Apelacja wzajemna

Uprawnienie strony postępowania sądowego do rozpoznania sprawy przed sądem II instancji stanowi jej konstytucyjne prawo. Postępowanie apelacyjne w systemie polskiego procesu cywilnego pełni zatem istotną rolę. Zdarza się jednak, że każda ze stron procesu jest w jakimś stopniu stroną przegraną, co oznacza, iż każdy uczestnik takiego postępowania ma prawo do zaskarżenia orzeczenia apelacją. Nie oznacza to jednak, że zarówno powód, jak i pozwany będą chcieli realizować swoje uprawnienia. Niejeden podmiot uczestniczący w postępowaniu, zmęczony przedłużającym się procesem, zrezygnuje z zaskarżenia wyroku. Druga zaś strona – załóżmy, że w ostatnim możliwym terminie – apelację wniesie. W takim przypadku podmiot, który apelacji nie złożył, naraża się na to, że sąd odwoławczy zmieni wyrok na jego niekorzyść. Problem ten złagodziłoby przywrócenie do systemu środków odwoławczych apelacji wzajemnej – instytucji znanej wielu ustawodawstwom europejskim, jak również przedwojennemu k.p.c.

The entitlement of a party to legal proceedings to have a case heard before a court of second instance is a constitutional right of that party. Therefore appellate proceedings play an important role in the system of the Polish civil litigation. However, it may happen that each of the parties is to an extent the losing party, which means that each of the participants in such proceedings has the right to challenge the decision by filing an appeal. This, however, does not mean that both the plaintiff and the defendant will want to exercise their rights. Many of those participating in the proceedings, tired of the prolonged trial, will give up on appealing against a judgement. The other party, on the other hand – let us assume at the last possible date – will file an appeal. In such a case, the party that has not filed an appeal is at risk that the appellate court will change the verdict to its disadvantage. This problem would be alleviated by restoring the cross-appeal – an institution familiar to many European legislations, as well as to the pre-war code of the civil proceeding – to the system of remedies.