Ocena warunków meteorologicznych dla lotów śmigłowca ratunkowego na obszarze Tatr na podstawie wybranych stacji w latach 2000-2019

Tatry charakteryzują się unikalnymi warunkami klimatycznymi i topograficznymi, które stanowią zarówno atrakcję turystyczną, jak i wyzwanie dla ratownictwa górskiego. Zmienność warunków meteorologicznych oraz złożoność terenu wymagają szczegółowej analizy i zaawansowanych metod ratunkowych, które są niezbędne do skutecznego prowadzenia operacji ratunkowych przez Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (TOPR) – w szczególności z wykorzystaniem śmigłowców. Celem niniejszej pracy jest ocena warunków meteorologicznych dla lotów śmigłowca ratunkowego na obszarze Tatr w okresie od 2000 do 2019 roku. Przeanalizowano depesze synoptyczne ze wskazanego powyżej okresu dla pięciu stacji górskich: Poprad, Zakopane, Szczyrbskie Jezioro, Kasprowy Wierch i Łomnica. Wyznaczono liczbę obserwacji spełniających kryteria pogodowe dla lotu oraz określono rozkład miesięcznej liczby obserwacji (z podziałem godzinowym). Wykazano, że głównym czynnikiem warunkującym występowanie zmiennych zjawisk meteorologicznych jest wysokość, na której znajdowały się poszczególne stacje. Najczęstszymi elementami pogodowymi, ograniczającymi możliwość lotów, okazała się ograniczona widzialność i silny wiatr. Z kolei podstawa chmur miała najmniejsze znaczenie. Udowodniono, że maj to najlepszy miesiąc do prowadzenia akcji ratunkowych dla niżej położonych stacji (Poprad i Zakopane), zaś najgorsze warunki panowały w styczniu. W wyżej położonych stacjach (Kasprowy Wierch i Łomnica) najlepsze warunki odnotowano zimą, a najgorsze latem. Stacja Szczyrbskie Jezioro charakteryzowała się względnie podobnymi warunkami co stacje w Popradzie i Zakopanem. Dla najtrudniejszych warunków w profilu pionowym Zakopane – Kasprowy Wierch przeanalizowano mapy synoptyczne. Zauważono, iż najczęściej niesprzyjające warunki występują przy przechodzeniu frontu zimnego z północnego-zachodu, co może powodować rozwinięcie się niesprzyjających warunków do podjęcia akcji ratunkowej za pomocą śmigłowca.