KRYMINALISTYCZNO - PRAWNA PROBLEMATYKA WPROWADZENIA DO UŻYTKU NASOBNYCH KAMER VIDEO W POLICJI - W UJĘCIU PORÓWNAWCZYM

STRESZCZENIE Rozprawa doktorska rozpoczyna się od zestawienia i opisu dotychczas przeprowadzonych, ważniejszych programów pilotażowych oraz empirycznych badań naukowych na temat efektów wykorzystania nasobnych kamer video przez policjantów służby patrolowej w Stanach Zjednoczonych Ameryki, Wielkiej Brytanii i innych państwach, w tym w Polsce. Uzupełnieniem tej części jest prezentacja hipotetycznych mechanizmów psychologicznych, które prowadzą do modyfikacji zachowania funkcjonariuszy i obywateli podczas interwencji policyjnych z zastosowaniem nowego sprzętu (klasyczna szkoła prawa karnego, teoria przymusu psychologicznego Ludwiga Feuerbacha, kryminologia neoklasyczna w wydaniu prof. Gary Beckera, teoria odstraszania i teoria obiektywnej samoświadomości). Kolejna część pracy to przegląd wszystkich znaczących badań opinii publicznej, policjantów oraz prokuratorów na temat postrzegania nasobnych kamer video w USA, Wielkiej Brytanii i Kanadzie. Zasady użytkowania urządzeń do rejestracji obrazu i dźwięku przez policjantów z pierwszej linii to istotny, rozbudowany rozdział rozprawy doktorskiej z uwagi na wiele problemów natury formalno-prawnej, które należy przy tym rozstrzygnąć takich, jak utrzymanie równowagi między prawem do zachowania prywatności a prawem publicznego dostępu do policyjnych nagrań video, władza dyskrecjonalna funkcjonariuszy a aktywacja i dezaktywacja kamer video, powiadamianie obywateli o fakcie uruchomienia urządzenia, wykorzystanie kamer w mieszkaniach i domach prywatnych, czas przechowywania materiału filmowego na policyjnych serwerach, etc. Ponadto szczegółowo opisano rosnącą rolę policyjnych nagrań video jako materiału dowodowego w sądach USA oraz obowiązujące doktryny prawne w tym zakresie. Zaprezentowano także chronologię wydarzeń oraz wybrane aspekty prawne, związane z wprowadzaniem do użytku nasobnych kamer video w polskiej policji, opierając się m.in. na ustawie o policji, unijnym rozporządzeniu na temat ochrony danych osobowych RODO, unijnej dyrektywie policyjnej DODO oraz rządowym projekcie ustawy o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości. Przedstawiono również perspektywy rozwoju technologii nasobnych kamer video w policji i innych służbach takich, jak więziennictwo, szpitalnictwo, miejskie władze samorządowe, przedsiębiorstwa kolejowe, itp. Ostatnią częścią rozprawy doktorskiej jest praca badawcza, która polegała na przeprowadzeniu pierwszych w Polsce badań ankietowych na temat postrzegania nowego sprzętu przez policjantów z Komendy Miejskiej Policji w Gorzowie Wielkopolskim, Oddziałów Prewencji Policji z Krakowa i Katowic, gdzie odbyły się pierwsze programy pilotażowe oraz przez studentów Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. SUMMARY The doctoral dissertation begins with the setting up and description of important pilot programs and scientific researches, concerning the effects of use of body-worn cameras by patrolmen in the U.S.A., Great Britain and other countries untill now. Complementary part of this chapter is a presentation of hypothetical psychological mechanisms which are leading to the modification of behavior of police officers and citizens during police interventions with the use of new equipment (classic school of criminal law, theory of psychological coercion by Ludwig Feuerbach, neoclassic criminology by prof. Gary Becker, theory of deterrence and theory of objective self-awareness). The next part of work is a review of all significant public opinion polls and surveys of police officers and prosecutors, regarding the perception of body-worn cameras in the U.S.A., Great Britain and Canada. The rules of use of audio-video devices by front-line police officers is another important and elaborate chapter of doctoral dissertation, taking into consideration many legal and formal problems, which should be determined such like the balance between the right of privacy and the right of public access to police video recordings, discretionary powers of police officers and the activation and deactivation of body-worn cameras, informing citizens that the camera is on, the use of equipment in private homes and apartments, data retention time, etc. Moreover, the growing significance of police video recordings as an evidence in United States courts and current juridical doctrines are described in detail. The chronology of events and some legal aspects, connected with the introduction of body-worn cameras within the Polish National Police are also presented, based on the Act of Parliament about the Police, the General Data Protection EU Regulation, the Data Protection Law Enforcement EU Directive and the governmental project of the parliamentary act, regarding the personal data protection, processed in connection with the prevention and fight against crime. The perspectives of development of body-worn camera technology within the police and other services such like prisons, hospitals, municipal authorities, railway companies, etc. were presented, too. The last part of dissertation is a research work – a poll concerning the perception of new equipment among police officers from City Police Department, Gorzow Wielkopolski and specialized anti-riot police units from Cracow and Katowice, where first pilot programs have been held, and survey among students from the School of Law, University of Warsaw.