Akademickie nauczanie specjalistycznego języka prawa do celów zawodowych. Glottodydaktyczne studium porównawcze (w kontekście polskiego i niemieckiego jako języków obcych)

Pojawienie się zjawiska globalizacji w naukach prawnych spowodowało dyskusję o wzajemnym upodabnianiu się, przenikaniu i dążeniu do zbieżności systemów prawnych, kultur prawnych. Powszechna europeizacja prawa w ramach Unii Europejskiej prowadzi do konwergencji kultur i systemów prawnych, usuwania odrębności prawa krajowego, ujednolicania porządków prawnych i wytworzenia rozległej kazuistyki prawnej. Znajomość wyłącznie prawodawstwa krajowego jest niewystarczająca, ponieważ problemy, z jakimi stykają się prawnicy, dotyczą regulacji prawnych niejednokrotnie kilku państw. Trudno nie zauważyć, że dotychczasowe przepisy ulegają szybkiej dezaktualizacji, a dynamika rozwoju prawa unijnego wobec rosnących potrzeb przekracza wszelkie racjonalne wyobrażenia o ciągle zmieniającym się systemie prawa. Kształcenie uwarunkowane jedynie krajowymi rozwiązaniami wydaje się niewystarczające. W tym kontekście temat dysertacji Akademickie nauczanie specjalistycznego języka prawa do celów zawodowych. Glottodydaktyczne studium porównawcze (w kontekście polskiego i niemieckiego jako języków obcych) nabiera istotnego znaczenia. Weryfikacja kształcenia językowego na wydziałach prawa, konfrontacja systemów edukacyjnych państw członkowskich Unii Europejskiej w celu poznania wspólnych elementów i różnic kształcenia prawników zachęca do rozwijania specjalistycznej wiedzy w języku obcym i zdobywania umiejętności interkulturowych, które stanowią solidną podstawę warsztatu prawniczego. Niniejsza rozprawa porównuje dwa systemy edukacyjne: polski i niemiecki. Przedstawione w teoretycznej części rozprawy – w formie długoletnich planów działań – strategie, programy edukacyjne, komunikaty, rekomendacje, raporty Unii Europejskiej analizują aktualną sytuację i zagrożenia, podkreślają rolę, jaką ma odegrać szkolnictwo wyższe w rozwoju gospodarki opartej na wiedzy, i misję, jaką ma spełniać uniwersytet w XXI wieku. Zarówno Unia Europejska, jak i Rada Europy wspierają państwa unijne w realizacji polityki językowej spójnej z europejską polityką edukacji także w zakresie doboru metod nauczania oraz zasad kształcenia. Konsekwencją rozwiązań programowych europejskiej polityki językowej są opisane w trzeciej części rozprawy narzędzia, które wpływają na ujednolicenie szeregu zbliżonych programowo założeń i umożliwią porównywanie systemów edukacyjnych. Rolą opracowanych dokumentów programowych: Europejskiego systemu opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, Europejskiego portfolio językowego, Systemu opisu pluralistycznych podejść do języków i kultur, Europejskiego profilu kształcenia nauczycieli języków, Europejskich ram kwalifikacji, jest implementacja rozwiązań programowych do praktyki nauczania, która nastawiona jest na biegłe porozumiewanie się w pracy zawodowej językiem obcym specjalistycznym. Próba ujednolicenia szkolnictwa wyższego w Europie wymaga konkretnych decyzji rządów krajowych. Polskie szkolnictwo wyższe musiało zmierzyć się z dotychczasowymi przyzwyczajeniami, stopniowo przełamywać bariery mentalne, wyznaczać nowe cele kształcenia. Dopełnieniem komponentu teoretycznego pracy jest część badawcza, poświęcona kształceniu językowemu studentów na wydziałach prawa w Polsce i w Niemczech. Procesowi reformowania systemów edukacji językowej towarzyszy transfer myśli glottodydaktycznej. Przedmiotem dociekań tej części pracy jest próba zebrania doświadczeń niemieckich i polskich w zakresie kształcenia językowego studentów prawa i skonfrontowanie ich z rozwiązaniami funkcjonującymi w obu systemach. Ich porównawczy wymiar może stanowić bodziec do wdrożenia pewnych rozwiązań charakterystycznych dla systemu niemieckiego, posiadającego większe doświadczenie w organizacji i akademickim kształceniu językowym do systemu polskiego, wpływając tym samym na rozwój glottodydaktyki polonistycznej.