophischer Richtungskräfte um die Bestimmung von Genese und strukturellem Wandel der Sprache innerhalb des Schulwesens machen diesen Vorgang außerordentlich interessant.