Problemy w polsko-rosyjskim komunikowaniu się na przykładzie mieszanych związków małżeńskich i nieformalnych

Rozprawa jest poświęcona trudnościom w porozumiewaniu się, z którymi mają do czynienia osoby funkcjonujące w polsko-rosyjskich związkach mieszanych – małżeńskich bądź nieformalnych. Zarówno specyfika funkcjonowania par polsko-rosyjskich, jak i trudności komunikacyjne Polaków i Rosjan nie są szczegółowo opisane w literaturze naukowej. Po raz pierwszy na polskim forum naukowym została przedstawiona oficjalna rosyjska statystyka dotycząca małżeństw polsko-rosyjskich. W rozprawie doktorskiej związek polsko-rosyjski został omówiony z wielu stron: w ujęciu historycznym, statystycznym (oficjalne rosyjskie dane statystyczne zostały wprowadzone na polskie forum naukowe po raz pierwszy), jako wątek tematyczny współczesnej polskiej i rosyjskiej literatury, kinematografii i publicystyki, z punktu widzenia prawa obowiązującego w Polsce i w Rosji oraz wyobrażeń Polaków i Rosjan na temat istoty związku polsko-rosyjskiego. Problemy w komunikowaniu w związku polsko-rosyjskim można względnie podzielić na uświadamiane (wymieniane w wywiadach) i nieuświadamiane (opisane tylko w literaturze naukowej) przez respondentów. Do problemów uświadamianych autorka zalicza odmienności w kulturowych wzorcach relacji damsko-męskich (np. odmienność polskich i rosyjskich wzorców budowania relacji na początku znajomości, modeli męskości i kobiecości oraz postrzegania nierozerwalności małżeństwa); światopoglądowe trudności komunikacyjne (np. różnice w konstruowaniu etniczno-kulturowej tożsamości Polaków i Rosjan oraz pamięci historycznej, funkcjonowanie wzajemnych polsko-rosyjskich stereotypów narodowych, odmienność wyznaniowa); trudności w porozumiewaniu się na poziomie językowym (np. błędna interpretacja komunikatu, problemy z wyrażeniem emocji i pojęć abstrakcyjnych, bariery psychologiczne) oraz bytowym (np. odmienne podejście partnerów do oszczędzania, gotowania, świętowania, kształtowania relacji z szerszą rodziną oraz do procedur biurokratycznych). Do problemów nieuświadamianych przez respondentów, lecz opisanych w literaturze przedmiotu autorka zalicza następujące odmienności: w polskich i rosyjskich strategiach konwersacyjnych, w elementach komunikacji niewerbalnej, w „zaprogramowaniu kulturowym” oraz w systemie aksjologicznym Polaków i Rosjan. W rozprawie zostały wykorzystane przeprowadzone przez autorkę wywiady z parami polsko-rosyjskimi, wypowiedzi na forach i blogach tematycznych osób zaangażowanych w taki związek, polskie i rosyjskie prace naukowe na temat szeroko pojętej „polskości” i „rosyjskości” oraz materiał słownikowy.