Użycie siły w czasie pokoju w greckich stosunkach międzypaństwowych (356-146 p.n.e.)

Dotychczasowe badania nad przemocą w greckich stosunkach międzypaństwowych koncentrują się na wojnie w zasadzie ignorując inne formy starć zbrojnych. Tymczasem źródła dostarczają dość licznych przykładów walk, które nie prowadziły do wojny, od zwyczaju dochodzenia praw państwa na drodze łupienia przez jego obywateli po inwazje regularnej armii na pełną skalę. Uzasadniona jest potrzeba usystematyzowania wiedzy o tej działalności państw poprzez stworzenie katalogu from niewojennego użycia siły oraz analizę poszczególnych przypadków. Pozwoli to lepiej zrozumieć uwarunkowania decyzji obu stron konfliktu o przyjęciu jego niewojennej interpretacji oraz cele stawiane sobie w trakcie działań zbrojnych. Pogłębione zaś zrozumienie politycznej strony użycia siły jest niezbędnym krokiem ku określeniu w jakim stopniu zachowanie państw greckich regulowane było przez zwyczaj międzypaństwowy (nomoi) a w jakim przez prostą kalkulację ryzyka.

Contemporary research of violence in the Greek interstate relations is focused on war nearly completely disregarding other forms of the armed clashes. Meanwhile our sources provide quite numerous examples of combat, which did not lead to war, from a custom of states seeking justice through reprisals conducted by their citizens to full scale invasions by the regular army. There is a justified need for more systemized research of this side of state activity by creating a catalogue on non-wartime use of force and analysis of each case. It will allow for a better understanding of factors behind decisions by the sides of a conflict to adopt the non-warlike interpretation and of aims of the warrying parties. This deepened understanding of the political side of use of force is a necessary step to determine how far the conduct of Greek states was conditioned by the interstate custom (nomoi) and the straightforward risk calculation.